سوسوی نور هنرهای سنتی در پژوهشگاه میراث فرهنگی

هنرهای سنتی و اصیل ایرانی در قرن ۲۱ از دگردیسی بی نصیب نمانده‌اند تا جایی که بسیاری از آن‌ها از بین رفته‌اند و یا در حال فراموشی هستند.
به گزارش  آریا، سرعت ورود فناوری به کشورمان و تغییرات به وجود آمده در تمامی عرصه‌ها در قرن ۲۱ باعث شد تاریخ کهن خود را فقط در قاب عکس و موزه‌ها مشاهده کنیم.
هنرهای سنتی و اصیل ایرانی نیز از این دگردیسی بی نصیب نمانده‌اند تا جایی که بسیاری از آن‌ها از بین رفته‌اند و یا در حال فراموشی هستند.
پژوهشگاه میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری تلاش می‌کند با برگزاری کارگاه‌های آموزشی هنرهای سنتی، این هنرهای اصیل ایرانی را حفظ و احیاء کند.
هم اکنون حدود ۱۰ کارگاه آموزشی از جمله زری بافی، مخمل بافی، معرق، منبت، مینا کاری، نگارگری و سفال گری برپاست و در این کارگاه‌ها استادان مجرب، با سابقه و دارای مدرک درجه یک هنری مشغول به فعالیت هستند.
روح الله دهقانی سرپرست کارگاه زری بافی و مخمل بافی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما گفت: زری بافی یا زربفت که در کشورمان قدمتی ۲ هزار و ۵۰۰ ساله دارد، با این حال تعداد هنرمندان این عرصه کمتر از تعداد انگشتان یک دست است.
وی با تأکید بر اینکه با توجه به گران بودن مواد اولیه این پارچه‌ها و سختی بافت آن‌ها، این پارچه‌ها در دوران معاصر رو به افول و نابودی است گفت: اگر از این هنر حمایت نشود، شاهد نابودی آن خواهیم بود.
زری یعنی پارچه ساخته شده از زر (طلا)، پارچه‌ای که پودهایش از طلا و تار آن از ابریشم خالص است.
زری نفیس‌ترین و افسانه‌ای‌ترین منسوج ایرانی است که روزگاری رونق و رواجی عالمگیر داشته و هم‌اکنون نمونه‌هایی از آن زینت‌بخش موزه‌ها و سایر مراکز هنری ایران و دیگر کشورهای جهان است.
مینا کاری یکی دیگر از کارگاه‌های پژوهشگاه میراث فرهنگی است، شهلا اسدیانی سرپرست کارگاه میناسازی گروه هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث فرهنگی گفت: مینا کاری قدمتی ۵ هزار ساله دارد و کانون آن شهر اصفهان است.
وی با بیان اینکه مینا کاری را می‌توان بر روی طلا و مس انجام داد افزود: در مواقعی که فلز زیر کار می‌رود از مس استفاده می‌کنیم.
اسدیانی با اشاره به اینکه مینا کاری از تکنیک‌های مختلفی برخوردار است افزود: در این پژوهشگاه تکنیک‌های خانه بندی انجام می‌شود.
وی ادامه داد: در میناکاری، لعاب‌ها حدود ۲۵ بار وارد کوره و پخته می‌شوند؛ بشقاب، گلدان، کاسه و قدح، قاب عکس و تابلو از جمله آثار میناست که با هنرهای دیگر همچون طلاکاری، خاتم‌کاری، مینیاتور، جواهرسازی ترکیب می‌شود. برای مینا کاری از رنگ‌های گیاهی، معدنی و فلزی استفاده می‌شود.
کارگاه نگارگری از دیگر کارگاه‌های این پژوهشگاه است.
رویا عمران کارشناس هنری گفت: نگارگری از هنرهایی، چون تذهیب و گل و مرغ تشکیل شده است.
وی با بیان اینکه این هنر در اواخر دوران صفویه در ایران آغاز شده است افزود: این هنر در دوران زندیه و افشاریه رواج داشته است که در دوران قاجار به تکامل و اوج خود می‌رسد.
آثار نگارگری از دوره‌های مختلف تاریخ اسلامی ایران به صورت مصورسازی کتب ادبی همچون ورقه و گلشاه، کلیله و دمنه، سمک عیار و برخی کتب مذهبی مانند خاوران نامه است.
معرق، منبت و خاتم از دیگر کارگاه‌های آموزشی برپا شده در این پژوهشگاه است.
افسانه اسلیمی اصفهان سرپرست کارگاه چوب با بیان اینکه سابقه معرق در کشورمان به شهر سوخته بر می‌گردد گفت: قدمت این هنر زیبای اصیل ایرانی ۴ هزار سال است.
وی افزود: همچنین در این کارگاه منبت ریز قلم آموزش داده می‌شود که مهد آن آباده شیراز بوده است.
ریشه کلمه مُنَبت از نبات گرفته شده و به معنی رویانیده است، به این دلیل که نقش‌های برجسته حک شده گل و گیاه بر روی چوب همچون روئیدن گیاه بر روی آن بوده است.
حفظ و احیای هنرهای سنتی و اصیل ایرانی گام مهمی در راستای رشد و توسعه، تولید و اشتغال در ایران خواهد بود.