تأخیر زیرکانه دولت برای عرضه صندوق ETF سوم/ دولت علاقه ای به خرید ارزان «دارا سوم» توسط سهامداران ندارد

با اینکه روزهای نخست فصل زمستان را سپری می کنیم، هنوز خبری از پذیره نویسی سومین صندوق ETF یا همان دارا سوم نیست؛ اتفاقی که قرار بود در ادامه عرضه دارا یکم و صندوق پالایشی یکم در فصل پاییز رقم بخورد، اما به نظر می رسد تحت تأثیر برخی عوامل مثل پرهیز از سودرسانی به سهام داران در این مقطع زمانی پیگیری نمی شود.

بازتاب؛ زهره علامی– پذیره نویسی نخستین صندوق ای تی اف یا همان صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله دولتی (سه بانک و دو بیمه دولتی) در اردیبهشت امسال آغاز و معامله سهام آن هم از خرداد ماه انجام شد، پس از آن هم صندوق دارای دوم (صندوقی شامل باقی مانده سهام دولت در چهار پالایشگاه) با یک ماه تأخیر در زمان بندی ارائه شده در شهریور عرضه و پس از 3 ماه در آذر ماه امکان معامله پیدا کرد.

حالا نوبت به سومین صندوق (سهام باقیمانده دولت در سه بانک ملت، تجارت و صادرات) رسیده و با وجود وعده و وعیدهای مسئولان دولتی و زمان بندی سازمان خصوصی سازی، هنوز زمان دقیقی برای پذیره نویسی این صندوق تعیین نشده است.

این در حالی است که 23 مهرماه سال جاری، عباس معمار نژاد- معاون بیمه و بانک وزیر اقتصاد و دارایی در رابطه با قطعی شدن عرضه صندوق ای تی اف سوم در بورس و زمان آن گفته بود: مصوبه هیأت دولت برای واگذاری دارا سوم گرفته شده، باید این مصوبه به زودی ثبت شود و سعی می‌کنیم در اولین فرصت حتی‌الامکان هفته اول آبان و یا نهایتاً تا آخر آبان دارا سوم را در بورس ارائه کنیم.

وعده ای با زمان مشخص برای ارائه که از سوی دیگر مقامات مسئول نیز تکرار شد ولی علی رغم اتمام فصل پاییز عملیاتی نشد تا شائبه هایی مبنی بر عمدی بودن این تأخیر با هدف جلوگیری از سود رسانی به سهامداران قوت بگیرد.

تأخیر در پذیره نویسی دارای سوم در شرایطی است که عرضه دو صندوق قبلی با وجود تمامی حواشی، جار و جنجال ها و انتقادها با استقبال مناسبی از سوی سهامداران مواجه شد، سهام نخستین صندوق ای تی اف دولتی با 20 درصد تخفیف در آغاز روندی صعودی به خود گرفت اما از تیر ماه نزولی شد و حالا پس از گذشت حدود 6 ماه، سهامدارانش حدود 50 درصد ضرر کرده اند.

وضعیت برای دومین صندوق ای تی اف دولتی متفاوت بود، سهام این صندوق که با تخفیف 30 درصدی در اختیار خریداران قرار گرفت، از همان ابتدا و پیش از اینکه امکان معامله پیدا کند، سیری نزولی در پیش گرفت؛ درواقع ارزش سهام دارای دوم که در زمان اوج قیمت به مردم فروخته شد قبل از بازگشایی، نزولی شد و حالا طی ۱۶ روز معاملاتی گذشته، ارزش آن فقط سه روز مثبت بوده و در سایر روزها نزولی بوده است.

چرا دارا سوم عرضه نمی شود؟

اکنون که پذیره نویسی دارای سوم با تاخیر مواجه شده است، این سئوال مطرح می شود که چرا سهام این صندوق عرضه نمی شود؟ چرا دولت برنامه خود را برای این صندوق اعلام نمی کند؟

اگرچه پیش بینی می شود که سومین صندوق قابل معامله دولت، با توجه به سابقه دو صندوق قبلی با استقبال سهامداران مواجه نشود، اما مطابق قانون بودجه سال ۹۹ و تبصره دو قانون و مصوبه هیئت وزیران، پذیرش سه صندوق سرمایه گذاری معامله پذیر (ای تی اف) در سالجاری به وزارت اقتصاد و سازمان خصوصی سازی ابلاغ شده و این صندوق باید هر چه سریعتر عرضه شود.

همچنین درباره صندوق ای تی اف دوم هم انتظار می رفت، سهامداران رغبتی به خرید سهام نشان ندهند چون ارزش سهام صندوق نخست پس از مدتی نزولی شد اما با توجه به دولتی بودن صندوق ها، استقبال مناسبی از عرضه این صندوق انجام شد، پس به نظر می رسد که دولت نگران، کم رونق بودن دارای سوم به دلیل ضررده بودن دو صندوق قبلی نیست چون تجربه صندوق پالایشی یکم خلاف آن را نشان می دهد.

شواهد حکایت از آن دارد که برنامه دولت برای کسب بالاترین سود از بازار سرمایه و صندوق های سرمایه گذاری، مانع اصلی آغاز پذیره نویسی دارای سوم شده است.

اگر نگاهی به وضعیت کنونی بازار سرمایه و ریزش شدید شاخص ها داشته باشیم، پذیره نویسی صندوق سوم یعنی فروش سهام دولت به سهامداران در کف قیمت، ضمن اینکه، سهام صندوق سوم هم باید با تخفیف 20 درصدی همراه باشد و مجموع این موارد یعنی برد سهامداران و ضرر دولت.

درواقع دولت که سود خوبی از عرضه دو صندوق ای تی اف قبلی کسب کرده و شیرینی آن هنوز زیر زبان وزارت اقتصاد، وزارت نفت و … مانده است، فعلا عجله ای برای عرضه سومین صندوق ندارد و به دنبال فرصت مناسبی است که همچون دفعات گذشته، سهامش را در اوج بفروشد و بیشترین سود را از آن خود کند.

ناگفته نماند که تعلل دولت برای آغاز پذیره نویسی سومین صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در شرایطی است که سهامداران در زمان عرضه دو صندوق قبلی به امید دولت و با نگاه برد- برد اقدام به خرید سهام گرفتند و به دعوت دولت لبیک گفتند اما دولت برای کسب بیشترین سود و درآمد به ضرر میلیاردی سهامداران راضی شد و به اعتماد مردم پشت کرد.