۹ بیماری با نشانه بوی بد دهان
بیماریهایی که بوی بد دهان و تنفس، نشانه آنها هستند، کداماند؟
بررسی و آزمایش نحوه تنفسهای سریع، نهتنها مانع از شرمندگی در موقعیتهای اجتماعی میشود، بلکه زندگی شما را نجات میهد.
به گزارش صدا و سیما، مطالعات منتشر شده در آوریل ۲۰۱۵ که در مجله Gut به چاپ رسید، حاکی از آن بود که جدیدترین فناوری در بررسی تنفس، منجر به تشخیص سرطان معده در نخستین مراحل پیشرفت آن میشود، اما سرطان معده تنها سرطانی نیست که از بررسی و آزمایش تنفس میتوان به تشخیص آن دست یافت.
اگرچه در اغلب موارد بوی بد نفسها ناشی از رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان است، اما گاهی این بوی ناخوشایند از علائم بیماریهای نهفته دیگری حکایت دارد. در چنین شرایطی تنفسهای بدبو اجتنابناپذیرند و حتی تازهترین نفسها در ورای بیماریهای داخلی، پوشانده میشوند.
بوی بد تنفس و سرطان معده
در آمریکا انجام آزمایشات منظم که به تشخیص سرطان معده منجر میشود، چندان متداول و خوشایند نیست.
این ناخوشایندی اغلب به دلیل روش هجومی تشخیص یعنی آندوسکپی ناشی میشود؛ اما با پیشرفت تکنولوژی که با انجام آزمایش تنفس موسوم به تجزیه و تحلیل nanoarray صورت میپذیرد که به تشخیص ترکیبات خاصی در تنفس که با بیماریها مرتبطند میپردازد، قطعا تغییراتی در زمینه آزمایشات منظم حاصل خواهد کرد.
آزمایشات گستردهتری در اروپا در دست بررسی است تا مشخص شود تجزیه و تحلیل nanoarray میتواند به عنوان روشی کارآمد مؤثر واقع شود یا خیر.
بوی بد تنفس و سرطان ریه
متخصصان آسیبشناسی معمولا با روشهای بافتبرداری و فراوانمایی به تشخیص سرطان ریه اقدام میکنند، اما طبق مطالعات در سال ۲۰۱۳ مشخص شد که با استفاده از آزمایش تنفس نه تنها بیمار متحمل هزینههای گزاف نخواهد شد بلکه این روش از نظر بیماران جایگزین مناسبی برای روشهای هجومی است.
در این روش از “بینی الکترونیکی” با برنامههای از پیش طراحی شده که نماهای مختلفی از ترکیبات آلی فرار و ناپایدار در بازدم را نمایان میسازد، استفاده میشود.
محققان دانشگاه لاتویا نمونههای از تنفس ۴۷۵ شرکتکننده را جمع آوری کردند که این شرکتکنندگان متشکل از ۲۵۲ نفر مبتلا به سرطان ریه، ۲۲۳ تن از دیگر بیماریهای مرتبط با ریه رنج میبردند و داوطلبان سالم که ۲۶۵ تن از آنها سیگاری و ۲۱۰ تن غیر سیگاری بودند، تشکیل میشد.
محققان دریافتند که تشخیص سرطان ریه در ۱۲۸ تن از شرکتکنندگان غیر سیگاری کاملا صحیح بوده و فقط در ۵ مورد تشخیص اشتباه داده شده است. در بین شرکتکنندگان سیگاری نیز بینی الکترونیکی تشخیص داد که ۱۱۴ تن از آنها مبتلا به سرطان ریه هستند و در ۵ مورد تشخیص با خطا همراه بود.
نارسایی قلبی و بدبو بودن تنفس
مقالهای که در مارس ۲۰۱۳ در مجله قلب شناسی به چاپ رسید، حاکی از آن بود که محققان قادرند با استفاده از آزمایش ساده تنفس، بیماری نارسایی قلبی را تشخیص دهند.
محققان کلینیک کلیولند، نمونههای از تنفس ۴۱ بیمار را جمع کردند. تشخیص بر آن بود که ۲۵ تن از این بیماران رسما در خطر حمله قلبی ناشی از نارسایی قلبی حاد قرار دارند. گرچه ۱۶ مورد از آنها مبتلا به بیماریهای قلبی و عروقی دیگر بودند، اما علائمی از نارسایی قلبی در آنها دیده نمیشد.
سپس محققان از فناوری بزرگ طیفسنج جهت تحلیل نمونههای تنفس بهره بردند تا ترکیبات مولکولی و شیمیایی علائم نارساییهای قلبی را بازشناسند. آزمایش تنفس در ظرف ۲ ساعت به درستی بیمارانی که از نارسایی قلبی رنج میبردند، از دیگر بیماران مبتلا به دیگر مشکلات قلبی عروقی را تشخیص داد.
تنفس با بوی میوه یا استون: دیابت
توانایی نداشتن در کنترل دیابت، فرد را مستعد ابتلا به بیماریهای لثه و خشکی دهان میکند. چنانچه میزان قند خون ناپایدار و نامتعادل باشد، بدن فرد تحلیل میرود و قادر به نبرد با باکتریها نخواهد بود. همین موضوع موجب بروز عفونت و صدمه به لثهها خواهد شد. تنفس بدبو ناشی از همین عفونت است.
تنفسی که بوی میوه یا بوی شبیه استون (پاککنندهی لاک ناخن) دارد، ممکن است یکی از عوارض خطرناک بیماری دیابت موسوم به ketoacidosis باشد.
چنانچه بدن انسولین کافی در اختیار نداشته باشد، از اسیدهای چرب که تولیدکننده اسیدهای کتون هستند، جهت تأمین انرژی استفاده میکند. چنانچه این اسیدها که حاوی استون، اسید هیدروکسی بوتیریک و اسید استیک هستند، در خون تجمع کنند و موجب غلظت خون شوند، میتوانند منجر به کما یا حتی مرگ افراد دیابتی شوند.
تنفس با بوی ماهی: نارسایی کلیه
بوی ماهی همواره از مصرف غذاهایی دریایی نیست: فردی که از دهانش بوهایی مانند ماهی، ادرار یا آمونیاک استنشاق شود، ممکن است مبتلا به نارسایی کلیه باشد.
کلیه با تولید ادرار، مسئولیت دفع سموم شیمیایی از خون را بر عهده دارد. در نارسایی کلیه که مرحله پایانی بیماریهای کلیوی نیز خوانده میشود، کلیهها متحمل چنان آسیبی میشوند که قادر به زدودن ضایعات تولیدی و سموم شیمیایی از خون نیستند.
در هنگام بروز چنین شرایطی، امکان خروج و دفع سموم خطرناک و ضایعات از بدن وجود نخواهد داشت و تجمع آنها تقریبا منجر به آسیب به همه اعضای بدن خواهد شد. چنانچه نارسایی کلیه بر سیستم تنفسی فرد تأثیر گذارد و مشکلات تنفسی حادی را برای او ایجاد کند، تنفسی که بوی ماهی از آن استنشاق میشود، پدیدار خواهد شد.
دهان ترش: ایست موقتی تنفس در خواب
تنفس بدبوی صبحگاهی پس از خواب شبانه شاید موضوعی عادی به نظر برسد. ترشح بزاق در حین خواب کاهش مییابد که همین موضوع فرصتی جهت تکثیر و رشد باکتریهای مولد بو فراهم میسازد.
کند شدن ترشح بزاق در طول خواب ممکن است ناشی از باز ماندن دهان برای مدت طولانی باشد. احتمالا افرادی که از اختلالات خواب از قبیل ایست موقت تنفس در خواب و خروپف رنج میبرند، نارسایی تنفس از راه بینی داشته و مجبور به تنفس از راه دهان میشوند که همین مسأله منجر به ایجاد بوی ناخوشایند در دهان آنها میشود.
GERD
تنفسهای متعفن ممکن است از علائم تجمع گندیدگی در روده باشد.
مشکلات گوارشی از قبیل رفلاکس اسید معده و مری موسوم به GERD میتواند در تنفس نمایان شود.
هر یک از مشکلات گوارشی ذکر شده میتوانند فرایند هضم صحیح غذا از معده را به تعویق اندازند یا موانعی بر سر راه آن ایجاد کنند.
چنانچه غذا امکان عبور از سیستم گوارشی را نیابد، فرایند فساد آن آغاز میشود حتی اندک مقدار غذای هضم نشده نیز میتواند موجب حالت تهوع و تنفس بدبو شود. دندانپزشکان نیز هنگامی که حلق بیمار قرمز و ورم کرده باشد و فرسایش اسید را در گلوی بیمار مشاهده کنند، درمییابند که او به GRED مبتلا است.
GRED تنها مشکل گوارشی که موجب تنفس بدبو میشود، نیست. نتیجه مطالعات منتشر شده در مجله پزشکی میکروبیولوژی در سال ۲۰۰۸ حاکی از آن بود که چنانچه باکتری H. pylori که عامل زخم معده است، در دهان جای خوش کند، موجب تنفس متعفن میشود.
عفونت دستگاه تنفسی و بوی بد دهان
عفونتهای مجرای تنفسی از قبیل آنفلونزا، برونشیت و سینوزیت در زمره علل ریشهای تنفسهای بدبو به شمار میروند. چنانچه عفونتهای مجرای تنفسی به بافتهای دستگاه تنفسی آسیب برساند یا آنها را ملتهب سازد، زمینه تولید و تغذیه باکتریهای سلولی و مخاطی فراهم میشود.
حساسیت و آبریزش بینی نیز میتواند عامل تنفس بدبو شود، زیرا امکان بسته شدن حفرههای بینی به حداکثر میرسد. گرفتن حفرههای بینی به اجبار موجب تنفس از راه دهان میشود که در نتیجه منجر به خشکی و رشد باکتریهای متعفن بر سر راه دستگاه تنفس میشود.
پوسیدگی دندانها و التهاب لثه
هنگامی که مینای دندان سائیده شود و از بین برود، خردههای غذا در حفرههای ایجادشده بر اساس سائیدگی موسوم به پوسیدگی دندان، رسوب میکنند. از آنجا که حتی مسواک زدن نیز نمیتواند این رسوبات را بزداید، در نهایت محل رشد باکتریها میشوند و تنفسی بدبو را به ارمغان میآورند.
التهاب لثه از دیگر مشکلاتی است که تنفسی بدبو را در پی دارد. باکتریهایی که موجب تورم لثه میشوند، علاوه بر درد شدید با تنفسهای بدبو و شبیه کپک همراه هستند.