پیامدهای تحرکات جدید آمریکا بر بازار ارز ایران چه خواهد بود؟

دور تازه فشارهای ارزی جهان غرب و متحدان منطقه‌ای آن علیه ایران که حوزه همسایگان ایران نظیر افغانستان، عراق و امارات را در برگرفته، سعی در وارد کردن شوک‌های تازه به اقتصاد ایران دارد که انفعال تهران در این زمینه می تواند هزینه‌های به مراتب گسترده‌تری را برای کشورمان به دنبال داشته باشد.

بازتاب– رصد روند تحولات و اقدامات قدرتهای غربی و متحدان منطقه‌ای آن ها علیه ایران به ویژه پس از تحولاتی نظیر شکل‌گیری پدیده اعتراضات در ایران و یا طرح مسائل مختلف با ادعای دخالت ایران در جنگ اوکراین، حاکی از ایجاد شرایط جدیدی است که تحلیل دقیق آن‌ها یکی از الزامات جدی دستگاه سیاست خارجی است.

به نظر می‌رسد که جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای غربی و طیف‌های منطقه‌ای همراه با آن‌ها، با مساعد دیدن شرایط و فضا جهت اقدام فعال علیه ایران، به این نتیجه رسیده‌اند که جدای از تشدید فشارهای سیاسی و طرح تهدیدات نظامی، بایستی به صورت ویژه دامنه محاصره اقتصادی ایران را نیز تعمیق کرده و افزایش دهند. از این منظر، در روزهای گذشته جدای از وضع تحریم‌های جدید از سوی اروپا و آمریکا علیه ایران، شاهد در پیش گرفتن رویه هایی تازه از سوی دولت آمریکا و به طور خاص وزارت خزانه داری این کشور در رابطه با ایجاد محدودیت‌های جدید برای مراودات ارزی ایران در منطقه بوده‌ایم.

اخبار مختلفی دال بر افزایش قابل توجه سخت‌گیری‌ها و نظارت‌ها بر مراودات ارزی ایران در عراق و امارات متحده عربی منتشر شده و در عین حال، طالبان در افغانستان نیز سیاست‌های جدیدی را در حوزه ارزی اتخاذ کرده و میزان ارز مجاز خروجی از افغانستان را به یک دهمِ حالت پیشین کاهش داده است. موضوعی که بدون تردید در هماهنگی با مقام های آمریکایی و نهادهای اطلاعاتی این کشور اتفاق افتاده است. در این شرایط 3 سناریو از تداوم و تشدید این روند پیش روی سیاست‌سازان و تصمیم‌گیران کشورمان است.

اولا، انتظار می رود که دامنه فشارهای ارزی و تقابل اقتصادی ایران با غرب و متحدان منطقه‌ای آن در حوزه ارزی و اقتصادی، به درگیری‌های منطقه‌ای ختم شود و ایران این پالس را به جبهه رقیب خود برساند که اقدام علیه ایران، هزینه‌های خاصی را نیز برای آن‌ها به همراه خواهد داشت. در واقع، از این چشم‌انداز، ایران سعی در ارسال این پیام به طرف‌های مقابل خود دارد که یا همه در شرایط با ثبات فعالیت خواهند داشت و یا در غیر اینصورت، همه با هم ضرر خواهند کرد.

دوما، انتظار می رود که حداقل در کوتاه مدت، فشارهای ارزی مذکور تاثیرات عینی خود را بر اقتصاد ایران نشان دهند و شاهد افزایش قیمت ارز و طلا در کشورمان باشیم. موضوعی که البته اکنون نیز قابل مشاهده است و چه سیاست‌سازان ارشد کشورمان در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی و چه بازارساز اصلی در ایران که همان بانک مرکزی است، باید نسبت به آن تدابیر جدی و روشنی را اتخاذ کنند و با برنامه به مصاف آن بروند (کما اینکه بی برنامگی می‌تواند ابعاد چالش ها را گسترده‌تر نیز کند).

و در نهایت اینکه انتظار می رود که دولت‌های غربی و متحدان منطقه‌ای آن ها دست به تحرکات میدانی جدید درحوزه های سیاسی، نظامی و اقتصادی علیه ایران بزنند تا در شرایطی که ایران با چالش‌های جدیدی در حوزه اقتصادی رو به رو شده، با تحولات و چالش های جدیدتر و گسترده تری نیز رو به رو شود و عملا به زعم رقبای ایران، تهران با یک شوک رو به رو شود و کنترل خود را بر بسیاری از حوزه های راهبردی از دست دهد.

دستورکاری که در سطح کلان در ادامه کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ قرار دارد و در نهایت سعی دارد تا میوه این کارزار را علیه تهران بچیند. تردیدی نیست که جهت مقابله با این سیل تازه از هجمه علیه کشورمان، بایستی رویکردهایی منسجم و البته دقیق تدوین و ارائه شود. در غیراینصورت، باید انتظار بحران‌های تازه و گسترده‌تری را داشت.