زنی که در مورد بازگشت آمریکا به برجام تصمیم میگیرد
اگر به دو توییت زیر که در فاصله زمانی بسیار کمی زده شدهاند، دقت کنید، متوجه میشوید که دعوای ترامپ و بایدن دقیقا بر سر چه چیزی است.
گلوبالیسم و ضدیت با آن دقیقا چیزی است که آمریکا را دو تکه کرده است. ترامپ بر داخل آمریکا تاکید دارد و بایدن از این میگوید که باید مجددا اداره جهان را به دست بگیریم.
هر چند مشخص است که برای بایدن هم منافع آمریکا اولویت دارد اما او معتقد است سود و منفعت آمریکا در شرکت فعالانه در پیمانهای جهانی حاصل میشود؛ چیزی که ترامپ دقیقا پنبهاش را در این ۴ سال زد.
کافی است به سخنرانی اخیر جو بایدن دقت کنید تا متوجه رویکردش شوید. او در سخنرانی که در آن برخی اعضای کابینهاش نیز معرفی شدند، گفت: «این یک تیم است که قرار است این واقعیت را بازتاب دهد که آمریکا بار دیگر بازگشته و آماده است به جای اینکه خود را کنار بکشد، جهان را رهبری کند.»
این یعنی دنیای بایدن متفاوت از ترامپ است.
کاملا هریس؛ زنی که شمایل سیاست دولت بایدن است
بایدن در پیشبرد اهدافش بیش از هر کس تحت تاثیر معاونش کاملا هریس است. این زن سمبل گلوبالیسم است. زن دورگهای که فرزند یک خانواده مهاجر است و در طول فعالیت سیاسیاش همواره کوشیده دیوارها و مرزبندیهای ترامپ را بشکند. هریس به عنوان یک مهاجر نمیتواند با عقاید راست افراطی ترامپ همساز شود و این از شمایل شخصی و سیاسی او مشخص است.
معاون رئیسجمهوری منتخب در سخنرانی فوق الذکر نشان داد که تا چه حد به دنبال احیاء گلوبالیسم دموکراتهاست. او در دنباله سخنان بایدن گفت: «ما پیمانهای آمریکا را بار دیگر به یکدیگر پیوند خواهیم داد و تجدید خواهیم کرد، نهادهای امنیت ملی و سیاست خارجی که حافظ ما هستند را بازسازی و تقویت خواهیم کرد.»
بازگشت به پیمانهای جهانی مهمترین اولویت برای دولت بایدن – هریس است. این چیزی است که از ترکیب فعلی کابینه نیز مشخص است. جان کری، آنتونی بلینکن، لیندا گرینفیلد و سالیوان همه چهرههای دیپلماتیک و گلوبالیستی هستند که سالها ماموریتهای بینالمللی بسیاری را بر عهده داشتند.
کافی است نگاهی به سخنرانی این افراد و اظهاراتشان در دو روز گذشته بیندازید. همه از بازگشت آمریکا به عرصه بینالمللی سخن گفتهاند. جان کری از بازگشت به معاهده پاریس و آینده بهتر سخن گفت. گرینفیلد از بازگشت آمریکا به صحنه بینالمللی گفت. او مهمترین مسائل پیش رو را نه بحران کرونا یا اقتصاد، بلکه پاندمی جهانی، اقتصاد جهانی، تغییرات جهانی آب و هوا، مهاجرت جمعی و فقر مفرط در دنیا دانست.
این سخنان نشان میدهد که آمریکای ۴ سال اخیر تحت هدایت بایدن و به خصوص کاملا هریس قرار است بیشتر بر دنیا حکومت کند تا آمریکا.
دولت جدید، مسائل جدید
با سیاست جدید آمریکا، بحرانهای کلاسیک بینالمللی این کشور نیز بازخواهند گشت. جنگ تجاری با چین، تحریم اقتصادی ایران و بازگشت شرکتها از اروپا و آسیا به آمریکا جای خود را به تقابل استراتژیک با روسیه، بحران آب و هوا، فشار بر ایران از طریق سازمان ملل و تحت هدایت برجام و فشار بر چین از طریق مسائل حقوق بشری خواهد داد.
پر واضح است که در این ۴ سال تقابل ملیگرایان نیز با دولت بایدن – هریس ادامه خواهد داشت. راستهای افراطی، جناح راست جمهوریخواهان و پیروان مسیحیت انجیلی تحت زعامت دونالد ترامپ و توییتهای آتشینش همواره دولت را زیر ضربه قرار داده و ضمن ایجاد بحران مانند یک خرمگس یک لحظه آن را رها نمیکنند.
سیاست بایدن – هریس درباره ایران
کاملا هریس در سخنرانی اخیرش از بازسازی نهادهای سیاست خارجی آمریکا (foreign policy institutions) سخن گفت. مقصود او از این نهادها، گروههایی هستند که روند بازگشت آمریکا به توافقات بینالمللی و به خصوص پیمان پاریس را تسریع کنند. یکی از این توافقها که ترامپ در طول ریاستجمهوریاش از آن خارج شد برجام است.
کاملا هریس در مناظره انتخاباتیاش با مایک پنس (معاون ترامپ) به وضوح نظرش را در مورد برجام گفته بود.
کاملا هریس در آن مناظره درباره برجام گفت: «او (ترامپ) از توافقها خارج شده است. به توافق هستهای ایران نگاه کنید که ما را در موقعیتی قرار داده که کمتر ایمن هستیم چون آنها دارند چیزی میسازند که ممکن است به ایجاد یک زرادخانه هستهای مهم ختم شود.»
وی در ادامه گفت: «مردم، ما همراه با دوستان و متحدانمان داخل آن توافق بودیم و به خاطر رویکرد یکجانبه دونالد ترامپ در سیاست خارجی و انزواگراییاش، او ما را از این توافق خارج کرده و در موقعیت ناامنتر قرار داد.»
هریس گفت: «و چیزی که همیشه جزئی از قدرت کشور ما بوده، علاوه بر ارتش فوقالعاده ما این بوده که ما به حرفمان پایبند میمانیم ولی دونالد ترامپ این را نمیفهمد. چون نمیداند صادق بودن یعنی چه.»
هرچند سخن کاملا هریس در مورد پایبندی به تعهد شبیه به یک شوخی است اما به نظر میرسد بازگشت به برجام بخشی از سیاست گلوبالیستی باشد که او و بایدن به دنبال آن هستند. از این جهت به نظر میرسد بازگشت به برجام از اولین اولویتهای دولت بایدن – هریس باشد.
زنی با دیپلماسی ساده؟
یک نکته مثبت درباره کاملا هریس این است که او بر خلاف بسیاری از دموکراتهای جریان اصلی زیاد سابقه دیپلماتیک و سیاست خارجی ندارد اما همزمان به شدت به شعارها و ارزشهای این حزب وفادار است. این باعث شده نوعی گرایش صلحطلبانه کلی در نظریات او وجود داشته باشد؛ نظریاتی که از پیچیدگی سیاسی که در افرادی چون هیلاری کلینتون و جان کری و اوباما وجود دارد خالی است. از این جهت شاید بازگشت به برجام برای او سادهتر باشد.
همچنین او از مخالفان عربستان است. بعد از ماجرای قتل جمال خاشقجی، منتقد سعودی، روزنامهنگار همکار واشنگتنپست و شهروند آمریکا، موضوع بحران انسانی شدید در یمن در نتیجه جنگ چندینساله برجسته شد و هریس ازجمله اعضای کنگره بود که در این فضا علیه فروش تسلیحات به عربستان سعودی رأی داد.
او همچنین مخالف ادامه حمایت آمریکا از ائتلاف سعودی در جنگ یمن، علیه انصارالله و مردم این کشور بود که حمایت ایران را با خود دارند
کاملا هریس همچنین از جمله سیاستمدارانی است که مخالف “معامله قرن” است. در بهار امسال و در جنجال تصرف قلمرو فلسطینی در کرانه باختری، ازجمله سیاستمدارانی بود که از ترامپ خواست با این اقدام مخالفت کند.
بنابراین مشخص است که مواضع هریس همانند دموکراتهای کلاسیک است؛ هرچند پیچیدگی دیپلماتهای سیّاس آنها را ندارد.
منبع: خبر فوری