رکود درطلای سبز
صادرات پسته ایران در چهارماه ابتدایی سال جاری افت ۴۰درصدی را تجربه کرده است و روند چند سال اخیر نشان‌دهنده کاهش تدریجی و مداوم سهم ایران در بازار جهانی پسته است.
به گزارش بازتاب به نقل از آرمان، اظهارات اخیر رئیس اتحادیه پسته ایران نوید بخش بوده و خبر از رونق صادرات این محصول در نیمه دوم سال جاری می‌دهد. محسن جلال‌پور پیش‌بینی کرد امسال ۱۵۰هزار تن پسته به ارزش یک‌میلیارد و ۵۰۰میلیون دلار صادر شود. در کنار سطح زیر کشت و تولید بسیار پسته، ارزآوری بالایی که این محصول برای کشور دارد، آن را حائز اهمیت زیادی کرده است. در همین رابطه، معاون باغبانی وزارت جهاد کشاورزی از ارزآوری 1/8میلیارد دلاری پسته خبر داد و گفت: سطح باغات میوه در حال افزایش است و میزان تولید محصولات باغی در سال جاری به ۲۲میلیون تن می‌رسد.
گزارش اخیر گمرک نشان می‌دهد صادرات پسته در چهار‌ماهه ابتدایی سال 96 وضعیت چندان مطلوبی نداشته و افت40درصدی کرده است. براساس آخرین آمار منتشرشده از گمرک طی چهار‌ماهه امسال ۱۶هزار و ۶۵۹ تن و ۶۱۷ کیلوگرم انواع پسته و مغز پسته به ۵۶ کشور مختلف صادر شده که ارزشی بالغ بر ۱۷۳میلیون و ۶۶۳هزار و ۹۲۷ دلار داشته است. این آمار نشان می‌دهد که صادرات پسته 41/79درصد از نظر وزنی و 36/46درصد از نظر ارزشی نسبت به چهار‌ماهه نخست سال گذشته کاهش یافته است. البته آمارها نشان می‌دهد که پسته ایرانی با ارزش‌تر از سال گذشته در بازار جهانی مبادله شده است، چراکه براساس آمارهای منتشر شده رسمی در سال گذشته هر کیلوگرم پسته ۹ دلار و ۵۵ سنت معادل ۲۹هزار و ۷۸ تومان صادر می‌شد، در حالی که ارزش پسته صادراتی امسال به‌صورت میانگین ۱۰ دلار و ۴۲ سنت معادل ۳۳هزار تومان شده است. البته در صادرات طلای سبز نکته جالب توجه دیگری وجود دارد و آن اینکه هر کیلوگرم محموله صادراتی در زمینه این محصول از پوست پسته ۲۵ سنتی (حدود ۹۰۰ تومان) و پسته تازه 2/52 دلاری (حدود 9000 تومان) با مغز پسته ۲۵ دلاری (معادل ۸۸هزار تومان) متفاوت است که نشان‌دهنده ارزان‌ترین و گران‌ترین محموله صادراتی در بازارهای جهانی است. کارشناسان معتقدند ایران طی سال‌های اخیر تلاش گسترده‌ای برای مدرن‌سازی کشت و کار پسته انجام داده، ولی نتوانسته در بازار جهانی به سبب مشکلات تحریمی جای پای خود را حفظ کند. اکنون ایران در بازار جهانی پسته نیز با رقبای قدرتمندی مثل آمریکا روبه‌روست و با وجود کیفیت بهتر پسته ایرانی، کاهش سهم کشور ما از بازار جهانی غیرقابل اجتناب است.
رونق صادرات پسته در نیمه دوم امسال
صادرات پسته ایران در چهارماه ابتدایی سال جاری افت شدیدی را تجربه کرده است و روند چند سال اخیر نشان‌دهنده کاهش تدریجی و مداوم سهم ایران در بازار جهانی پسته است. به باور کارشناسان، باز بودن بازارهای صادراتی به روی رقبا، بسته بودن و مانع تراشی برای صادرات، مشکلات تحریمی پیش روی بازرگانان، مشکل بازاریابی صادراتی پیشرفته و … از جمله دلایل کاهش سهم ایران در بازار جهانی پسته است. با این حال، اظهارات اخیر رئیس اتحادیه پسته ایران نوید بخش بوده و خبر از رونق صادرات این محصول در نیمه دوم سال جاری می‌دهد. محسن جلال‌پور پیش‌بینی کرد امسال 150هزار تن پسته به ارزش یک‌میلیارد و 500میلیون دلار صادر شود. او درباره وضعیت تولید و صادرات پسته کشور گفت: پیش‌بینی می‌شود ایران امسال با تولید حدود 235هزارتن پسته می‌تواند حجم صادرات را افزایش دهد و بدین ترتیب رکورد تولید پسته از سال 1390 زده خواهد شد. رئیس اتحادیه پسته ایران ادامه داد: سال گذشته بخش عمده پسته تولیدی ایران به بازارهای هدف صادر شد و نیمه اول امسال به‌دلیل نبود پسته اندکی حجم صادرات کاهش یافت که در نیمه دوم امسال رونق می‌یابد. جلال‌پور افزود: سال گذشته بیش از 170 هزارتن پسته در کشور تولید شد که بخش عمده آن به‌دلیل عرضه نشدن پسته آمریکا، به بازارهای جهانی صادر شد.
ارزآوری 1/8میلیارد دلاری پسته
در کنار سطح زیر کشت و تولید بسیار پسته، ارزآوری بالایی که این محصول برای کشور دارد، آن را حائز اهمیت زیادی کرده است. در همین رابطه، معاون باغبانی وزارت جهاد کشاورزی از ارزآوری 1/8میلیارد دلاری پسته خبر داد و گفت: سطح باغات میوه در حال افزایش است و میزان تولید محصولات باغی در سال جاری به ۲۲میلیون تن می‌رسد. محمدعلی طهماسبی سطح زیر کشت باغات کشور را دو‌میلیون و ۷۰۰هزار هکتار اعلام و پیش‌بینی کرد امسال تولید ما ۲۲میلیون تن انواع محصولات باغی از باغات کشور است.
ایران در رتبه دوم تولید پسته
ایران دیگر اولین تولیدکننده پسته نیست. این مطلب اخیرا توسط رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار بیان شده است. مصطفی احمدی با بیان اینکه زمانی ما جزو تنها صادرکنندگان آجیل و خشکبار بودیم، اما اکنون رقبای بسیاری داریم، اظهار داشت: در آمریکا بیشترین حجم پسته تولید می‌شود که این شرایط موجب شده است ما پس از قرن‌ها به‌عنوان دومین تولیدکننده پسته شناخته شویم، هرچند که به‌گفته رئیس انجمن پسته ایران، سال گذشته آمریکایی‌ها به‌دلیل داشتن حجم بالای تولید پسته به میزان 430 هزارتن با مشکل برداشت محصول و طولانی‌شدن زمان برداشت مواجه شدند که همین امر باعث شد نتوانند این محصول را به موقع به بازار عرضه کنند. جلال‌پور افزود: بنابراین با وجود کمبود تولید پسته در کشور، ایران اقدام به صادرات گسترده پسته در سال گذشته کرد و در ماه‌های مهر، آبان و آذر رکورد صادرات پسته ایران نسبت به سال‌های گذشته شکسته شد. او تصریح کرد: برآوردها نیز نشان می‌دهد امسال آمریکا در سال ناآور پسته قرار دارد بنابراین حجم تولید به میزان 270 هزارتن می‌رسد که شاهد کاهش صادرات محصول آمریکا خواهیم بود. این فعال بخش خصوصی گفت: از سال 2012 تاکنون آمریکا با بیشترین حجم تولید رتبه اول و ایران رتبه دوم تولید پسته جهان را به خود اختصاص داده، این درحالی است که ایران با صادرات بخش عمده محصولات خود رتبه اول صادرات پسته را در جهان دارد. به‌گفته جلال پور، ایران سالانه 85درصد پسته تولیدی و آمریکا نزدیک 50درصد پسته تولیدی خود را به بازارهای جهانی عرضه می‌کنند.
بازار پسته در دست خریداران عراقی و افغانستانی
براساس اطلاعات منتشر شده، خریداران عراقی، افغانی، پاکسانی و هندی وارد بازار پسته ایران شده اند و بدون هیچ‌نظارتی محصولات پسته را خریداری می‌کنند. همین امر باعث از دست دادن بازارهای جهانی ما شده است. در همین رابطه یک نماینده مجلس بر این باور است که ما نمی‌توانیم مرز‌های کشور خود را به سوی دیگران ببندیم و بنابراین چاره کار، فرهنگسازی حضور در بورس است. احمد انارکی محمدی با بیان اینکه این فرهنگسازی از مدارس باید آغاز شود، گفت: تجمیع خرده فروشان یکی از مزیت‌های بازار بورس است. در همین زمینه، معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا به پیگیری‌های استاندار کرمان برای عرضه پسته در بورس اشاره و اظهار کرد: در این رویداد مهم ارتقای تجارت پسته و رساندن بیشترین منفعت به تولیدکنندگان مدنظر است و البته انتظار نداریم در سال اول عرضه این محصول در بورس به مرحله تکامل نهایی دست یابیم. محمد اسکندری تصریح کرد: اگر بورس برای تجار داخلی خود مزیت ایجاد نکند نباید انتظار استقبال از بورس را داشت. او خاطرنشان کرد: در بازار فیزیکی بورس ایران می‌توان بخشی از پسته را عرضه کرد، اما این عرضه باید به‌صورت عمده صورت گیرد.
