پاسخ فرهنگستان زبان به یک شیطنت رسانه‌ای

معاون گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی با رد شایعۀ اخیر مبنی بر عدم پذیرش ۱۶ هزار واژه ساخته‌شده فرهنگستان از سوی کمیته زبان و اصطلاحات تاجیکستان گفت: فرهنگستان زبان و ادب فارسی نمی‌تواند واژه فارسی برای دیگر کشورها به تصویب برساند.

به گزارش افکارنیوز، اخیراً شایعه‌ای مبنی بر عدم پذیرش 16 هزار واژه ساخته شده فرهنگستان زبان و ادب فارسی از سوی کمیته زبان و اصطلاحات تاجیکستان منتشر شده است. در این اخبار که بدون منبع ذکر شده، دلیل این امر عدم کاربرد واژگان پیشنهادی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در تاجیکستان و یا وجود معادل تاجیکی در برخی دیگر از واژگان عنوان شده است. این خبر به سرعت در شبکه‌های مجازی منتشر شد و با واکنش‌های مختلفی همراه بود.

نسرین پرویزی، معاون گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با توضیح درباره خبر منتشر شده، آن را تکذیب کرد و گفت: هیئتی از فرهنگستان زبان و ادب فارسی سال گذشته سفری را به منظور بازدید از مرکز استعدادشناسی به تاجیکستان داشت. فرهنگستان زبان و ادب فارسی فرهنگ‌هایی را تحت عنوان «هزار واژه» چاپ کرده است. 16 جلد از مجموعه فرهنگ «هزار واژه» در این سفر به تاجیکستان برده و به آنها ارائه داده شد تا در صورت تمایل از این فرهنگ استفاده کنند. قرار نبود که آنها واژگان این مجموعه را تأیید، تصویب یا رد کنند.

وی ادامه داد: تاجیک‌ها در این سفر برای برگرداندن این فرهنگ به خط سیریلیک و روسی ابراز تمایل کردند تا بتوانند فرهنگ را به صورت چندزبانه به چاپ برسانند که ما هم موافقت کردیم. اولین جلد از آن نیز تحت عنوان «هزار واژه پزشکی» در تاجیکستان در آستانه انتشار است.

معاون گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی اضافه کرد: «هزار واژه» به زبان‌های انگلیسی و فارسی در ایران منتشر شده است. در تاجیکستان نیز قرار شد به دلیل اینکه زبان دوم این کشور روسی است، به این زبان و با خط سیریلیک به چاپ برسد، چون خواندن خط فارسی برای همه تاجیک‌ها آسان نیست. این تمام ماجرای این واژه‌ها بوده است.

پرویزی در پاسخ به این پرسش که آیا فرهنگستان برای واژه‌گزینی در تاجیکستان نیز تفاهم‌نامه‌ای امضا کرده است یا خیر، گفت: خیر، فرهنگستان زبان و ادب فارسی نمی‌تواند واژه فارسی برای دیگر کشورها به تصویب برساند. فرهنگستان شورایی دارد، واژه‌گزینی انجام می‌شود و واژه‌ها در این شورا مطرح می‌‌شود. اگر تاجیک‌ها مایل باشند واژه مصوب فرهنگستان را به کار می‌برند و اگرنه، از واژه‌های خود استفاده می‌کنند. در مجموعه «هزار واژه» نیز تعدادی از واژگانی که خود تاجیک‌ها هم به کار می‌برند، درج شده است. قرار شد هم واژه‌های خود را به خط سیریلیک بنویسند و هم واژه‌هایی که خود استفاده می‌کنند؛ حالا فردی دوست دارد از واژگان مصوب فرهنگستان استفاده می‌کند یا از واژه‌های رایج در تاجیکستان.

معاون واژه‌گزینی در پایان تأکید کرد: زبان فارسی، زبان فارسی است و تاجیک‌ها با همان الگوهایی واژه‌گزینی را انجام می‌دهند که ما انجام می‌دهیم. این واژه‌ها مخصوص زبان فارسی است و منحصر به تاجیک‌ها یا ایرانی‌ها نیست.