ماجرای واکسن حاجی‌های ایرانی
شرط عربستان برای ورود مسافران و زائرانی که یکی از چهار نوع واکسن کووید مورد تایید این کشور را زده‌اند، سازمان حج و زیارت ایران را بر آن داشت تا دستورالعمل جدیدی درباره واکسیناسیون حاجی‌ها بدهد.
فایزر/ مدرنا/ جانسون/ آسترازنکا، چهار واکسنی است که وزارت بهداشت عربستان برای ورود مسافران و زائران خارجی به این کشور تایید کرده است. عربستان با همین مقررات، عمره را پس از یک سال وقفه، با حضور زائران خارجی برگزار کرده است. البته در مقررات سفر به این کشور آمده است مسافران و زائرانی که دو دُز واکسن «سینوفارم» یا «سینوواک» را کامل تزریق کرده باشند، در صورت دریافت دُز اضافی از بین یکی از چهار نوع واکسنی که در عربستان تایید شده است می‌توانند به این کشور سفر کنند.
چندی پیش نیز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ایران اطلاعیه‌ای صادر کرد که بر آن اساس، به افرادی که به دلیل اضطرارِ سفر و عدم قبول نوع واکسن دریافتی توسط کشور مقصد، دچار مشکل شده‌اند مجوز تزریق یک یا دو نوبت واکسن آسترازنکا به عنوان نوبت دوم یا سوم به صورت موردی و بعد از بیان هشدارهای لازم در خصوص عوارض احتمالی و اخذ تاییدیه رضایت آگاهانه از فرد را داده است.
سپس شرکت‌ها و کارگزاران زیارتی اطلاعیه‌ای را از سازمان و اداره‌های حج و زیارت دریافت کردند که به زائران توصیه می‌کند مقررات دولت عربستان را که ورود به این کشور را به تزریق دُز یادآور از بین واکسن‌های مورد تایید وزارت بهداشت خود منوط کرده است، در زمان تزریق واکسن به‌ویژه دُز سوم یا همان یادآور، مدنظر داشته باشند.
اکبر رضایی ـ معاون حج و عمره سازمان حج و زیارت ـ در گفت‌وگو با ایسنا درباره این دستورالعمل و تصمیمی که برای واکسن زائران با توجه به مقررات جدید عربستان گرفته شده است، اظهار کرد: پیرو دستورالعمل وزارت بهداشت درباره تزریق واکسن افرادی که قصد سفر به خارج از کشور را دارند، سازمان حج و زیارت نیز اعلام کرد به توجه به این‌که هنوز وضعیت حج و همچنین تاریخ مذاکرات حج ایران و عربستان مشخص نشده است، اداره‌های استانی و کارگزاران زیارتی به افرادی که قبلا برای حج ثبت‌نام کرده‌اند و در نوبت تشرف هستند و از طرفی، مشمول فراخوان وزارت بهداشت می‌شوند، برای دُز سوم یا همان یادآور از واکسنی استفاده کنند که مورد تایید وزارت بهداشت عربستان است.
او همچنین گفت: با توجه به اعلام قبلی سازمان حج و زیارت، در حج آینده اولویت با افرادی است که سال ۱۳۹۹ قرار بود عازم حج شوند، اما با همه‌گیری کرونا و محدودیت عربستان این فرصت را از دست دادند. این افراد هزینه سفر حج را پرداخته‌اند، اما از آن‌جا که سهمیه حج آینده هنوز معلوم نیست و ما نمی‌دانیم چه تعداد از آن افراد قرار است به حج اعزام شوند، بنابراین توصیه کردیم حالا که تزریق دز سوم در کشور برای یک‌سری از گروه‌های سنی آغاز شده است، در زمان تزریق دُز سوم واکسن کووید حتما قوانین کشور میزبان را مدنظر قرار دهند.
رضایی اضافه کرد: برای افرادی هم که به لحاظ زمانی هنوز امکان دریافت دُز سوم را ندارند، با هماهنگی وزارت بهداشت در آینده برنامه‌ریزی می‌کنیم.
در دستورالعملی که به دست کارگزاران و آژانس‌های زیارتی رسیده، آمده است: «از آن‌جا که برنامه‌ریزی عملیات حج تمتع ۱۴۰۱ در دستور کار سازمان حج و زیارت است و یکی از مواردی که به‌طور ویژه مدنظر است، موضوع واکسیناسیون کرونا آن هم با درنظر گرفتن قوانین کشور عربستان است و براساس قوانین فعلی، ورود اتباع کشورهای مختف برای انجام مناسک حج تمتع و یا عمره مفرده مشروط به تزریق دو دز واکسن از واکسن‌های مورد تایید وزارت بهداشت این کشور است و از آن‌جا که بسیاری از مردم کشورهای مختلف، از جمله ایران در برنامه واکسیناسیون سراسری خود از برندهای مختلف استفاده می‌کنند، بر همین اساس دولت عربستان ورود به این کشور را برای این دسته از افراد به تزریق دُز یادآور از واکسن‌های مورد تایید وزارت بهداشت خود منوط کرده است.
نظر به این‌که از واکسن‌های مورد تایید وزارت بهداشت کشور میزبان، تنها واکسن «آسترازنکا»، در سبد واکسیناسیون کشورمان است؛ لذا موارد زیر برای اقدام لازم و آگاهی‌بخشی شایسته به ثبت‌نام‌شدگان و متقاضیان سفر حج ابلاغ می‌شود:
افرادی که در برنامه واکسیناسیون کشوری هر دو دُز واکسن خود را از واکسن «آسترازنکا» تزریق کرده‌اند، به اقدام خاصی نیاز ندارند و مطابق دستورالعملی که در این خصوص ابلاغ خواهد شد، اقدام می‌کنند.
به افرادی که دو دُز واکسن خود را از سایر واکسن‌ها دریافت کرده‌اند و در حال حاضر جزو گروهی هستند که در فراخوان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گروه‌های مشمول دریافت دُز یادآور هستند، توصیه می‌شود تا دُز یادآور را از واکسن «آسترازنکا» مطابق با شرایط اعلام‌شده از سوی وزارت بهداشت، تزریق کنند.
به منظور پیش‌بینی تأمین واکسن مورد نیاز برای افرادی که تا فروردین ۱۴۰۱ مشمول دریافت دُز یادآور نمی‌شوند با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکاتبه شده است تا این دسته از افراد بتوانند در فروردین‌ماه سال آینده دُز سوم واکسن خود را از واکسن آسترازنکا تزریق کنند.
اداره‌های حج و زیارت همچنین از دفاتر زیارتی و کارگزاران حج خواسته‌اند از هم‌اکنون نسبت به اطلاع‌رسانی به متقاضیان حج تمتع ۱۴۰۱ اقدام کنند تا با درنظر گرفتن شرایط اعلام‌شده و در فرصت مناسب به ایمن‌سازی خود در مقابل بیماری کووید اقدام کنند.
در این دستورالعمل همچنین یادآور شده است: اعزام متقاضیان حج تمتع در سال آینده به امضای تفاهم‌نامه بین سازمان حج و زیارت و وزارت حج و عمره عربستان و به میزان سهمیه مورد توافق و مطابق تعلیمات ابلاغی از سوی وزارت حج و عمره این کشور منوط خواهد بود.»
رضایی، معاون حج و زیارت درباره زمان مذاکره با وزارت حج عربستان نیز به ایسنا گفت: تاریخ مذاکرات حج ایران و عربستان هنوز مشخص نشده و معمولا در ماه ربیع‌الاول دعوتنامه را به کشورها می‌فرستند و بعد به ترتیب، دیدار و مذاکره با کشورها را آغاز می‌کنند.
او اضافه کرد: درباره حج آینده و تصمیم عربستان هنوز اظهارنظری نشده است.
رضایی درباره حضور ایران در عمره با توجه به پذیرش زائران خارجی در عربستان نیز اظهار کرد: لازمه ازسرگیری عمره، حمایت کنسولی از زائران ایرانی است، به محض این‌که این موضوع بین دو کشور به سرانجام برسد، ما آمادگی حضور در عمره را خواهیم داشت.
بنا بر اعلام سازمان حج و زیارت در سال ۹۸، حدود ۷۴ هزار و ۸۰۰ زائر برای حج ۹۹ ثبت‌نام کرده و هزینه این سفر را کامل پرداخته‌اند که حضور آن‌ها در مراسم آن سال و حتی سال بعد، تحت‌تاثیر همه‌گیری کرونا و بسته شدن مرزهای عربستان به روی همه مسافران خارجی قرار گرفت. سازمان حج و زیارت اعلام کرده با از سرگیری سفر حج، مطابق با سهمیه ایران، اولویت اعزام با این افراد خواهد بود.
عربستان در دو سال گذشته، حج را به صورت محدود با حضور زائران مقیم این کشور و بدون زائران خارجی برگزار کرده است، اما برای مراسم عمره مجوز حضور به زائران خارجی را که یکی از آن چهار نوع واکسن کووید را تزریق کرده‌اند، داده است. ایران اگرچه فرصت حضور در عمره امسال را با توجه به حل نشدن مسائل دیپلماتیک و کنسولی بین دو کشور از دست داده است، اما انتظار و امید دارد در حج ۱۴۰۱ حضور داشته باشد.
