نظر دو کارشناس اقتصادی در مورد نخستین مناظره انتخاباتی؛ وعده ها ساده انگارانه بود، با این شعارها مشکلات اقتصادی حل نمی شود

پانزدهم خرداد ماه سالجاری نخستین مناظره نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری با محوریت مسایل اقتصادی برگزار شد، مناظره ای که به اذغان مخاطبان رسانه ملی فقط به متهم کردن نامزدها و ارائه وعده های عامه پسند خلاصه شد.

«بازتاب»؛ زهره علامی- در آستانه برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری هستیم و انتظار می رود که نامزدها به ارائه برنامه های اقتصادی، سیاسی و … بپردازند اما نخستین مناظره بین 7 نامزد انتخابات، پاسخگوی انتظارات نبود به گونه ای که بسیاری از کارشناسان اقتصادی بحث تغییر شیوه برگزاری مناظره ها را پیشنهاد دادند.

به عقیده کارشناسان اقتصادی، نامزدها باید برنامه های خود را تحلیل و تشریح می کردند و سپس فضا برای انتقاد به محتوای طرح ها از سوی مجری برنامه و همچنین سایر رقبا باز می شد.

البته فارغ از ایراداتی که به نحوه برگزاری مناظره اقتصادی وارد است ، اشتباهاتی هم در ارائه آمار از سوی نامزدها وجود داشت که انتقادها به نخستین مناظره را دوچندان کرد، به عنوان نمونه امیرحسین قاضی زاده هاشمی از رشد 70 هزار برابری نقدینگی بعد از انقلاب گفت این در حالی است که در 40 سال گذشته ارز 3 هزار برابر و نقدینگی 6 هزار برابر شده است.

یا مثلا علیرضا زاکانی مدعی شد که دولت از بورس 300 هزار میلیارد تومان تامین مالی کرده و از این طریق سهامداران خرد را بر علیه دولت تحریک کرده اما فروش سهام دولت فقط 38 هزار میلیارد تومان بوده که دولت از بازار سرمایه استقراض کرده و ربطی به بورس نداشته است.

عدم ریشه یابی مشکلات اقتصادی

درحالی که پیش بینی می شد برگزاری مناظره اقتصادی بین نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، به شفافسازی برنامه های آنها کمک کند اما خروجی این مناظره موجب سردرگمی بیشتر مردم شد و حرف تازه ای هم درباره حل مشکلات اقتصادی مطرح نشد.

در همین راستا کامران ندری، عضو پژوهشکده پولی و بانکی می گوید: وضعیت فعلی اقتصاد کشور یعنی نرخ تورم بالا، رشد اقتصادی پایین، کاهش سرمایه گذاری و … کاملا مشخص است و تمام نامزدها هم به این مشکلات اشاره کردند.

ندری ادامه می دهد: در مناظره روز شنبه به معلول ها پرداخته شد و حرفی از علت ها مطرح نشد، این درحالی است که مردم هرروز با معلول ها یعنی نرخ تورم بالا، افزایش بیکاری و … دست و پنجه نرم می کنند و نیازی به طرح دوباره معلول ها نیست.

او اضافه می کند: در نخستین مناظره، نامزدهای انتخاباتی همدیگر را در وقوع شرایط کنونی اقتصاد متهم می کردند اما هیچ کدام از آنها به ریشه یابی شرایط نپرداختند.

به گفته این کارشناس ارشد اقتصادی، برنامه های مطرح شده از سوی کاندیداها، مسایل و مشکلات آسیب شناسی نشده بود و یک سری پیشنهاد ارائه می شد.

ندری بیان می کند: یکی از کاندیداها بر بخش معدن، دیگری به حوزه مسکن و … تمرکز کردند اما هیچ کدام از آنها درباره چگونگی و نحوه تمرکز بر این بخش ها صحبت نکرد و اینکه چرا این بخش ها به عنوان پیشران اقتصادی آنها انتخاب شده است، ضمن اینکه آنها درباره یک یا دو حوزه نظراتشان را بیان می کردند و برنامه خود درباره حوزه های مختلف اقتصادی مطرح نکردند.

او با انتقاد از نحوه پاسخگویی به سوالات نامزدهای انتخاباتی می گوید: کاندیداها پاسخ درستی به سوالات نمی دادند و حتی تحلیل درست و مناسبی هم از شرایط نداشتند.

این تحلیلگر اقتصادی تصریح می کند: گاهی برنامه مشخصی برای حل مشکلات وجود ندارد اما کاندیدای ریاست جمهوری تحلیل درستی از وضعیت کنونی اقتصاد کشور دارد اما متاسفانه در مناظره اول، این موضوع دیده نشد.

او ادامه می دهد: برخی از پیشنهادهای مطرح شده هم ساده انگارانه بود و جدا از اینکه اجرای این پیشنهاد می تواند اثرات مثبتی داشته باشد یا خیر؟ بحث بر سر این است که منابع لازم برای اجرای برنامه ها مشخص نیست، مثلا پرداخت 450 هزار تومان یارانه، ساخت 4 میلیون واحد مسکونی و …

ندری اظهار می کند: نکته نگران کننده ای که در اظهارات نامزدهای ریاست جمهوری دیده شد، تاکید آنها بر منابع و تسهیلات بانکی و خلق پول مجدد بود و اجرای این برنامه ها به شیوه مذکور یعنی چاپ پول می تواند شرایط اقتصادی را بدتر کند.

این استاد دانشگاه معتقد است: فارغ از اینکه بعید به نظر می رسد که برنامه های مطرح شده از سوی نامزدها مشکلی را حل کند، اجرای این طرح ها می تواند به تشدید تورم و افزایش نقدینگی کمک کند و نه تنها باری از روی دوش مردم برداشته نمی شود بلکه هزینه زندگی را دوچندان می کند.

ندری ادامه می دهد: در کل برنامه های اقتصادی مطرح شده از سوی نامزدها بسیار ضعیف بود که نشان می دهد آنها برنامه مشخصی برای وضعیت کنونی اقتصاد کشور ندارند.

علاوه بر ندری، ابراهیم بهادرانی، مشاور عالی اتاق بازرگانی تهران هم از منتقدان مناظره اقتصادی روز شنبه است، بهادرانی می گوید: پیشنهاد می شود که نامزدهای انتخابات در گام نخست اقدام به تببین وضعیت موجود کنند و از شرایط کنونی اقتصاد صحبت کنند و اینکه قرار است با اجرای برنامه های آنها به چه نقطه ای برسیم.

او ادامه می دهد: متاسفانه مناظره روز شنبه و مناظراتی که در سال های گذشته انجام شده بیش از همه نوعی مبارزه طلبی است تا تشریح برنامه ها و راهکارها.

این کارشناس اقتصادی اظهار می کند: کاندیداها باید در گام نخست برنامه های خود را برای حل مشکلات کنونی اقتصاد مطرح کنند و سپس نامزدهای دیگر سوالات و انتقادات خود را نسبت به این برنامه ها ارائه دهند.

به گفته او، در مناظره روز شنبه کاندیداها بیش از همه به دنبال آشکار کردن نقاط ضعف یکدیگر بودند تا تبیین برنامه، اگرچه برخی از کاندیداها نسبت به بقیه منصف تر هستند.