چرا دیگر به احیای برجام امیدی نیست؟

من تصور می کنم که اکنون امکانی برای احیای برجام وجود ندارد، البته با توجه به تحولات جاری در کشورمان، جهان غرب می خواهد از فضا استفاده کند و بیشترین امتیازات ممکن را از ایران بگیرد. در این شرایط به صلاح نیست که ایران این امتیازها را به غرب بدهد چرا که اساسا در زمان مناسبی برای این مساله قرار نداریم.

بازتاب– در روزهای اخیر، مقام های ایرانی و برخی کشورهای غربی به ویژه آمریکا، موضع گیری های مختلفی را در مورد شانس های احیای توافق برجام مطرح کرده اند. از یک سو به تازگی ایران از آمادگی خود جهت دستیابی به توافقی خوب و عادلانه سخن گفته و از سوی دیگر، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا و شماری از مقام های تیم امنیت ملی و سیاست خارجی دولت وی، در قالب موضع گیری های مختلفی، مذاکرات برجامی با ایران را خارج از دستورکار دولت آمریکا دانسته و حتی بایدن به صراحت از مرگ برجام سخن گفته است.

با این همه، اینطور به نظر می رسد که دولت آمریکا مایل به بسته شدن کامل کانال های دیپلماتیک در رابطه با مذاکرات احیای برجام نیست و از موضع گیری های منفی در این رابطه، اهداف خاصی را دنبال می کند.

بازتاب در گفتگو با “جلال خوشچهره“، کارشناس حوزه سیاست خارجی، به بررسی و ارزیابی آخرین وضعیت توافق برجام و اینکه آیا واقعا بایستی این توافق را توافقی مُرده به حساب آورد یا خیر؟ پرداخته است.

خوشچهره در مورد آخرین وضعیت مرتبط با مذاکرات اتمی ایران و غرب و شانس احیای برجام معتقد است: «من در سال های اخیر از جمله حامیان اصلی ایده برجام و البته احیای آن بوده ام و حتی به دلیل همین مواضعم از سوی مخالفان برجام در داخل کشور، هدف انتقادات زیادی قرار گرفته‌ام. اکنون نیز من بسیار علاقه‌مند بوده و هستم که زمینه های دستیابی به یک توافق فراهم شود و ایران بتواند بار دیگر به جمع جامعه جهانی بازگردد. مساله ای که به نظرم یک نیاز و مساله مهم و فوری برای ایران به حساب می‌‌آید».

وی افزود: «با این حال، من معتقدم که موانعی جهت احیای برجام وجود دارند که تحقق گزاره مذکور را تا حد زیادی سخت، مشکل و پیچیده کرده اند. به بیان دیگر ما اکنون با شرایطی در احیای آن رو به رو هستیم که حتی با وضعیت معادله مذکور در مردادماه سال جاری نیز قابل مقایسه نیست. من در همان مردادماه در قالب یادداشتی به این نکته اشاره کردم که بار دیگر کفه احیای برجام سنگین شده و ایران باید از این فرصت استفاده کند».

این کارشناس سیاست خارجی کشورمان گفت: «اما اجماع کنونی که میان اروپا و آمریکا در مورد مساله ایران به دلایلی نظیر آنچه کنشگری ایران در قالب جنگ اوکراین و یا وقوع اعتراضات اخیر در کشورمان ادعا می شود سبب شده تا فعلا آمریکایی ها و اروپایی ها، ایده احیای برجام را دور از دسترس بدانند و آن را از دستورکار خود خارج کنند. در ایران نیز، این نظر و دیدگاه وجود داشته و دارد که اقتصاد کشور تا حد زیادی به روابط خارجی ایران و تحریم هایی که علیه ایران وجود دارد(با محوریت مسائلی نظیر برجام) گره خورده و در این رابطه تلاش هایی نیز صورت گرفت (از جانب دولت ابراهیم رئیسی) تا برجام احیا شود تا از این طریق، تاحدی فشارها علیه ایران کاهش یابد با این حال، برخی در داخل تاکید داشتند که ایران باید به زمستان سختِ اروپا تکیه کند و صبر پیشه کند تا در زمان خود، اروپایی ها به دست و پای ایران بیفتند و خواستار دستیابی به توافق با تهران شوند».

جلال خوشچهره خاطرنشان کرد: «با این حال، این مورد محقق نشد و متاسفانه افرادی که در این رابطه به طرح ادعاهای مختلف می پرداختند، اکنون خود را در قالب لایه های مختلف پنهان می کنند و هیچ مسوولیتی را نیز بابت مواضع مخرب خود قبول نمی کنند».

این کارشناس حوزه سیاست خارجی در پایان گفت: «با این همه، اکنون امکانی برای احیای برجام وجود ندارد، البته با توجه به تحولات جاری در کشورمان، جهان غرب می خواهد از فضا استفاده کند و بیشترین امتیازات ممکن را از ایران بگیرد. در این شرایط به صلاح نیست که ایران این امتیازها را به غرب بدهد چرا که اساسا در زمان مناسبی برای این مساله قرار نداریم.»