ملاک اصلی دهک بندی یارانه ای و شیوه رسیدگی به اعتراضات
به دنبال دستور رئیس‌جمهور برای واریز مبلغ کمک معیشتی ماه اول (اردیبهشت ماه ۱۴۰۱) به حساب تمامی افرادی که تا ماه قبل مشمول دریافت یارانه بوده‌اند، اما در این مرحله کمک معیشتی دریافت نکرده و معترضند، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از واریز این مبلغ به حساب افراد یاد شده خبر داد.
رسیدگی یک‌ماهه به اعتراض دهک‌بندی یارانه‌ای دیگر موضوعی است که حجت‌الله عبدالملکی به آن متعهد شد. شفاف شدن ملاک‌ها و شاخص‌های دهک‌بندی دستور دیگر رئیس‌جمهور بود تا مردم از نتیجه رسیدگی به اعتراضات و همچنین دهک‌بندی‌ها اقناع شوند. یاسین طاهری، یک مقام مسئول در معاونت رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو با روزنامه «ایران» با تأکید بر اینکه ملاک و شاخص‌های دهک‌بندی مشخص است و بر اساس یک فرمول تعیین دهک‌ها انجام شده است، اضافه کرد: چند ملاک اصلی برای تعیین دهک خانوارها در نظر گرفته شده که یکی از آنها گردش‌های حساب بانکی است، ملاک دیگر تراکنش بانکی افراد است تا میزان خرید و مصرف خانوار نسبت به درآمدش مشخص شود.
ملاک‌های اصلی دهک‌بندی
وی ادامه داد: میزان حقوق فرد، بیمه، مالیات و اموال ثبت شده افراد و خودرو یا خودروهای تحت مالکیت خانوار و سفر خارجی از دیگر شاخص‌ها بوده که طی چند سال محاسبه شده و خانوارها بر اساس فرمول‌های مشخصی بر مبنای همین ملاک‌ها دهک‌بندی شده‌اند. طاهری همچنین بعد خانوار را شاخص دیگری در تعیین دهک‌بندی برشمرد و تصریح کرد: هیچ‌یک از اطلاعات از سوی این وزارتخانه تولید نشده و منابعی که داده‌ها را در اختیار پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان قرار می‌دهند، مشخص هستند و در عین حال هیچ‌یک از بررسی‌ها به صورت دستی انجام نشده و کاملاً بر مبنای فرمول به صورت سیستمی بوده است.
وی درباره به‌روزرسانی اطلاعات خودرویی هم گفت: در روزهای نخست طرح مردمی‌سازی یارانه، اطلاعات خودرویی جدید به ما رسید و پایگاه در حال به‌روزرسانی این اطلاعات است. این مقام مسئول در معاونت رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره ملاک‌هایی که بعضاً در فضای مجازی به‌عنوان ملاک‌های دهک‌بندی نشر داده می‌شود هم گفت: این ملاک‌ها مربوط به طرح پیشین حمایت معیشتی است و اکنون موضوعیت ندارد و در این دوره آن موارد ملاک نبوده است. طاهری همچنین با اشاره به چند مورد از پرتکرارترین اعتراض‌ها نیز گفت: یکی از موارد این بوده که افراد ابراز می‌کردند در یک دوره تراکنش مالی بالایی داشته اند و گمان می‌کردند که به این دلیل در دهک یک تا 9 قرار نگرفته‌اند در حالی که در بررسی تراکنش‌های مالی و سایر ملاک‌ها یک دوره 5 – 6 ساله ملاک قرار گرفته و اگر فردی مثلاً در سال 99 به یکباره گردش حساب بالایی داشته باشد مبنای محاسبه قرار نگرفته و در تعیین تمکن مالی خانوار تأثیرگذار نیست. به گفته وی، یکی دیگر از اعتراضات مربوط به افرادی بود که بیماری خاص یا معلولیت خاص داشته و هزینه‌های آنها بالا می‌رود که این موضوع در حال بررسی است که آیا می‌شود اطلاعات مربوط به بیماری خاص یا معلولیت بالا را از نهادهایی مانند بیمه سلامت، معاونت درمان تأمین اجتماعی و… دریافت کرده و در فرمول دهک‌بندی دخیل کرد؟
این مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی یکی دیگر از پرتکرارترین اعتراضات را مربوط به خانوارهایی دانست که فرزندان مجرد یا متأهل آنها شاغل هستند اما همچنان در خانوار پدری تعریف می‌شوند که در این مورد هم تکلیف فرزندان متأهل مشخص است و باید منتظر باشند تا بعد از معرفی سامانه از سوی سازمان هدفمندی درخواست تفکیک خانوار دهند اما درباره مجردها هم این موضوع در حال بررسی است که در صورت امکان بتوانند به‌عنوان خانوار مجزا تعریف شوند البته هنوز در حد پیشنهاد است و در این مورد تصمیم‌گیری نشده است.
شیوه رسیدگی به اعتراضات
حجت‌الله عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره شیوه رسیدگی به اعتراضات توضیح داده بود: در جریان این بررسی، تعاملی با سرپرستان خانواده‌هایی که تقاضای تجدید نظر داده‌اند صورت خواهد گرفت و ظرف چند روز آینده پیامکی برای آنها ارسال و خواسته می‌شود که مجدداً به سایت مراجعه کنند و نسبت به هرکدام از بندها که اعتراض داشتند، مشخصاً در آنجا ثبت کنند و این فرایند رفت و برگشتی و تعامل بین همکاران ما و سامانه با عزیزانی که درخواست تجدید نظر داده‌اند، در نهایت جمع‌بندی خواهد شد که عضو 9 دهک هستند یا نیستند؛ در صورتی که عضو 9 دهک تشخیص داده شوند، ظرف همین یک ماه اجازه برداشت مبلغ واریز شده را خواهند داشت.
