سفر به مسجد محله “آفتابگردون”

توتو، پرنده‌ای است که با خانواده‌اش روی مناره مسجد محله آفتابگردون لانه دارد. او هر روز همراه بچه‌های این محله برای بازی به بهشت کودکان می‌آید. اینجا جایی است که عمو روحانی مهربان، وقتی می‌خواهد برای به جای آوردن نماز به مسجد برود، همیشه از آنجا عبور می‌کند.

وقتی عمو روحانی (حجت‌الاسلام صادق مقدسیان) کودکان را مشغول بازی می‌بیند، داستانی به ذهنش می‌‌رسد و برای توتو و بچه‌ها تعریف می‌کند. در واقع عمو روحانی بچه‌ها را با داستان‌های مذهبی و دینی مسلمان‌ها آشنا می‌کند. این خلاصه‌ای از مجموعه «آفتابگردون» است که به تهیه‌‌کنندگی مهدی نیک‌روش و کارگردانی مرتضی ترقی برای گروه سنی خردسال در قالب تکنیک رئال ـ عروسکی تن‌پوش تولید شده و از شبکه پویا پخش می‌شود. به همین بهانه با عوامل این مجموعه به گفت‌وگو نشستیم.

نبود بهشت کودکان

مهدی نیک‌روش، تهیه‌کننده در پاسخ به این سوال که مجموعه آفتابگردون با چه هدفی برای بچه‌ها تولید شده است، گفت: آفتابگردون اولین مجموعه برای خردسال در حوزه دین و رسانه است. من قبلا برای بچه‌ها برنامه‌های دینی کار کرده‌ام، اما ویژه خردسالان برنامه نداشتم. ساخت برنامه برای خردسالان کار راحتی نیست و باید مفاهیم دینی را به زبان ساده و هنرمندانه به خردسالان انتقال می‌دادیم.

وی ادامه داد: با توجه به بازخوردهای خوب قرار شده سری دوم این مجموعه هم ساخته شود. سری جدید در مرحله تحقیق قرار دارد و در 90 قسمت تولید می‌شود. رنگ‌های دکور و محتوا تغییر می‌کند، حتی زمان برنامه که در این سری هفت دقیقه است در سری جدید امکان دارد به 14 دقیقه هم برسد.

تهیه‌کننده مجموعه آفتابگردون درباره قالب برنامه که رئال ـ عروسکی تن‌پوش است، توضیح داد: ما قالب‌های مختلف را برای انتقال مفاهیم به بچه‌ها مورد بررسی قرار دادیم و بعد از تحقیقات به این قالب رسیدیم که برای بچه‌ها هم جذاب است. در این برنامه بهشت کودکان را به تصویر کشیده‌ایم که محلی است در مسجد که وقتی بزرگ‌ترها مشغول خواندن نماز هستند، خردسالان در آنجا بازی می‌کنند. بهشت کودکان در مسجد کشورهای مسلمان است، اما در کشور خودمان نداریم و امیدواریم پخش این برنامه باعث شود بهشت کودکان در مساجد راه‌اندازی شود.

نیک‌روش ادامه داد: هدف ما از تولید مجموعه آفتابگردون این است که بتوانیم بچه‌ها را با بسیاری از مفاهیم اخلاقی آشنا کنیم و بچه‌ها با روحانیون هم آشنا شوند. البته پیدا کردن مجری کارشناسی که روحانی باشد برای برنامه کار سختی بود تا این که بعد از مشورت‌هایی که داشتیم به انتخاب صادق مقدسیان رسیدیم.

وی درباره تغییرات سری جدید این مجموعه گفت: در سری جدید احتمال دارد عروسک تن‌پوش توتو تغییر کند، زیرا برخی به خاطر شکل و شمایل این شخصیت ایراد گرفته‌اند. به همین دلیل به دنبال کاراکتر جدید هستیم. در این سری موضوعات اخلاقی و معارفی است، اما در سری جدید قرآنی خواهد بود. در واقع آیه‌هایی را که برای خردسالان قابل درک است، دسته‌بندی می‌کنیم و به آنها می‌پردازیم. به عنوان مثال در قرآن به نظافت، احترام به پدر و مادر و… تاکید شده است.

به دام شعار نیفتادیم

مرتضی ترقی، کارگردان برنامه درباره این که تولید کار برایش چه ویژگی‌هایی داشته است، توضیح داد: تولید کار مذهبی دشوار است، چه برسد به این که صحبت کردن از مذهب و عقیده و این که حرف‌ها به دام شعار نیفتد، به سختی کار اضافه می‌کند. تعداد کارهای خوب مذهبی ویژه خردسالان خیلی انگشت‌شمار است. به همین دلیل ما تلاش کردیم مجموعه آفتابگردون ضمن این که تم مذهبی دارد، اما شعاری نباشد و برای جذابیت بیشتر از قالب رئال ـ عروسکی تن‌پوش استفاده کرده‌ایم. وی ادامه داد: البته برای رسیدن به این فرم جلسات زیاد کارشناسی داشتیم و روی هر چیز این برنامه از طراحی گرفته تا نگارش، لباس، اجرا و… فکر شده است. این کارگردان درباره این که چطور بچه‌ها را انتخاب کرده، گفت: با توجه به این که آقای نیک‌روش قبلا برای کودکان کار کرده بودند، به همین دلیل تست‌های مختلف از بچه‌ها گرفته بودند. ما هم تلاش کردیم چهره بچه‌هایی که برای این کار انتخاب می‌شود، یکدست نباشد.

رفاقت بچه‌ها با لباس روحانیت

حجت‌الاسلام صادق مقدسیان درباره اجرای آفتابگردون و اهدافش گفت: نکته اول و اساسی که در این برنامه دنبال می‌کردیم این بود که بچه‌ها نسبت به لباس روحانیت رفاقت و شناخت پیدا کنند. در واقع شخص من مهم نبود. هدف این بود بچه‌ها با این لباس احساس راحتی کنند و محتوا در مرحله دوم هدف قرار داشت. وی ادامه داد: من سال‌ها تئاتر کار کردم و همیشه به دنبال ارتباط بین نمایش و کار تبلیغی بودم و این که خروجی خوب نمایش برای مخاطبم چه می‌تواند باشد؟ البته تئاتر را به خاطر عشق و علاقه‌ام کار کرده‌ام و به هیچ وجه نگاه ابزاری به این هنر نداشته‌ام، اما همیشه به دنبال ارتباط معنادار بین تئاتر و کارهای تبلیغی‌ام بودم.

تجربه کار برای کودکان

حجت‌الاسلام صادق مقدسیان، مجری آفتابگردون با تاکید بر این که کار با خردسالان دشواری‌های خاص خودش را دارد، توضیح داد: ابتدا ترس داشتم، اما با راهنمایی تهیه‌کننده و کارگردان هنری بر کار مسلط شدم. ماشاءالله کوهستانی، برای تن‌پوش عروسک توتو هم خیلی کمک کرد. این دوستان تجربه کار برای کودکان را داشتند و من هم از تجربیات‌شان استفاده کردم. مجموعه آفتابگردون برایم تجربه خوبی بود. امیدوارم این توفیق را داشته باشم تا در سری جدید این برنامه هم حاضر شوم.