این‌پا و آن‌پای نفت روی خط برجام
با نزدیک شدن به 12 مه و تاریخی که ممکن است در نهایت به روزی اثرگذار در فروش نفت ایران تبدیل شود، بسیاری از رسانه‌ها گزارش‌هایی را پیرامون آثار تحریم احتمالی دوباره نفت ایران روی بازار منتشر کردند.
به گزارش بازتاب به نقل از تعادل، در واقعیت اما روز جمعه و با نزدیک شدن به زمان اعلام تصمیم امریکا در مورد تحریم‌های ایران، بهای طلای سیاه تغییر چندانی نکرد. در حالی که عرضه نفت در بازار همچنان محدود مانده و بازار گوش به زنگ خبری از واشنگتن درباره تحریم‌های احتمالی جدید علیه ایران بود، قیمت نفت در روز جمعه تلاطمی به خود ندید.
کنت مورس تحلیلگر بازار نفت خام روز پنج‌شنبه در یادداشتی به موضوع تاثیر احتمالی تصمیم ترامپ در 12مه روی بازار نفت پرداخت. مورس در این یادداشت که در اویل‌پرایس به چاپ رسید هر چند احتمال خروج کامل امریکا را کم قلمداد کرد اما نوشت که تجدید تحریم‌های امریکا می‌تواند هزینه صادرات نفت خام را برای تهران افزایش داده و دسترسی ایران به پول فروش نفت خود را از طریق بانک‌ها با مشکلاتی روبه‌رو کند.
از نظر مورس این اتفاق در نهایت تولید نفت خام ایران را کاهش خواهد داد.
در اوایل سال 2015 میلادی اداره اطلاعات انرژی امریکا در گزارشی نوشت که اگر تحریم‌ها علیه ایران در سال 2016 برداشته شوند، اضافه شدن تولید نفت ایران به بازار خواهد توانست قیمت را تا 15 دلار در هر بشکه کاهش دهد.
اکنون بازار با این پرسش روبه‌روست که کاسته شدن احتمالی از فروش نفت خام ایران چه آثاری را به دنبال خواهد داشت؟ هر چند روی کاغذ به نظر می‌رسد فعالان بازار کمتر از فعالان رسانه‌یی نگران این مساله هستند. دیروز قیمت نفت برنت در ساعت 9 صبح به وقت گرینویچ با 30 سنت کاهش، معادل 73.32 دلار در هر بشکه معامله شد. قیمت نفت شاخص نفت جهانی روز دوشنبه رکورد خود در سه سال و نیم گذشته را شکست و 75.17 دلار در هر بشکه معامله شد. قیمت نفت خام امریکا نیز 20 سنت کاهش یافت تا 68.23دلار در هر بشکه فروخته شود.
به گزارش رویترز دنیل هاینزی و سونی کوماری تحلیلگران بانک اتریشی ای.ان.زی در یادداشتی خطاب به مشتریان خود آورده‌اند: «افزایش ریسک ژئوپلیتیک عامل تاثیرگذاردر افزایش قیمت نفت در سال جاری بوده است.» در این یادداشت آنها اضافه کرده‌اند: «اگر به خاطر کمبود عرضه کنونی در بازار نبود، افزایش قیمت می‌توانست به مراتب محدودتر باشد.» هدف‌گذاری 12ماهه ای.ان.زی روی قیمت نفت برنت 80 دلاری است.
در همین رابطه، تحلیلگر تکنیکی رویترز، وانگ تائو به این خبرگزاری عنوان کرد که پس از قرار گرفتن حد بالای بازار در قیمت 75.45 در هر بشکه، بازار می‌تواند در مورد حد پایین قیمت یعنی 72.39 دلار در هر بشکه تجدیدنظر کند. معامله‌گران نفت از این نگران‌اند که تحریم‌ها علیه ایران به افزایش قیمت نفت منجر شود.
تا پیش از توافق ایران و غرب و اجرایی شدن آن در تاریخ اول ژانویه سال 2016، ایران محدودیت‌هایی را در عرضه نفت خام داشت. بعد از توافق 24 نوامبر 2013 در ژنو بود که دولت امریکا به 6 کشور چین، هند، تایوان، کره، ترکیه، ژاپن اجازه داد تا میزان صادرات نفت خود از ایران را ادامه داده و دچار تحریم در بیمه و خدمات نشوند.
گفتنی است، در دوران مذاکرات هسته‌یی صادرات نفت خام ایران به حدود یک‌میلیون بشکه در روز رسیده بود. در سال 2013 آرگوس مدیا در گزارشی نوشت که مقامات امریکایی هزینه‌یی که از طریق تحریم‌ها و کاهش درآمدهای نفتی ایران از سال 2012 تاکنون بر این کشور وارد شده است را بیش از 160 میلیارد دلار تخمین زده‌اند.
با نزدیک شدن به مهلت تعیین شده توسط دونالد ترامپ برای کشورهای اروپایی برای «تصحیح» توافق اتمی با ایران، روز سه‌‌شنبه وزیر خارجه ایران خواسته ایالات متحده در مورد تغییر توافقی که سال 2015 بین ایران و قدرت‌های جهانی حاصل شد را غیرقابل‌قبول خواند.
ترامپ گفته بود که تنها در صورتی که متحدان اروپایی امریکا «خطاهای موحش» در این توافق بین‌المللی را تا تاریخ 12 ماه مه تصحیح نکنند، او از تعلیق تحریم‌های امریکا روی تولیدات نفتی جمهوری‌اسلامی سر باز می‌زند.
ونگ ژائو مدیر تحقیقات نفت خام در موسسه گوتای‌جونان‌فیوچرز در این باره به رویترز گفت: «بخشی از افزایش قیمت مربوط به هزینه ریسک ایران است. پس از موضع‌گیری شدید ایران در برابر ایالات متحده، نگرانی سرمایه‌گذاران در مورد عرضه نفت در بازار تشدید شد.»
کشورهای اروپایی هنوز می‌خواهند با ارائه طرحی به دونالد ترامپ، توافق اتمی با ایران را حفظ کنند. با این همه آنها برای حفظ روابط تجاری ایران و اتحادیه اروپا در صورت عملی شدن وعده خروج رییس‌جمهور امریکا در خروج از برجام اقداماتی را شروع کرده‌اند.
در ژانویه سال 2016 و با برداشته شدن تحریم‌های بین‌المللی از ایران در عوض محدود کردن برنامه اتمی این کشور، تهران توانست نقش خود به عنوان یکی از صادرکنندگان بزرگ نفت را ادامه دهد.
اما فارغ از این نگرانی‌های امنیتی، افزایش تولید نفت خام امریکا روند رو به رشد قیمت‌ها را محدود کرده است.
افزایش تولید در حوضچه نفت شیل پرمین از ظرفیت خط لوله موجود برای انتقال نفت این منطقه فراتر رفته و در همین حال مشکلات پالایشگاه‌های محلی، افزایش تولید در این منطقه را با مشکل مواجه کرده است. ایالات متحده هم اکنون بیشتر از بزرگ‌ترین صادرکننده نفت خام در جهان یعنی عربستان سعودی نفت‌خام تولید می‌کند.
