قلدری برج ساز خیابان دزاشیب/ ساخت ۱۳ طبقه اضافی بر روی برج ۱۶ طبقه روی گسل شمال تهران!
قرار بود اینجا پارک شود اما به جای آن هتل ساختند؛ ۱۶ طبقه روی زمین، ۸ طبقه زیر زمین، ۹ طبقه خلاف هم به آن اضافه شده و حالا مالک اسکلت‌گذاری برای ۴ طبقه دیگر را هم شروع کرده است. اینجا دزاشیب است، جایی در منطقه یک تهران. «تاورکرین»، آسمان را پاره کرده و دسته‌های آهنی آن از بالای سر ساختمان‌های کوتاه‌قد دزاشیب می‌گذرد. آنطور که گفته می‌شود، سرمایه‌گذار بانک تات است و نام مالک چند وقتی است که از روی تابلوهای زرد جلوی پروژه پاک شده است. از طرف دیگر اهالی محل می‌گویند، مجوز ساخت‌وساز در محل این برج، آموزشی و مربوط به یک مدرسه راهنمایی است.
به گزارش شهروند،حالا دیگر از آن خانه سبز سردار فاخر، رئیس مجلس شورای ملی در دوره قبل از انقلاب خبری نیست. خانه ۴۰ درخت چنار بلندقامت سبز داشته که جای آن آهن و سیمان و سنگ کاشته شده است. برای یک برج ۲۴ طبقه. در همان روزهای پایانی سال ۹۲ که کلنگ این پروژه زمین خورد، مجوز ساختمان برای ۱۶ طبقه روی زمین و ۸ طبقه زیر زمین گرفته شد اما مالک ۹ طبقه به صورت خلاف روی آن ۱۶ طبقه ساخته است و ساختمان به ۲۵ طبقه روی زمین رسیده و در چند روز گذشته اسکلت‌گذاری برای ساخت ۴ طبقه دیگر را هم شروع کرده‌اند، آن هم با کاربری آموزشی.
محلی‌ها اما می‌گویند که ساختمان تجاری است و برای تعلل در پرداخت عوارض ساختمانی مجوز آن را آموزشی گرفته‌اند. آنها از سال گذشته مکاتبات خود را با شورای شهر و شهرداری تهران آغاز کرده‌اند، نامه نوشته‌اند و امضا کردند. بند به بند تخلفات و آزار و اذیت‌ها را نام برده‌اند، بارها هم با سامانه ۱۳۷ شهرداری تهران تماس گرفته‌اند، اما نتیجه هیچ.
اهالی محل به شورا نامه نوشتند
اهالی محل در سال ۹۵ نامهای به شورا نوشته و خواستار شده‌اند: «تحقیق در پرونده و بررسی سازوکاری که منجر به صدور این مجوز غیرقانونی و ادامه روند ساخت‌وساز فریبکارانه شده است. (به نام مرکز آموزشی ولی در عمل مجتمع تجاری و شاپینگ مال و هتل یا…) کمیسیون ماده ۵ به چه دلیلی حاتم‌بخشی کرده و این مجوز طلایی را به قیمت نابودکردن خانه‌های ما به این زیاده‌خواهان داده است.» آنها همچنین خواستار محدودکردن ارتفاع پروژه حداکثر در حد ۶ طبقه روی زمین، تحقق نوع کاربری و جلوگیری از ساخت مجتمع تجاری شده‌اند: «در اولین گام بلادرنگ دستور توقف کار حداقل در شب‌ها داده شود و همزمان وضعیت تاورکرین‌ها صلاحیت افرادی که با آنها کار می‌کنند و رعایت استانداردهای ایمنی به‌ویژه اقدامات حفاظتی برای عابران، قبل از این‌که بی‌گناهی کشته شود را رسیدگی کنند.»
آغاز عملیات اسکلت‌گذاری برای ۴ طبقه دیگر باعث شد اهالی محل ۲۲ مردادماه امسال هم نامه دیگری دراین‌باره به شورای شهر تهران بنویسند: «در این نامه از مزاحمت‌های شبانه‌روزی این پروژه طی سه‌سال گذشته برای اهالی و عدم رعایت موارد ایمنی مطلبی نمی‌گوییم ولی سوال این است که شهرداری تهران و کمیسیون ماده ۵ چگونه مجوز ۱۶ طبقه روی زمین و بارگذاری سنگین را در محله مسکونی در خیابان پرترافیک و روی گسل دزاشیب، داده است؟! دراین میان، ذینفع نه طبقه هم خودش خلاف ساخته و ساختمان را جمعا به ۲۵ طبقه روی زمین رسانده است. شب گذشته هم چهار طبقه دیگر روی ۲۵ طبقه اسکلت‌گذاری کرده؛ یعنی ساختمان را به ۲۹ طبقه با ارتفاع حدود ۱۲۰متر روی زمین رسانده است. واقعا هیچ جای دنیا در روز این‌طور روشن خلاف می‌کنند؟»
«اول که به این محل آمدیم، اینجا یک محوطه پر از درخت بود. قبل از خرید خانه به ما گفتند اینجا پارک می‌شود اما یک روز صبح که از خواب بیدار شدیم، دیگر درختی در حیاط خانه نبود.» اینها را ساکن خانه پشتی برج می‌گوید و بعد این‌طور حرفش را تکمیل می‌کند: «مقصر کسی است که به این پروژه مجوز داده است، چون این محله گنجایش هتل ۲۰ طبقه را ندارد. اول قرار بود ۴۰ طبقه باشد اما با اعتراض و نامه‌نگاری‌های اهالی محل تعداد طبقات کمتر شد.» درخت‌های توی خانه تنها یک‌متر با دیوار فاصله داشته اما آنها از یک‌متر هم نگذشته‌اند و درخت‌ها را قطع کرده‌اند.
ساختمان در میان دو کوچه باریک تقریبا ۲متری و ۶متری قرار دارد و داربست و تورها نور را گرفته و کوچه‌ها را تاریک کرده است. همسایه‌ها از صبح که بیدار می‌شوند، آفتاب ندارند. همسایه‌ای هم که دقیقا نبش سر کوچه خانه دارد، دل پردردی دارد. شاخه خشک درخت حیاط خانه‌اش سیاه شده، از بس که آفتاب ندیده است. سگ اهلی خانه آنها هم که سال‌ها مراقب خانه‌شان بوده، از سروصدا و انواع آلودگی‌های برج‌سازی توی کوچه بیمار شده: «دو‌سال است نتوانستیم از استخر خانه استفاده کنیم. این همه درخت در این باغ قطع کرده‌اند و کم‌نوری درخت دم در را خشک کرد، آنوقت آنها می‌آیند درختان خانه ما را شمارش می‌کنند.»سروصدا، صدا را از صدا می‌رهاند. هر لحظه از قلاب تاورکرین قطعه ای به زمین می‌افتد و صدا بیشتر اعصاب رهگذران را خرد می‌کند. خیابان دزاشیب همیشه شلوغ است و کوچه‌های مشرف به آن هم همینطور. چند وقت قبل هم جرثقیل روی منبع آب یکی از همسایه‌ها افتاد و خرد شد.
غول ۲۹ طبقه روی خاطرات سیاستمدار دوره قاجار و پهلوی
برج دزاشیب بر روی خاطرات خانه رضا حکمت، ملقب به سردار فاخر ساخته شده است؛ مردی که سیاستمدار دوره قاجار و پهلوی بود و البته مدت کوتاهی هم سمت نخست وزیر ایران را داشت و نماینده مردم آباده در دوره چهارم و پنجم مجلس شورای ملی و پنج دوره رئیس مجلس شورای ملی هم بود. از آنجا که او در جنگ جهانی اول به مبارزه پرداخته بود به فاخرالسلطنه معروف شد. بعد از مرگ او در سال ۱۳۵۶ همسرش در این خانه زندگی می‌کرد. ساکن یکی از خانه‌های مشرف به برج دزاشیب می‌گوید که خانه روبه‌رویی این ساختمان باغ خانه اعلم است که پارسال به صورت عمدی آتش گرفته است و احتمال می‌رود که سودجویان هم در این آتش‌سوزی دخیل باشند: «پنجاه سال است در این محل زندگی می‌کنیم. اینجا خانه سردار فاخر، سیاستمدار دوره قاجار و پهلوی بود. بعد از این‌که فوت کرد همسرش در این خانه زندگی می‌کرد؛ اما فوت کرد و خانه را بنیاد مستضعفان گرفت، بعد هم به بنیاد شهید انتقال پیدا کرد. ساختمان مدتی مدرسه بود و بعد هم متروکه شد. یک‌بار گفتند پارک می‌شود یک‌بار دیگر هم گفتند که هتل پنج‌ستاره می‌شود؛ اما سوال ما این است که در کوچه ۶ متری چه کسی اجازه ساخت این برج ۲۵ طبقه را داده است؟ برخی شایعات هم هست که در ازای بخشی از ساختمان که به شهرداری داده شده است، مجوز را گرفته‌اند.»
برج روی گسل دزاشیب
دزاشیب روی گسل شمال تهران است و این را همه می‌دانند که برج‌سازی در این مناطق خلاف مقررات است. شورایعالی معماری و شهرسازی کشور هم تیر سال گذشته نقشه پهنه‌های گسلی محدوده تهران را تهیه و ابلاغ کرد. بر همین اساس هم ساخت برج و بیمارستان روی ۳۰ گسل تهران ممنوع شد. اهالی این محل هم به دلیل گسلی که در منطقه وجود دارد، نگران وقوع زلزله و تبعات آن هستند: «خاک اینجا سست است اگر اینجا زلزله بیاید، تکلیف ما با این برج چیست؟ البته کارشناسان شهرداری که از طرف ۱۳۷ آمده بودند، می‌گفتند که ساختمان بسیار محکم است با زلزله هیچ اتفاقی نمی‌افتد.»
مالکان برج دزاشیب البته پنجره یکی دو تا از همسایه‌های همجوار را دو جداره کرده‌اند، این را هم گفته‌اند که بعد از اتمام پروژه نمای ساختمان‌هایشان را عوض کنند و برخی شایعات هم هست درباره این‌که مالک برج قصد خرید خانه‌های همجوار را هم دارد که البته درخواست همسایگان هم همین است: «فعلا که هیچ مشتری‌ای برای خانه‌های ما نیست حتی برای اجاره. نور هم که نداریم از صبح تا شب چراغ روشن می‌کنیم.» شب‌ها خواب و خوراک ندارند؛ هم صدا و هم نور چراغ تاورکرین که بالای سرشان می‌چرخد، خواب از سرشان می‌برد: «یک سرمایه‌دار اینجا هتل می‌سازد، شب‌بیداری‌های آن برای ماست. کاربری آموزشی چیست دیگر؟ مگر هتل کاربری آموزشی دارد. با این ترافیکی که محل دارد اگر ساختمان افتتاح شود، محله قفل می‌شود.»
نگهبان ساختمان هم وقتی حرف از سروصداست، می‌گوید که تاورکرین‌ها شب‌ها کار نمی‌کنند. وقتی هم که صحبت از ترافیک روزانه است، می‌گوید که تریلی ۱۲ شب تا ۸ صبح کار می‌کند که اینجا خلوت است: «این هتل آموزشی- اقامتی چندین مالک دارد که خیلی کم به اینجا می‌آیند. بعد از افتتاح هم آدم‌های سرشناس در اینجا رفت و آمد خواهند داشت.»
اعضای شورای شهر تهران اما در این باره می‌گویند که باید بعد از بررسی این موضوع، در این‌باره اظهارنظر کنند؛ مثلا «محمد سالاری» عضو شورای شهر تهران می‌گوید که در این‌باره نامهای به شهرداری تهران زده و منتظر است تا آنها به نامه او پاسخ دهند.
بیشتر ساختمان‌های این محله دو طبقه و در نهایت ۶ طبقه است و از دور تنها همین برج است که خودش را توی چشم‌ها جا می‌کند. یک ساختمان ۹ طبقه نیمه‌تمام هم کمی دور از این ساختمان غول‌پیکر هست. آنجا هم کارگران مشغول کارند اما در فاصله کمتر از یک خیابان، مزد کارگران دو ساختمان با هم فرق می‌کند. مزد کارگران ساختمان ۹ طبقه «شمران» که حالا بازار موبایل است، روزانه ۶۰هزار تومان است اما کسانی که در برج دزاشیب کار می‌کنند روزانه ۸۰هزار تومان مزد می‌گیرند.
نه شهرداری و نه شورایعالی شهرسازی هیچ کدام از ماهیت تخلفی که در ساخت ۱۳ طبقه اضافی بر روی برج ۱۶ طبقه دزاشیب اتفاق افتاده است اطلاع ندارند.
«پیروز حناچی»، معاون شهرسازی وزارت راه و شهرسازی یکی از کسانی است که در واکنش به این موضوع، نکاتی را مطرح و البته دراین‌باره اعتراض کرد. او می‌گوید تاکنون ۱۰۱ برج در حریم گسل‌های تهران ساخته شده است و در سال‌های گذشته یکی از موضوعات اصلی که وزارت راه و شهرسازی در ارتباط با شهرداری تهران پیگیری کرده، بر سر همین‌گونه مسائل بوده است.
او درباره ماجرای ساخت این برج و تخلفات صورت گرفته این‌طور توضیح می دهد: «هنوز بررسی دقیقی در این باره انجام نشده است اما احتمالا این برج هم مصوبه ماده ۵ را داشته و بعد در چند مرحله نسبت به آن مصوبه تخلف کرده است. مالک پروانه را برای ۱۶ طبقه گرفته و بعد در ساخت طبقات اضافی تخلف کرده است.»
حناچی معتقد است که شهرداری باید با این‌گونه موارد برخورد کند اما متاسفانه مماشات می‌کند: «معمولا تخلفات بزرگ اینچنینی در فاصله تعویض دولت‌ها صورت می‌گیرد، مثل زمانی که شورای قدیم یا شهردار قدیم می‌رود و شورا و شهردار جدید سر کار می‌آیند.»
البته حالا دبیر شورایعالی معماری و شهرسازی کشور تصاویر این تخلف را برای مدیران شهرداری تهران ارسال کرده است تا نسبت به آن حساسیت نشان دهند و از ادامه آن جلوگیری کنند: «معمولا این طور موارد در کمیسیون ماده ۱۰۰ بررسی می‌شود که نماینده قوه قضائیه، نماینده شورای شهر و نماینده وزارت کشور در آن حضور دارند. در آنجا براساس قانون و مطابق رأی کمیسیون ماده ۱۰۰ عمل می‌شود.»
طبق گفته پیروز حناچی با استناد به آیین‌نامه کنترل قانون شهرداری‌ها، مسئول مستقیم شناسایی و برخورد با این تخلفات در درجه اول شهرداری است اما در درجه دوم اگر شهرداری وظیفه‌اش را درست انجام ندهد کنترل و نظارت عالی آن براساس قانون نظام مهندسی به عهده وزارت راه و شهرسازی است که معمولا پیگیری‌های ما با شهرداری از همین جا شروع می‌شود.
حناچی البته می‌گوید که ما در تدوین و تصویب طرح‌ها و ضوابط شورایعالی شهرسازی و معماری کشور کاری با افراد نداریم: «نصب تابلوی اطلاعات پروژه، الزام قانونی ندارد اما شهرداری از سال ۸۴ به پیشنهاد شورایعالی شهرسازی آن را اجرا می‌کند، اصل این کار خوب است اما تابلو نداشتن هم غیرقانونی نیست. ولی باید در دید اول، از نگاه شهرداری معلوم باشد که مشخصات پروانه ساختمان چیست؟ از این طریق می‌توان کنترل را به راحتی انجام داد.»
۱۰۱ برج در حریم گسل‌های تهران
سال گذشته شورایعالی معماری و شهرسازی مصوبه ممنوعیت احداث ساختمان‌های ۱۲طبقه و بیشتر از ۱۲طبقه را ابلاغ کرد و این یعنی از آن تاریخ به بعد انبوه‌سازان و بساز و بفروش‌ها اجازه ساخت برج‌های بیشتر از ۱۱طبقه را ندارند اما مالک این برج در دزاشیب ساختمان را تا ۲۵ طبقه بالا برده و حتی قصد اضافه کردن چهار طبقه دیگر را هم داشته است آن هم در شرایطی که ساخت‌وساز بر روی ۳۰ گسل تهران از سال گذشته ممنوع است.
دبیر شورایعالی معماری و شهرسازی هم می‌گوید: «گزارش مقدماتی برج‌سازی روی گسل‌ها نشان می‌دهد ۱۰۱ ساختمان بلندمرتبه در حریم درجه یک گسل‌ها ساخته شده است درحالی‌که تعداد و پراکنش آنها در سال‌های اخیر هم کم نبوده است. این برج‌ها عمدتا از ۱۲ طبقه تا ۳۰ طبقه ساخته شده است و تعداد کمی از آن هم بالای ۳۰ طبقه است. این برج‌ها عمدتا در مناطق شمالی تهران است.»
او البته در باره ابلاغیه شورایعالی معماری و شهرسازی درباره برج‌سازی هم توضیح داد که ابلاغیه تنها مربوط به برج‌ها نیست در آنجا بحث همه عناصر حیاتی و اجرام سنگین مثل بیمارستان‌ها، پمپ‌بنزین‌ها و دستگاه‌های زیربنایی است که کاربری حیاتی دارند و در مواقع بحران باید بتوانند به مردم خدمات ارایه بدهند.
تابه‌حال حکم قلع و قمع برای هیچ بنایی اجرا نشده است
در سال‌های گذشته برج‌های زیادی با تخلف زیاد ساخته شده است و نمونه آن هم برج ۵۷ طبقه‌ای بود که در سال ۹۴ در خیابان فرشته ساخته شد، آن زمان هم پای یک هتل در میان بود آن هم در یک خیابان هشت متری. حالا هم برج دیگری از بالای شهر تهران سر در آورده. دبیر شورایعالی شهرسازی کشور معتقد است که در سال‌های گذشته برج‌های زیادی خلاف ضوابط ساخته شده‌اند و براساس دستورات قانونی متوقف مانده‌اند اما تابه‌حال حکم قلع و قمع بنا اجرا نشده است: «شورایعالی شهرسازی وارد جزییات برج‌هایی که به صورت خلاف ساخته شده است، نمی‌شود اما قطعا شهرداری تهران اطلاعات دقیق این تخلفات و برج‌هایی که با این شرایط ساخته شده است را دارد. شهرداری باید در مرحله اول دستور توقف این بنا را به دلیل عدول از پروانه بدهد و بعد پرونده بررسی شود. قانون حتی قلع و قمع را هم دیده است یعنی اگر مالک آیین‌نامه کنترل و ضوابط فنی و شهرسازی را رعایت نکرده باشد حکم قلع و قمع برای آن صادر می شود. این احکام با حضور همکاران قضائی صادر می‌شود اما اجرای قلع وقمع همیشه سخت‌تر از ساخت‌وساز به صورت خلاف است.»
حناچی البته امیدوار است که شورای جدید در جلوگیری از این تخلف، جدی‌تر ورود کند: «شاید شورای جدید به این مسأله ورود کرد و در اجرای آن هم موفق بود از طرفی یکی از اعضای شورای شهر هم عضو کمیسیون ماده ۱۰۰ است بنابراین می‌توان این پروژه را متوقف کرد.»
«شهردار منطقه از تخلف خبر ندارد»
عبدالحسین مختاباد، رئیس کمیته هنری شورای شهر تهران هم دیروز در صحن شورا، درباره این تخلف تذکر داد: «یکی از برج‌سازان تهران در دزاشیب پروژه‌ای دارد که در آن تخلف کرده است، قرار بود این زمین پارک شود اما حالا تبدیل به هتل شده است.»
او گفت که از معجزات این پروژه آن است که شهردار منطقه از این تخلف خبر ندارد و شهردار ناحیه را نیز به محل ساخت‌وساز راه نداده‌اند: «قرار بود این ساختمان ۱۶ طبقه ساخته شود اما حالا ۲۵ طبقه ساخته شده و مالک قصد داشته ۴ طبقه دیگر نیز اضافه کند. البته خوشبختانه شهرداری درحال پایین آوردن ستون طبقات اضافه است اما شورا و شهرداری باید این فرد متخلف را سرجایش بنشاند.»
اما پژمان پشمچی‌زاده، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در این باره اطلاعاتی نداشت و در پاسخ به «شهروند» گفت که این موضوع را الان مطرح کرده‌اند و درباره آن حضور ذهن ندارم: «در جریان ساخت این هتل در آنجا هستم اما ساخت‌وساز در آن مغایر با قوانین است یا خیر را هنوز مطمئن نیستم.»
