رویترز: آمریکا و متحدانش درها را برای احیای دوباره برجام باز گذاشتهاند
نزدیک به دو سال است که ایالات متحده تلاش کرده و شکست خورده تا در مورد احیای توافق هسته ای 2015 ایران مذاکره کند، اما واشنگتن و متحدان اروپاییاش از بستن درهای دیپلماسی خودداری می کنند.
دلایلی که آمریکا و متحدانش اروپایی را از بستن کامل درهای دیپلماسی در مورد ایران و برجام محتاط کرده خطر رویکردهای جایگزین، پیامدهای غیرقابل پیش بینی حمله نظامی به ایران و همچنین این نکته است که هنوز فرصت بازگشت باقی است حتی اگر ایران به سمت تولید مواد شکافت پذیر حرکت کند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هفته گذشته پس از نشست مقامات اتحادیه اروپا در بروکسل گفت: «من فکر میکنم که ما گزینه بهتری از برجام برای اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هستهای نداریم؛ ما باید تا جایی که ممکن است در تلاش برای احیای این توافق به تعامل ادامه دهیم.»
اعتراضات در ایران، پهپادهای جنگ اوکراین و سرعت گرفتن فعالیت اتمی به ویژه غنی سازی اورانیوم قیمت سیاسی کاهش تحریم های ایران را افزایش داده اما هنوز درها را به طور کامل نبسته است.
رویترز در ادامه نوشت: ایران اکنون در حال غنیسازی اورانیوم تا 60 درصد است، از جمله در فردو، سایتی که در زیر کوه مدفون است که تخریب آن را از طریق بمباران سختتر میکند.
به دست آوردن مواد شکافت پذیر بزرگترین مانع برای ساخت سلاح هسته ای در نظر گرفته می شود، اما موانع دیگری نیز وجود دارد، به ویژه چالش فنی طراحی یک بمب.
به نوشته شفقنا ؛ برآورد اطلاعاتی ایالات متحده که در اواخر سال 2007 فاش شد، با اطمینان بالا ارزیابی کرد که ایران تا پاییز سال 2003 برای ساخت سلاح هستهای تلاش میکرد، زمانی که کار تسلیحات را متوقف کرد. با این حال دیپلماتها میگویند که معتقدند ایران غنیسازی تا 90 درصد را آغاز نکرده است.
یک دیپلمات غربی گفت: اگر ایران برنامه نظامی خود را به وضوح از سر بگیرد و 90 درصد غنی سازی کند، کل بحث در ایالات متحده، اروپا و اسرائیل تغییر می کند.
دولت جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در ماههای اخیر تحریمها علیه ایران را تشدید کرده و نهادهای چینی را هدف قرار داده است که فروش نفت خام ایران را تسهیل میکنند.
یک مقام ارشد دولت بایدن که خواست نامش فاش نشود، گفت: با این حال، اگرچه مذاکرات متوقف شده است، انریکه مورا، دیپلمات اروپایی که مذاکرات هستهای را هماهنگ میکند، به گفتگو با همه طرفها ادامه میدهد.
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران ماه گذشته در پاریس به خبرنگاران گفت: ما به فشار ادامه میدهیم در حالی که درها را برای بازگشت به دیپلماسی باز نگه میداریم. وی افزود که اگر ایران از آستانه جدیدی در برنامه هستهای خود عبور کند، بدیهی است که پاسخ متفاوت خواهد بود.
ایران احیای این توافق را با بسته شدن تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد آثار اورانیوم در سه سایت مرتبط دانسته است. ایالات متحده و متحدانش با این شرط موافقت نکرده اند.
چندین دیپلمات غربی گفتند که آنها معتقد نیستند که هیچ گونه بررسی قریبالوقوعی برای اقدام نظامی علیه ایران وجود داشته باشد و پیشنهاد کردند که حمله میتواند به سادگی هر گونه تمایل ایران برای دستیابی به سلاح هستهای را تقویت کند و خطر تلافی ایران را به همراه داشته باشد.
این دیپلمات غربی گفت: «فکر نمیکنم کسی گزینه نظامی را در کوتاهمدت متصور باشد. راه حل نظامی نخواهد بود و من نمی شنوم که بسیاری از مردم خواستار آن باشند.»
دیپلمات سوم گفت که او فکر می کند عملاً غیرممکن است که اسرائیل بدون حمایت غرب ایران را بمباران کند. حتی اگر توافق هسته ای 2015 نتواند احیا شود، این مقام ارشد دولت بایدن گفت راه حل های دیپلماتیک دیگری ممکن است امکان پذیر باشد.
او گفت: اینکه، چه زمانی و چگونه میتوان برجام را احیا کرد، یک سوال دشوار است. اما حتی اگر در مقطعی، برجام از بین برود، این بدان معنا نیست که دیپلماسی در همان زمان دفن خواهد شد.