کشف اولین پرنده سمی جهان
وقتی به حیوانات سمی فکر میکنیم، به احتمال زیاد به یاد عنکبوتها، مارها و موجودات مشابه میفتیم. اما نکتهای که احتمالا نمیدانید این است که پرندهها نیز میتوانند سمی باشد، هرچند چنین پرندگانی بسیار نادر هستند. درواقع، آنها آنقدر نادر هستند که «پیتوهوی کلاهدار» اولین پرنده سمی جهان است که سمی بودن آن با تحقیقات علمی به اثبات رسیده است.
پیتوهوی کلاهدار نوعی سم به نام «نوروتوکسین» را در اندامهای داخلی خود ذخیره میکند تا در صورت لزوم از آن استفاده کند.
مردم محلی ملانزی پاپوآ گینه نو همیشه میدانستند که پیتوهوی کلاهدار به نوعی سمی است. با اینحال، دانشمندان هیچ ایدهای نداشتند تا اینکه یک پرندهشناس به صورت کاملا تصادفی با این گونه پرنده برخورد کرد.
پیتوهوی کلاهدار سم نوروتوکسین دارد
پرندهشناس «چک دامباخر» و همکارانش در تورهای شکار خود چند پیتوهوی کلاهدار شکار کرده بودند. این پرندههای سمی تور را خراشیدند و سعی داشت فرار کنند. دامباخر هنگام جمعآوری تورها به صورت اتفاقی انگشت خود را در دهان گذاشت و دریافت زبان و لبهایش به سرعت شروع به بیحس شدن کردهاند. سپس دهانش شروع به سوزش کرد و ساعتها به طرز دردناکی میسوخت. او بعدا به سمی بودن این پرندهها مشکوک شد.
دامباخر برای آزمایش فرضیه خود، یک پر پیتوهویی را از بدنش جدا کرد و در دهان خود گذاشت. علائم مذکور مجددا به سرعت ظاهر شدند. دهان او بیحس شد و پس از آن درد در نواحی مختلف گسترش یافت. از آنجا، دامباخر به سمی بودن این پرنده شک کرد و مطالعات خود روی آنها افزایش داد. او از اهالی منطقه نیز شنید که این پرنده سمی است.
مردم گینه نو، پیتوهویی را «پرنده زباله» مینامند، زیرا وقتی پخته میشود بوی بسیار بدی دارد. دامباخر و همکارانش با مطالعه بیشتر روی این گونه پرندهها دریافتند آنها باتراکوتوکسین را در پرها، بدنها و اندامهای داخلی خود ذخیره میکنند.
باتراکوتوکسین در موجودات دیگری مانند قورباغههای سمی و حتی سوسکهایی که پیتوهوییها میخورند نیز یافت میشود. دانشمندان هنوز نمیدانند که بدن پرنده چطور قادر به تولید چنین سمی است، البته آنها احتمال میدهند پیتوهو سم را از طریق مصرف حیوانات سمی در بدن خود ذخیره میکند.
دانشمندان در مطالعات جدید خود به دنبال یافتن نحوه تولید سم در بدن این پرنده هستند.