دلار پایین رفت
فشار فروش روی دلار در هفته های اخیر و پس از رسیدن نرخ تورم آمریکا به بالاترین سطح ۲۹ سال اخیر افزایش قابل توجهی داشته تا جایی که بازدهی دلار در برابر ارزهای مهم در ماه های آوریل و می منفی بوده است. با این حال دیگر رقبای دلار نیز به دلیل وضعیت نامناسب اقتصادی دیگر کشورها در ماه های اخیر نتوانسته اند اختلاف خود را با دلار به طرز معناداری زیاد کنند و این مساله باعث شده است تا برخی از تحلیلگران انتظار افزایش قیمت دلار را در نیمه دوم امسال داشته باشند.
سرانجام پس از حدود یک سال میزان تولید ناخالص داخلی آمریکا از ۲۱ تریلیون دلار عبور کرد. آن طور که مرکز آمار آمریکا اعلام کرده، در ماه می حجم تولید ناخالص داخلی آمریکا در بازه ۱۲ ماهه منتهی به می به ۲۲ تریلیون و ۱۵۷ میلیارد و ۴۹۰ میلیون دلار رسیده که بدین ترتیب، آمریکا جایگاه خود را به عنوان بزرگ ترین اقتصاد جهان حفظ کرده است. همچنین بدهی ایالت های آمریکا دو تریلیون و ۱۲۰ میلیارد و ۴۸۰ میلیون دلار و سهم هر شهروند آمریکایی از بدهی های دولت این کشور معادل ۳۷۱۲ دلار بوده است.
تحرکات سیاست گذاران بازارهای پولی و مالی برای بازگشت هر چه سریع تر آرامش به معاملات آغاز شده است. در چین، نهادهای قانون گذار از کاهش حجم مداخلات خود در بازار ارز خبر داده و اعلام کرده اند که قرار نیست سیاست های فعلی ارزی بیش از این حد تغییری کند. در انگلیس نیز بانک مرکزی این کشور اعلام کرد به احتمال زیاد و تا پیش از پایان نیمه نخست سال آینده، نرخ بهره افزایش پیدا خواهد کرد که در صورت تحقق، نخستین افزایش نرخ بهره از زمان آغاز کرونا خواهد بود.
دولت جو بایدن قرار است بزرگ ترین لایحه بودجه تاریخ این کشور از زمان جنگ جهانی دوم را برای تصویب به کنگره ارایه کند. این بودجه شش تریلیون دلاری با یک کسری ۱.۳ تریلیون دلاری مواجه است که در نوع خود در تاریخ معاصر آمریکا بی نظیر محسوب می شود. بخش بزرگی از افزایش شدید مخارج دولت مربوط به تامین هزینه های لازم برای توسعه زیرساخت ها و همچین شبکه خدمات درمانی آمریکا است که با هدف تسریع رشد اقتصادی در سال های آینده و افزایش رفاه طبقه متوسط انجام می شود.
امیدواری به احیای اقتصاد آمریکا بیش از پیش افزایش پیدا کرده است. در یک هفته اخیر میزان موارد ابتلای جدید به کرونا در این کشور با کاهش چشمگیر نسبت به ماه قبل به کمتر از ۲۵ هزار مورد در روز رسیده است. در حال حاضر حدود نیمی از جمعیت آمریکا دست کم یک دوز واکسن کرونا دریافت کرده اند که جو بایدن – رییس جمهور آمریکا- آن را یک دستاورد تاریخی دانسته است. آمریکا بالاترین میزان قربانیان کرونا در جهان را دارد اما با روند فعلی انتظار می رود به زودی زندگی در این کشور به حالت عادی برگردد.
یک مقام صندوق بین المللی پول از تنوع بخشیدن به ذخایر ارزی جهان استقبال کرده و گفته است اقتصاد جهانی با وجود چندین ارز ذخیره به جای تمرکز روی دلار، ثبات و شرایط بهتری خواهد داشت. توماس مانچینی- مدیر بخش بازارهای پولی صندوق بین المللی پول- یورو، ین و یوان را دیگر ارزهای مهم جهانی برشمرد و با اشاره به بالا گرفتن تب ارزهای دیجیتالی، گفت: این ارزها جذابیت ها و پتانسیل بالایی برای رشد بیشتر دارند اما نوسان آن ها بیش از حدی است که بتوان آن ها را به عنوان ارز ذخیره حساب کرد.
از ابتدای ماه مارس تقاضا برای دلار بالا رفته اما هنوز تردید برخی معامله گران به قبول دلار به عنوان ارزی امن به قوت خود باقی مانده است. با توجه به تقویت رشد اقتصادی و احیای تقاضا در بخش خرده فروشی که اصلی ترین رکن رشد اقتصادی آمریکا هم محسوب می شود، تحلیلگران انتظار دارند بانک مرکزی این کشور سرانجام تن به افزایش نرخ بهره دهد. نرخ بهره آمریکا اکنون در سطح صفر تا ۰.۲۵ درصد قرار دارد که یکی از پایین ترین سطوح تاریخی آن هم محسوب می شود.
اقتصاد اروپا در حال احیای تدریجی و بازگشت به سطوح ثبت شده قبل از آغاز بحران کرونا است. آمارهای منتشرشده نشان می دهد که در ماه آوریل رشد بخش کسب و کارهای اروپایی به بالاترین سطح ثبت شده خود در سه ماه اخیر رسیده است. کریستین لاگارد- رییس بانک مرکزی اروپا با استقبال از این اتفاق گفته است که کسب و کارها در اروپا به ویژه کسب و کارهای کوچک و متوسط کماکان نیازمند دریافت کمک وحمایت های بانک مرکزی هستند و اگر احساس شود نیاز به مداخلات بیشتری وجود دارد، این کار انجام خواهد شد.
واکسیناسیون در جهان کماکان رو به پیشرفت است اما میزان واکسیناسیون در کشورهای مختلف با یکدیگر تفاوتی جدی دارد. صندوق بین المللی پول در گزارشی با اشاره به اینکه در حال حاضر تنها ۹.۵ درصد از جمعیت جهان در برابر ویروس کرونا واکسینه شده اند، پیش بینی خود از متوسط رشد اقتصادی امسال جهان را ۶ درصد اعلام کرد و از کشورهای جهان خواست با افزایش بودجه واکسیناسیون، به هدف واکسینه شدن ۴۰ درصد مردم جهان تا پایان امسال دست پیدا کنند. تحقق چنین هدفی نیازمند چیزی در حدود ۵۰ میلیارد دلار بودجه است.
در حالی که میزان صادرات رقبای اصلی آمریکا از جمله چین، اتحادیه اروپا و ژاپن رو به بهبود بوده، بزرگ ترین اقتصاد جهان کماکان با وضعیت کسری حساب تجاری مواجه بوده است. در ژاپن که اقتصاد آن وابستگی زیادی به تجارت خارجی دارد، آمارهای منتشرشده نشان می دهد در ماه آوریل این کشور مازاد حساب تجاری ۲۵۵.۳ میلیارد ین داشته است. طی این مدت صادرات ژاپن با افزایش محسوس ۳۸ درصدی و واردات ۱۲.۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه شده است.
تاکنون بیش از ۱۷۱ میلیون و ۲۳۳ هزار و ۴۱۰ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین سه میلیون و ۵۶۰ هزار و ۶۹۸ نفر جان خود را از دست دادهاند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۶۰۹ هزار و ۵۵۶ نفر، برزیل با ۴۶۲ هزار و ۹۲ نفر، هند با ۳۳۱ هزار و ۶۰۷ نفر، مکزیک با ۲۲۳ هزار و ۵۰۷ نفر و انگلیس با ۱۲۷ هزار و ۷۸۲ نفر بوده است.
مازن عیسی – استراتژیست ارشد ارزی در موسسه تیدی سکیوریتیز – گفت: نگرانی از اوج گیری تورم یکی از اصلی ترین عواملی است که جلوی رشد بیشتر دلار را گرفته اما دلار در مقطع فصلی فعلی دارای پشتوانه های بنیادی خوبی برای صعودی شدن است. در صورتی که بازدهی اوراق قرضه روی مدار نزولی قرار گیرد، دلار حرف های زیادی برای گفتن در برابر ارزهای امن تر خواهد دشت. موضع فعلی بانک مرکزی ادامه سیاست های حمایتی است که در برابر رشد دلار عاملی بازدارنده محسوب می شود.
شاخص دلار
شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه میگیرد، در معاملات امروز با ۰.۱۹ درصد کاهش نسبت به روز گذشته در سطح ۸۹.۸۲۵ واحد بسته شد.
نرخ برابری هر فرانک سوئیس نیز معادل ۱.۱۱۲ دلار اعلام شد. (نرخ های فوق بر حسب ساعت پایانی معاملات بازارهای ارزی نیویورک محاسبه شده است.)
ارزهای اروپایی
در تازهترین دور از معاملات، پوند با ۰.۱۱ درصد افزایش نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۴۲۰ دلار مبادله شد. یورو ۰.۲۹ درصد بالا رفت و با رفتن به کانال ۱.۲۲ به ۱.۲۲۰ دلار رسید.
ارزهای آسیایی
در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۳۳ درصد کاهش به ۱۰۹.۴۸۳ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار آمریکا به ازای ۱.۲۹۲ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۶.۳۹۲ یوان چین اعلام شد.
ایسنا