علت اصلی سفر بایدن به اوکراین چه بود؟

نشریه “اکونومیست” در گزارشی با اشاره به سفر اخیر “جو بایدن” رئیس جمهور آمریکا به اوکراین و دیدار وی با مقام های ارشد این کشور به ویژه “ولادیمیر زیلنسکی” رئیس جمهور اوکراین، سعی کرده به این سوال اساسی پاسخ دهد که علت اصلی سفر بایدن به اوکراین چه بوده است؟

بازتاب -“جو بایدن” در تاریخ 20 فوریه با انجام نخستین سفر خود به شهر کیِف پایتخت اوکراین، آن هم در شرایطی که این کشور درگیر جنگ با روسیه است، سفرش را به مثابه جلوه ای از تعهد آمریکا به دموکراسی در اوکراین و همچنین احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور توصیف کرد. وی در جریان این سفر از بسته کمک تسلیحاتی به ارزش 500 میلیون دلار به اوکراین نیز پرده‌برداری کرد و در عین حال، هیات همراه بایدن و خودِ وی، نشست ها و جلسات فراوانی را در پشت درهای بسته با مقام های اوکراینی و با محوریت وضعیت میدانی جنگ اوکراین برگزار کردند.

با این حال، شاید اصلی‌ترین تاثیر این سفر، نمادین‌بودنِ آن بود. نباید فراموش کرد که این سفر تنها 4 روز قبل از تاریخ 24 فوریه که نخستین سالگرد آغاز جنگ اوکراین است انجام شد. این سفر به طور خاص به بایدن این امکان را داد تا تجربه ای دست اول و میدانی از جنگ اوکراین داشته باشد. او در شرایطی در مرکز شهر کیِف با زیلنسکی قدم زد که آژیر خطر در این شهر به صدا درآمده بود.

این سفر از پیش اعلام نشده بود با این حال چندان هم باعث شگفتی نبود. در روزها و هفته‌های قبل از انجام این سفر، مسائل زیادی مطرح می‌شد که به احتمال فراوان رئیس جمهور آمریکا به عنوان آنچه رهبرِ جهان آزاد خوانده می شود، بنا دارد تا از لهستان و اوکراین بازدید کند.

واشینگتن قبل از انجام این سفر، برخی مسائل مهم را در مورد تعهدش به جنگ اوکراین بیان کرد که از جمله آنها می توان به رونمایی از بسته جدید کمک 10 میلیارد دلاری دولت آمریکا به کشور اوکراین اشاره کرد(موضوعی که به طور رسمی از سوی وزارت خارجه آمریکا اعلام شد). تنها تعداد معدودی از افراد از ماجرای سفر بایدن به اوکراین خبر داشتند و محرمانگیِ این سفر موجب شد تا کلیت انجام آن به خطر نیفتد.

همچون دیگر رهبران خارجی که به اوکراین سفر می‌کنند، بایدن از طریق قطار و مرز لهستان به اوکراین سفر کرد(دلیل اصلی این مساله نیز این است که سفر هوایی به اوکراین در شرایط کنونی به شدت خطرناک است). او قبل از اینکه با ولادیمیر زیلنسکی رئیس جمهور اوکراین و همسر وی مواجه شود، به بنای یادبود کشته‌شدگان جنگ اوکراین در یکی از کلیساهای این کشور ادای احترام کرد. خیابان‌های مرکز شهر کیِف به دلیل پیاده‌روی بایدن و زیلنسکی از ساعات ابتدایی صبح توسط نیروهای امنیتی اوکراین به نحو گسترده‌ای تخلیه شده بودند.

“دیمیتری کولبا” وزیر خارجه اوکراین که سفرش را به بروکسل در صبح روز سفر بایدن به اوکراین لغو کرده بود، حضور بایدن در خاک اوکراین را پیروزی بزرگی برای مردم این کشور توصیف کرد که البته در نوع خود حامل پیام‌های روشنی برای روسیه نیز است و حاکی از این است که جهان دیگر از حمله کرملین به اوکراین هراسی ندارد و در برخورد با آن متحد است. تردیدی نیست که پیاده‌روی شانه به شانه بایدن و زیلنسکی در خیابان‌های کیِف تا حد زیادی زمین بازی را به ضرر آن هایی که معتقدند اوکراین باید بخش‌هایی از سرزمین خود را به روسیه واگذار کند، تغییر داد.

بسیاری در کیِف از طرح اخباری دال بر این مساله که چین تلاش‌های فزاینده‌ای را جهت ایجاد یک توافق صلح(میان روسیه و اوکراین) در پیش گرفته، ابراز نگرانی می‌کنند. در این رابطه، یک تحلیلگر سیاسی اوکراینی با نام “مایکولا داویدیوکا” در موضع‌گیری تاکید می‌کند که اوکراین مخصوصا پس از سفر بایدن به این کشور احساس امنیت قابل توجهی می‌کند.

تعهد بایدن و دولت آمریکا به اوکراین یکی از اصلی‌ترین دلایل و محرک‌هایی است که این کشور را همچنان تحریک به تداوم نبرد با روسیه می کند. بایدن در اوکراین در موضع گیری گفت: “ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه شدیدا از وحدت ایجاد شده در جهان غرب که به دلیل حمله روسیه به اوکراین حاصل شده، شگفت زده شده است”.  بایدن در ادامه گفته است: “پوتین فکر می کرد که می تواند از ما پیشی بگیرد با این حال من بعید می دانم که او همچنان اینگونه فکر کند”.

ولادیمیر زیلنسکی نیز گفت که او امید دارد که نتایج دیدار وی با رئیس جمهور آمریکا، جلوه‌های عینی خود را میدان‌های جنگ اوکراین با روسیه نشان دهد و پیروزی را بیش از گذشته برای اوکراین نزدیک‌تر و سهل‌تر کند. رئیس جمهور اوکراین در ادامه افزود که کشورش همچنان شریط سختی را تجربه می کند و به واسطه مقاومت خود در جبهه‌های جنگی شرق این کشور، تلفات و خسارت‌های زیادی را متحمل می شود(به ویژه به واسطه مقاومت اوکراینی‌ها در اطراف شهر “باخموت” این کشور).

با این حال، زیلنسکی تاکید کرده که اوکراین تا حد زیادی انتظار دارد که شاهد درگیری‌های خونین‌تری در فصل بهار باشد. زیلنسکی به طور خاص از دولت آمریکا و دیگر دولت‌های غربی درخواست کرده تا موشک‌های برد بلند و همچنین جنگنده‌های اف 16 را در اختیار اوکراین قرار دهند. مسائلی که البته رئیس جمهور آمریکا در مورد آن‌ها تردیدهای جدی دارد.

اوکراینی‌ها امید دارند که سفر اخیر بایدن به کشورشان، وی و جهان غرب را از حیث احساسی و عاطفی بیش از پیش در جنگ اوکراین درگیر کند. با این حال، در جریان این سفر، اوکراینی‌ها نیز به نحو گسترده‌ای تقدیر و تشکر خود را از طرف آمریکایی و حمایت‌های آن از خود در طول جنگ با روسیه ابراز داشتند. حمایت‌های مالی و تسلیحاتی گسترده آمریکا از اوکراین و در عین حال مانورهای سیاسی آن در حمایت از این کشور، تا حد زیادی سبب شده تا کیِف همچنان در نبرد خود با روسیه، سرپا باشد.