آموزش و پرورش: تعطیلی مدارس در آلودگی زیر ۲۰۰ رایج نیست
وزارت آموزش و پرورش گزارش واحد سلامت باشگاه دانش‌پژوهان جوان را که به بررسی ابعاد مختلف شاخص کیفیت هوا با تعطیلی مدارس در ایران و سایر کشورهای دنیا پرداخته است را منتشر کرد.
این گزارش تأکید دارد: تعطیلی مدارس در شاخص‌های زیر 200 که در ایران اعمال می‌شود، در سایر کشورهای دنیا رایج نیست.
در روزهای گذشته نیز یوسف نوری؛ وزیر آموزش و پرورش با استناد به این گزارش گفته بود: بر اساس بررسی‌های جهانی برخی کشورها مانند مکزیک و چین آلودگی شدیدتر و با شاخص 300 دارند اما مدارس تعطیل نمی‌شود اما در ایران بارش برف و آلودگی با شاخص 150 مدارس را تعطیل می‌کند.
در این گزارش آمده است:
“آلودگی هوا ” یکی از پرتکرارترین عبارات در روزهای سرد و خاکستری زمستان ماست. یکی از بزرگترین دغدغه‌های اولیاء و مسئولان در این روزها حفظ سلامتی دانش‌آموزان در عین اطمینان از کیفیت آموزش است. یکی از ابتدایی‌ترین تصمیماتی که پیشتر در این شرایط گرفته می‌شد، تعطیلی مدارس بود که آموزش کشور و سطح علمی دانش‌آموزان را مستقیماً تحت تاثیر قرار می‌داد.
با بررسی کشورهای دیگر به این نتیجه می‌رسیم که تعطیلی مدارس در شاخص‌های زیر 200 در دنیا رایج نیست. برای مثال همین روزها شاخص آلودگی کشورهای هند، پاکستان و چین حتی بالاتر از عدد 200 بوده ولی هیچ یک دچار تعطیلی گسترده مدارس در حد کشوری نشده‌اند. عدد دقیقی برای شاخص کیفیت هوا به منظور تعطیلی مدارس در دنیا رایج نیست ولی در سنگاپور شاخصِ 314 ، در هند شاخص بیش از 500 ، در مالزی شاخصِ 267 ، در پاکستان شاخصِ 450 و در چین شاخصِ 500 منجر به تعطیلی مدارس شده اند.لازم به ذکر است که همین امسال در دهلی نو با شاخص آلودگی 447 تنها مدارس ابتدایی این شهر تعطیل شدند. در برخی از مناطق ایالات متحده عدد 275 به عنوان آستانه تعطیلی مدارس مشخص شده‌اند. در ادامه به بررسی شاخص آلودگی هوا و استانداردهای این حوزه می‌پردازیم.
شاخص کیفیت هوا (AQI )که یک ابزار کلیدی جهت آگاهی از کیفیت هوا و تعیین میزان آلودگی آن است برای پنج آلاینده اصلی هوا شامل ذرات معلق، دیاکسید نیتروژن (NO2)، اُزُن سطح زمین (O3) ، مونوکسید کربن (CO ) و دی اکسید گوگرد (SO2 ) محاسبه می‌شود. ابتدا «غلظت» هر کدام از آلاینده‌های مذکور توسط ایستگاه‌های سنجش در سطح شهر اندازه گیری می‌شود. سپس با استفاده از یک فرمول مشخص، مقدار AQI برای هر آلاینده محاسبه می‌شود.
بیشترین مقدار AQI در هر ایستگاه به‌عنوان مقدار AQI آن ایستگاه گزارش می‌شود. به طور مشابه، بیشترین AQI گزارش شده در بین تمامی ایستگاه‌ها به عنوانAQI «شهر» گزارش می‌شود. با افزایش عددی شاخص کیفیت هوا، درصد بیشتری از مردم احتمالا دچار پیامدهای بهداشتی ناشی از آلودگی هوا می‌شوند. مقادیر شاخص آلودگی هوا معموال به صورت طیف‌هایی گروه بندی می‌شوند. هر طیف با یک نام توصیف کننده، یک کد رنگی و توصیه‌هایی برای بهداشت عمومی مشخص می‌شود که در جدول 1 مشاهده می‌کنید.
موسسات متعدد و معتبری در زمینه‌های درمان و محیط زیست در دنیا وجود دارند. آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا (EPA) و مرکز کنترل بیماری‌های آمر یکا (CDC)از همین موسسات‌اند که راهنمای کیفیت هوا و فعالیت مدارس را منتشر کرده‌اند.
در شرایط ناسالم هوا فعالیت بدنی دانش‌آموزان محدود شود
مطابق این راهنما هنگامی که کیفیت هوا در شرا یط ناسالم (قرمز) قرار می‌گیرد، فعالیت بدنی دانش‌آموزان در فضای آزاد باید محدود شود به طوری که زمان استراحت دانش‌آموزان افزایش پیدا کرده و میزان فعالیت شدید بدنی آن‌ها کمتر شود. همچنین فعالیت‌های بدنی طولانی یا شدید دانش‌آموزان در فضای بسته (داخل سالن) انجام شود یا به زمان دیگری موکول شود.
کودکانی که بیماری آسم دارند، در مقایسه با سایر دانش‌آموزان حساسیت بیشتری در مقابل آلودگی هوا دارند و باید بیشتر مراقب آن‌ها بود. در صورت بروز علائمی مثل سرفه، خسخس سینه، تنگی نفس یا درد سینه در دانش‌آموزان باید فعالیت بدنی آن‌ها متوقف شود، از فضای باز به داخل سالن هدایت شوند و استراحت کنند.
در صورتی که علائم تنفسی بهبود نیابد باید با پزشک مشاوره شود یا به مرکز درمانی انتقال یابند. طبق راهنمای مذکور، وقتی کیفیت هوا در شرایط بسیار ناسالم (بنفش) قرار می‌گیرد، دانش‌آموزان نباید در فضای باز فعالیت‌های بدنی داشته باشند و این فعالیت‌ها باید در فضای بسته (داخل سالن) انجام شود.
بنابراین می‌توان گفت در بسیاری از کشورها هنگامی که کیفیت هوا در شرایط ناسالم یا بسیار ناسالم قرار می‌گیرد مدارس تعطیل نمی‌شوند و فعالیت آموزشی برقرار است اما برای فعالیت‌های فیزیکی دانش‌آموزان محدودیت‌هایی درنظر گرفته می‌شود.
در شرایط آلودگی هوا و زمانی که دانش‌آموزان در فضای بسته مدرسه حاضر هستند باید از بسته بودن درها و پنجره‌ها اطمینان حاصل کرد و تبادل هوای داخل و خارج اتاق به حداقل برسد. همچنین تهویه مناسب هوای داخل اتاق (به‌ویژه تهویه با فشار مثبت از طریق ممانعت از ورود هوای خارج به داخل اتاق)، می‌تواند باعث بهبود کیفیت هوای داخل اتاق شود.
سلامت دانش‌آموزان کشور در اولویت اول وزارت آموزش و پرورش قرار داشته و اگر شرایطی این اولویت را به طور جدی در معرض خطر قرار دهد قطعاً انتظار داریم که برای تعطیلی مدارس اقدام شود. اما در شرایط فعلی که می‌توان با استفاده از تجارب دیگر کشورها سیستم تعلیم و تربیت دانش‌آموزان را بدون آسیبی پیش برد از دستگاه‌های مربوطه و استان‌ها انتظار داریم که مدارس و محیط‌های آموزشی که آینده‌سازان نظام جمهوری اسلامی هستند آخرین جایی باشند که برای تعطیلی آن اقدام می‌شود.
این گزارش را با سخنی از امام خمینی به پایان می‌رسانیم؛ مسامحه و سهل‌انگاری در تعلیم و تربیت، خیانت به اسلام و جمهوری اسلامی و استقلال فرهنگی یک ملت و کشور است.
