صداوسیما لابی های قوی دارد؛ به آسانی نمی توان مانع شان شد
طی چند سال گذشته همواره انتقادات زیادی به عملکرد صدا و سیما و حرکت این سارمان در مسیر دامن زدن به دو قطبی در سطح کلان جامعه وارد شده است اما در چند روز گذشته متعاقب اظهارات حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان، در انتقاد از عملکرد صدا و سیما طی سفر به استانهای یزد و کرمان، بار دیگر موضوع انتقاد از عملکرد این سازمان بهعنوان یک موضوع روز طرح شده است. در ارتباط با انتقادات وارده بر انحصار در صدا و سیما و واپسین تلاشهای قوه مقننه در جهت رفع کاستیها در این نهاد، انتخاب با پروانه سلحشوری نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، گفتگو داشته است. سلحشوری، در اظهارات خود انحصار در صدا وسیما را به عنوان یک رخداد غیرمطلوب فرهنگی ارزیابی میکند که در نبود رسانههای خصوصی در بلندمدت آثار منفی بر سطح کلان جامعه بر جای میگذارد.
پایان وضعیت انحصار از صدا و سیما یک ضرورت است
پروانه سلحشوری در ارتباط با این موضوع که آیا در شرایط کنونی پایان داده شدن به انحصار در صدا و سیما یک ضرورت نیست، به خبرنگار «انتخاب» گفت: «بر طبق قانون اساسی، انحصار صوت و تصویر در دست صدا و سیما است. واقعیت این است که تغییر اصل انحصار صداو سیما در قانون اساسی دشوار است. با این وجود، ضرورت خارج شدن انحصار صدا و سیما احساس میشود.»
مخاطبان صدا و سیما به شکل روزافزون در حال کاهش هستند
این نماینده اصلاحطلب مجلس، در ادامه تصریح کرد: «توجه به این مساله ضرورت دارد که مخاطبان صدا و سیما روزبهروز در حال کاهش بوده و شاهد جذب شدن مردم به سمت رسانههای خارجی هستیم. در غیاب رسانههایی که بتوانند اخبار واقعی را به مردم ارائه بدهند، به طور طیبعی رغبت به پیدا کردن منابع رسانهای دیگر از سوی مردم اتفاق میافتد. رسانههای خارجی نیز به شکل طبیعی منافع خاص خود را دنبال میکنند اما باید توجه داشت که رغبت مردم به این رسانهها، از روی اجبار است و دلیل آن نیز فاصله میان شهروندان با بازنماییهایی است که صداو سیما ارائه میکند.»
لابیهای در مجلس اجازه نداد برای صدا و سیما اساسنامه تدوین شود
نماینده مردم تهران در مجلس، در بخشی دیگر از اظهارات خود تصریح کرد: «کمیته رسانه، کمیسیون فرهنگی مجلس طی چند وقت گذشته تلاش زیادی را برای ایجاد مکانیزمی برای نظارت بر صدا و سیما انجام داد و طرحی در همین ارتباط، به صحن علنی مجلس آورده شده اما با لابیهای مخالفان این طرح از دستور کار خارج شد. واقعیت این است که این طرح حاوی تغییرات بزرگی نبود، با این حال اجازه ندادند، پس از چهار دهه صدا و سیما دارای یک اساسنامه شود و تمامی امور این نهاد تحت لوای قانون قرار بگیرد.»
طرح صدا و سیما برای اخذ مجوز صوت و تصویر اینترنتی باید از گذرگاه مجلس عبور کند
سلحشوری در ادامه پیرامون طرح صدا و سیما برای اخذ مجوز صوت و تصویر اینترنتی از این سازمان، تاکید کرد: این طرح باید از سوی مجلس تصویب شود و تا کنون نهایی نشده است. این طرح در کمیسیون فرهنگی مجلس مخالفانی جدی دارد و ما نیز از جمله مخالفان آن هستیم. اینکه تمامی مسائل و امور در دست صدا و سیما قرار بگیرد به هیچ عنوان درست نیست اما باید بپذیریم که آنها لابیهای قوی دارند و به آسانی نمیتوان مانعشان شد.
حتی مجلسیان هم نمیتوانند نظارتی بر صدا و سیما داشته باشند
این نماینده عضو فراکسیون امید در مجلس، در بخشی دیگر از گفتههای خود پیرامون عملکرد صدا و سیما تاکید کرد: «واقعیت این است که عملکرد صدا و سیما در بحث افشای اسرار کشور به ویژه در موضوعی همانند بحث دور زدن تحریمها، بسیار قابل نقد است. در همین زمینه موضوعی تحت عنوان طرح «نفوذ» قابل بحث است که اساس آن مبنی بر نفوذ دشمن است. یکی از مراکزی که احتمالا محل نفوذ دشمن باشد همین سازمان است؛ زیرا منافع ملی حکم میکند صدا و سیما حافظ امنیت کشور باشد و نه اینکه منافع کشور را با خطر و تهدید مواجه کند.
وی افزود: در سطحی دیگر، به نظر میرسد حتی نمایندگان مجلس نیز نمیتوانند بر عملکرد و سیاستگذاریهای صدا و سیما نظارت داشته باشند. متاسفانه شورای نظارت نیز چنان قدرت نظارت بر عملکرد صدا و سیما ندارد. در این میان، بر این باور هستم نهادی که در حوزه مخدوش شدن امنیت کشور میتواند به این موضوع بپردازد، شورای امنیت ملی کشور است. از آنجایی که یک رسانه ملی همانند صدا و سیما نمود نهاد دولت و حکومت در ایران باید باشد، ضروری است اخبار منتشر شده در راستای سیاستها و پوشش دادن منافع دولتی باشد. این مساله در شرایطی است که به نظر میرسد در برخورد با دولت بحث خودی و غیرخودی مطرح میشود. حتی نمایندگان خودی به برنامههای سازمان دعوت میشوند و غیر خودیها تا انجا که ممکن است طرح ویژه تخریبی طرح میشود. در سطح دولت نیز به نظر میرسد همین قاعده صادق است.
ورود بخش خصوصی به حوزه صوت و تصویر یک الزام غیرقابل انکار است
پروانه سلحشوری در بخشی دیگر از گفتههای خود در ارتباط با ضرورت خصوصیسازی و ورود بخش خصوصی به حوزه فعالیت صوت و تصویر، تاکید کرد: «در تمام دنیا به نظر می رسد غیر از کره شمالی، کشوری را سراغ نداریم که انحصار صوت و تصویر تنها در دست دولت باشد. در غالب کشورهای دنیا در کنار تلویزیون دولتی، تلویزیونهای بخش خصوصی حضور دارند. حضور رسانههای بخش خصوصی به دلیل رقابت ایجاد کردن در سطح رسانهای، زمینهساز ارائه اخبار موثق و مستند به مردم میشود و موجب خواهد شد که هر محتوایی به مردم عرضه نشود.»
وی در بخش دیگری از گفتههای خود تصریح کرد: «عدم اعتماد عمومی مردم به صدا و سیما زمینهساز اقبال عمومی شهروندان به رسانههای خارجی و در بطن آنها استقبال از سریالهای خارجیای شده که سنخیتی فرهنگی با جامعه ایران ندارند و در میان مدت و بلندمدت به طور حتم شاهد تاثیرات مخرب آنها خواهیم بود. متاسفانه در صدا و سیما برنامههای آگاهی دهنده و منطق با خواست عمومی جامعه را شاهد نیستیم. من از ابتدای حضور در مجلس بارها بر این مساله تاکید کردهام که نیازمند شبکه یا رسانهای هستیم که از یک سو، نماینده خواست عمومی جامعه باشد و از سوی دیگر، مردم را نسبت به رواداری، تساهل و آشنایی با تاریخ و فرهنگ کشورمان سوق دهد. »