عوامل تشدید کننده خطر زوال عقل در میانسالان و سالمندان

پزشکان آمریکایی در مطالعات خود ترکیبی از چند عامل را شناسایی کرده‌اند که با خطر فزآینده زوال عقل در سنین میانسالی و سالمندی مرتبط هستند.

متخصصان علوم پزشکی در آمریکا می گویند: در این مطالعات روی فاکتورهای خطرزای متغیری تمرکز کردیم که آگاهی از آنها به افراد کمک می‌کند احتمال ابتلا به زوال عقلی را در خود کاهش دهند.

سایت مدیکال دیلی در این باره نوشت: در این بررسی ها به چهار فاکتور خطر زا اشاره شده که اولین مورد آن سن است. سن یکی از حائز اهمیت‌ترین فاکتورهای خطرزا در ابتلا به این بیماری است که به ندرت در افراد کمتر از ۶۰ سال مشاهده می‌شود. همچنین متخصصان معتقدند افرادی که دید مثبت‌تری به دوره سالمندی دارند کمتر با خطر ابتلا به این بیماری مواجه هستند.

فاکتور دوم شاخص توده بدنی افراد در این سنین است. مطالعاتی که شاخص توده بدنی را به عنوان فاکتور خطرزای احتمالی در بروز زوال عقلی مورد بررسی قرار داده با نتایج مغایری همراه بوده است. در حالیکه در برخی از آنها شاخص توده بدنی به عنوان فاکتور موثری در نظر گرفته شده در برخی از آنها نقش شاخص توده بدنی در افزایش خطر ابتلا به زوال عقلی رد شده است. در حالیکه در سال ۲۰۱۷ نیز شواهدی مبنی بر ارتباط چاقی در دوران میانسالی با افزایش خطر زوال عقلی بدست آمده این ارتباط به طور قطع تایید نشده است. با این وجود در حالیکه هم اکنون روشی برای پیشگیری از زوال عقلی وجود ندارد بهترین شواهد موجود نشان می‌دهد کنترل وزن سالم، روشی کلیدی در حفظ سلامت مغز است.

وضعیت تاهل نیز یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر صحت عقل در سنین بالاتر است. نتایج یک مطالعه نشان می‌دهد وضعیت تاهل به شدت با زوال عقلی مرتبط است. پیش از این نیز یافته‌های مشابهی بدست آمده بود. هر چند “آندرو سامرلد” از کالج لندن در انگلیس گفته است که کاهش این خطر تحت تاثیر مستقیم ازدواج کردن نیست اما در واقع این تاثیر با فاکتورهای مختلف سبک زندگی مرتبط است که افراد متاهل آن را رعایت می‌کنند.

همچنین مطالعات مختلفی نشان داده است افرادی که در طول دوره میانسالی کمتر می‌خوابند بیشتر احتمال دارد به زوال عقلی دچار شوند. مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۷ نشان داد افرادی که بیش از ۹۰ دقیقه طول می‌کشد تا وارد مرحله REM (مرحله پنجم خواب) شوند بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقلی قرار دارند.

زوال عقل از عوارض کمخوابی در میانسالی

همچنین نتایج یک مطالعه که به تازگی انجام گرفته تایید می کند که کم خوابی در میانسالی می تواند خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد.

سالهاست که محققان در مورد چگونگی ارتباط خواب با کاهش قدرت شناختی بررسی هایی انجام داده اند. یافته های بدست آمده در این رابطه قطعی نبوده زیرا دشوار است متوجه شد آیا خواب ناکافی از پیامدهای تغییرات مغزی و زمینه ساز زوال عقل است یا اینکه خواب ناکافی واقعا می تواند به ایجاد این تغییرات کمک کند.

اکنون محققان در یک مطالعه جامع به یافته هایی دست پیدا کردند که نشان می دهد: افرادی که در دهه ۵۰ و ۶۰ زندگی خواب کافی ندارند، ممکن است در سنین بالاتر به زوال عقل مبتلا شوند.

در این بررسی نزدیک به ۸۰۰۰ نفر در انگلیس برای مدت ۲۵ سال و زمانیکه ۵۰ سال داشته اند، حضور داشتند و مشخص شد: افرادی که به طور مداوم شش ساعت یا کمتر در یک هفته می خوابند، حدود ۳۰ درصد بیشتر از افرادی که به طور منظم هفت ساعت می خوابند، احتمال دارد در سه دهه بعدی عمر خود به زوال عقل مبتلا شوند.

به گزارش ایسنا، دکتر اریک موسیک، متخصص مغز و اعصاب از آمریکا که در این بررسی مشارکت نداشت، گفت: تغییرات مغز پیش از بروز زوال عقل همچون انباشت پروتیئن های مرتبط با آلزایمر حدود ۱۵ تا ۲۰ سال قبل از ظاهر شدن مشکلات حافظه آغاز می شود و بنابراین الگوهای خواب در این بازه زمانی می تواند تاثیر نوظهور بیماری باشد.