وقتی رئیس بانک مرکزی نقش مخرب خود را در بورس حاشا می کند/ آیا همتی تشویق سهامداران به حضور در بورس را فراموش کرده است؟

رییس کل بانک مرکزی که بارها طی سالجاری مردم را دعوت به سرمایه گذاری در بورس می کرد، حالا در شرایط بحرانی بازار سرمایه با چرخش 180 درجه ای نسبت به اظهارات قبلی اش اعلام کرده که پیش از این هشدارهای لازم را در خصوص روند بازار سرمایه داده است.

«بازتاب»؛ زهره علامی– بازار سرمایه امسال را با شرایط آرمانی آغاز کرد و شاخص کل هم در ماه های ابتدایی روندی صعودی را سپری می کرد، همین موضوع انگیزه ای شد تا بسیاری از مردم به سمت سرمایه گذاری در این بازار حرکت کنند و در این میان بسیاری از مسوولان هم مردم را به حضور پررنگ در بورس تشویق می کردند.

عبدالناصر همتی،رئیس کل بانک مرکزی هم از جمله مسوولان اقتصادی بود که در همان روزهای نخست سال و حتی در اسفند ماه سال گذشته از مردم درخواست کرد که در بورس سرمایه گذاری کنند تا رونق بازار سرمایه ادامه یابد.

به صورت مشخص آقای همتی در تاریخ  26 فروردین سال جاری و در گفت و گوی ویژه خبری با اشاره به اینکه وضعیت بورس خیلی خوب شده، گفت: ما مردم را تشویق می کنیم که وارد بورس شوند و من به عنوان مسئول بانک مرکزی هر اقدامی برای رونق بورس خواهم کرد.

اما شرایط آرمانی بورس فقط در 4 ماه ابتدایی امسال ادامه پیدا کرد و از مرداد ماه بازار سرمایه روندی نزولی را در پیش گرفت، در این شرایط رییس کل بانک مرکزی دوباره وارد میدان شد و از بازار سرمایه حمایت کرد.

اواسط شهریور ماه، همتی در پیج اینستاگرامش این بار نه از مردم بلکه از مالکان عمده سهام که در ماه‌های اخیر به دلیل رشد قیمت منتفع شده‌اند، در خواست کرد که نقش بازارسازی را ایفا کنند و برای اطمینان دهی به سرمایه گذاران خرد، به نقدشوندگی بازار کمک کنند.

البته با وجود درخواست همتی از مالکان عمده سهام برای ایفای نقش بازارساز، روند نزولی بازار ادامه پیدا کرد تا اینکه در آبان ماه، رئیس‌کل بانک مرکزی در پستی اینستاگرامی، روزهای خوبی را برای بازار سرمایه نوید داد، او گفت که تصمیمات خوبی در جلسه شورای عالی بورس برای تقویت بازار سرمایه و نقش بانک در اطمینان بخشی به فعالیت سرمایه گذاران انجام شده است که بانک مرکزی هم از این تصمیمات حمایت می کند.

رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد که بازارسازی در جهت حفظ نقدشوندگی لازم در بازار سهام باید با همکاری جدی سهامداران عمده، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر بازیگران اصلی بورس انجام شود.

همتی این بار از سرمایه گذاران بورسی خواست که از ظرفیت ایجاد شده با گسترش فعالیت صندوق‌های سرمایه گذاری فعال در بازار سرمایه استفاده کنند.

کمک بورس به بانک مرکزی

بررسی اظهارات رییس کل بانک مرکزی طی ماه های گذشته نشان می دهد که او همواره مردم، مالکان عمده و سرمایه گذاران بورسی را تشویق به حضور در بازار سرمایه کرده است و در این مدت هشداری را از او درباره بورس شاهد نبوده ایم، البته او نسبت به سرمایه گذاری در بازار ارز بارها به مردم تذکر داد اما این نهیب فقط مربوط به بازار ارز بود.

حالا در شرایطی که بازار سرمایه با مشکلات عدیده ای روبروست و شاخص کل بورس در کانال 1 میلیون و 200 هزار واحد قرار دارد،  رییس کل بانک مرکزی که تا ماه های پیش مردم و سرمایه گذاران را به حضور در بورس تشویق می کرد، در موضع گیری متفاوتی نسبت به گذشته اعلام کرده است که قبلا هشدارهای لازم را در خصوص روند بازار سرمایه داده است.

همتی در همین باره و در نشست پایان سال با مدیران بانک مرکزی با تاکید بر اینکه هشدارهای لازم را در خصوص روند بازار سرمایه داده بود گفت که بانک مرکزی در حد توان خود از بازار سرمایه حمایت کرده که بخشی از تشدید رشد نقدینگی هم از آن سرچشمه گرفته است.

در این میان که رییس کل بانک مرکزی به راحتی از اظهارات قبلی خود در راستای تشویق مردم به حضور در بازار سرمایه فراموش کرده و از هشدارهای نگفته اش می گوید، برخی کارشناسان بازار سرمایه معتقدند که دلیل مسوولان و به ویژه مدیران بانک مرکزی برای ترغیب مردم به سرمایه گذاری در بورس، کمک به این بانک در کنترل تورم بوده است؛ براساس این استدلال، بازار سرمایه در ماه های گذشته به کمک بانک مرکزی آمده و حجم زیادی از نقدینگی را که می توانست به التهاب بازار ارز، سکه، طلا، خودرو و مسکن دامن بزند به خود جذب کرده است.

علی سعدوندی، اقتصاددان و کارشناس مسائل اقتصادی در گفت و گو با خبرگزاری دانشجو می گوید: اگر امروز اقتصاد تحریمی و کرونا زده کشور دچار تورم‌های بزرگتری نشده به دلیل سرعت گیر بودن یا ضربه گیر بودن بورس است که با جذب بخشی از نقدینگی توانسته سرعت افزایش تورم را کاهش دهد.

سعدوندی اضافه می کند: بازار سرمایه توانست تا حدود زیادی با جذب سرمایه‌ها بخشی از بحرانی که می‌توانست در اقتصاد رخ بدهد را مهار کند.

درواقع به نظر می رسد که بانک مرکزی و دیگر نهادهای متولی اقتصاد کشور استفاده خود را از بازار سرمایه کرده و حالا که سرمایه گذاری مردم از ابر تورم و افزایش نقدینگی جلوگیری کرده، دیگر نیازی به تشویق مردم برای حضور در این بازار نمی بینند، اگرچه سرمایه گذاران هم اعتماد خود را به این بازار از دست داده اند و ترغیب به سرمایه گذاری در بازار دیگر کارگشا نیست.

در این شرایط رییس کل بانک مرکزی که همواره در ماه های گذشته مردم و سرمایه گذاران را به حضور در بورس تشویق می کرد، از موضع قبلی خود فاصله گرفته و اعلام می کند که پیش از این درباره روند بازار سرمایه هشدار داده است؛ عقبگردی غیر قابل باور که بدون شک سهامداران آن را نمی پذیرند و رئیس بانک مرکزی هم با این گفته ها نمی تواند نقش مخرب پیشین خود را حاشا کند.