کمیسیون‌های اقتصادی مجلس خالی از اقتصاددانان / وقتی اقتصاد در کمیسیون‌های مجلس رنگ باخت
به تازگی گزارشی از بررسی مدرک تحصیلی اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس دهم در فضای مجازی دست به دست شد. گزارش جالبی که نشان داد تنها دو نفر از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس که بنا به شرایط خاص اقتصادی کشور قطعا یکی از مهمترین کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی به شمار می‌رود اقتصاد دان بوده اند! یعنی از بین ۲۲ عضو این کمیسیون تنها ۲ نفر اقتصاد دان بوده اند که گرایش دکترای آن‌ها کار و اقتصاد بین الملل بوده است. در میان اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس دهم نمایندگانی به امور اقتصادی کشور پرداختند که مدرک تحصیلی آن‌ها از کارشناسی ارشد تاریخ تا دکترای مهندسی فرهنگی و ریاضی کاربردی وجود داشت!
به گزارش دانشجو،با اینکه دکترای ریاضی دو، دو تا چهار تا را بهتر از من و شما بلد است، اما به اعتبار این حساب کتاب‌ها نمی‌توان بار اقتصادی کشوری که در بیشتر زمینه‌های اقتصادی با مشکلات بنیادی و اساسی رو به رو است را بر دوش نمایندگانی گذاشت که رشته تحصیلی و تخصص آن‌ها فرسنگ‌ها از مساله اقتصاد فاصله دارد و اصلا سنخیت یا همخوانی با موضوعات مختلف اقتصادی کشور ندارد. حال این موضوع مطرح می‌شود که اصلا بین ورود نمایندگان به کمیسیون‌هایی که اسم و رسم شفاف و رویکرد مشخصی دارند باید متناسب با رشته تحصیلی یا تخصص آن‌ها باشد یا به هر حال کمیسیون‌ها به نوعی باید پر شود چه با سواد مرتبطه چه بی تخصص و احساس مسوولیت به چنین مساله مهمی!
سواد و تخصص نمایندگان در کمیسیون‌ها جدی گرفته نشد
جعفر قادری؛ اقتصاد دان و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی دراین باره در گفتگو با دانشجو گفت: چهار کمیسیون اقتصادی، برنامه و بودجه، انرژی صنعت و معدن کمیسیون‌هایی هستند که بهارستان نشینان به صورت مستقیم دراین کمیسیون‌ها با خرد و کلان مسائل اقتصادی کشور سر و کار دارند. متاسفانه در سال‌های گذشته به تخصص و سواد مرتبط با این کمیسیون‌ها چندان توجه نمی‌شد، بنابراین می‌توان گفت یکی از دلایلی که اقتصاد همواره در سراشیبی قرار گرفته عدم نگاه تخصصی و مطلع بودن از زوایای مختلف اقتصادی در بین نمایندگان این کمیسیون‌های تخصصی اقتصادی است.
تخصص و تجربه شروطی که عقیم ماند
دستورالعمل مرتبط با ماده ۳۶ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی بر این موضوع تاکید دارد که انتخاب اعضای کمیسیون‌ها براساس چند ملاک صورت بگیرد، تخصص مرتبط با کمیسیون، تجربیات مرتبط با کمیسون، سابقه نمایندگی و حضور در کمیسیون مربوطه، این عوامل مولفه‌های اصلی یا شرط حضور در کمیسیون‌ها به شمار می‌روند.
امتیاز بندی‌ها مولفه ورود به کمیسیون اقتصادی است نه تخصص
امید می‌رود این دوره مجلس شورای اسلامی همانند دوره‌های قبلی شاهد حضور افراد در کمیسیون‌های غیر مرتبط با سطح سواد و تخصص آن‌ها نباشیم، چرا که برخی اوقات افرادی در کمیسیون‌های تخصصی اقتصادی قرار می‌گیرند که کمترین شناخت یا تخصص و یا حتی دغدغه اقتصادی ندارند و بعضا به دلیل امتیاز بندی‌ها و موضوعات دیگری از قبیل مانور‌های حمایتی که در مجلس داده می‌شود افراد غیر مرتبط وارد کمیسیون‌های تخحصصی اقتصادی می‌شوند.
نمایندگان اقتصاد نخوانده به ضرر ملت تصمیم می‌گیرند
طبیعتا اگر مجلس یازدهم اعضای کمیسیون‌ها را تا حد ممکن مرتبط با موضوع کمیسیون انتخاب کند حضور این افراد در تصمیم گیری‌ها و قانون گذاری‌های مجلس بسیار موثر‌تر از نمایندگانی است که تخصص لازم و یا صلاحیت اقتصادی برای حضور دراین کمیسیون را ندارند. متاسفانه ورود نمایندگانی که اقتصاد نخوانده یا خبره اقتصادی نیستند نه تنها به نفع اقتصاد کشور نیست بلکه به شدت موجب افزایش هزینه‌های سنگین تصمیم گیری‌ها و سیاست گذاری‌های غلط اقتصادی به کشور و به عموم مردم می‌شود.
چهار کمیسیون اقتصادی مجلس با تعداد انگشت شماری اقتصاددان!
بیژن عبدی؛ اقتصاد دان و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرگزاری دانشجو با تاکید براینکه حتما باید قانون انتخاب نمایندگان مجلس به دلیل اهمیت موضوعات کمیسیون‌ها اصلاح شود گفت: مشخص است که در رویه انتخاب نمایندگان مجلس که در همه ادوار گذشته مجلس دنبال شده شاهد ورود متخصصان امر در حوزه‌های اقتصادی به کمیسیون‌های مربوطه نبوده ایم. چهار کمیسیون مجلس شورای اسلامی به طور اخص اقتصادی است، اما اگر مثلا هر کمیسیونی بین ۱۵ تا ۲۰ نماینده داشته باشد آیا می‌توان گفت هر دوره از مجلس نزدیک به ۸۰ اقتصاد خوانده و یا دانش آموخته انرژی و بودجه و … وارد مجلس می‌شوند؟
ارتباط تصمیم‌های غلط اقتصادی با نمایندگان غیر اقتصادی
آیا با جرات می‌توان گفت همه نمایندگان مجلس شورای اسلامی به اندازه کافی از مباحث مهم و تاثیر گذار در اقتصاد کشور مثل صنعت، معدن، انرژی، صادرات واردات، تولید و. مطلع بوده اند که بتوانند درست برنامه ریزی و تصمیم گیری کنند؟ لذا با توجه به اینکه به تعداد کافی اقتصاد خوانده نداریم نمی‌توان منتظر بود همه اعضای کمیسیون‌های نامبرده اقتصادی و دانش آموخته رشته‌های مورد نظر کمیسیون‌ها باشند.
انتخاب نمایندگان متخصص در سراسر دنیا برعهده احزاب است
ورود نمایندگان با سواد اقتصادی به دلیل اینکه اقتصاد مساله مهم کشور ماست دغدغه بزرگی است، اما قانونگذاری‌های ضعیف مجلس را ضعیف‌تر کرده است. الگوی انتخاب نمایندگان مجالس ملی سایر کشور‌ها نشان می‌دهد احزاب پای ثابت انتخاب افراد براساس نیازهای کمیسیون‌های مجلس هیتند، در حالی که در ایران احزاب فعالیتی ندارند که چنین دغدغه‌ای داشته باشند و در لیست‌های خود برای این کمیسیون‌ها افراد متخصص و نخبه و کارشناسی را برای رای دهی به مردم معرفی کنند!
انتخاب قومی قبیله‌ای نماینده کارشناس نمی‌دهد
نمی‌توان از مجلسی که برخی با حمایت قوم و قبیله و تیراندازی و شام و نهار دادن روی کار می‌آیند! انتظار رای آوری افرادی داشت که به طور خاص اقتصاد خوانده باشند و زیر و روی اقتصاد یا نیازهای اقتصادی کشور را بشناسند و برای آن زمان بگذارند تا مسائل حل و فصل شود.
ساختار فشل انتخاباتی کمیسیون‌ها را ضعیف می‌کند
وقتی برخی عشیره‌ای رای می‌آورند اقتصاد در کمیسیون‌ها هم رنگ می‌بازد و دیگر نمی‌توان به دنبال تخصصی بودن کمیسیون‌ها بود. به طور قاطع عرض می‌کنم همین ساختار فشل و معیوب انتخاباتی است که در دوره‌های قبلی مجلس می‌شنیدیم و می‌دیدیم که برخی نماینده‌ها حتی برای خواندن طرح‌ها و لوایح دولت وقت نداشتند یا اصلا از آن سر در نمی‌آوردند بنابراین با توجه به رای دوستان خود در مجلس اعلام نظر می‌کردند!
کمیسیون اقتصادی، اقتصاددان می‌خواهد نه نماینده قومی و قبیله‌ای
بنده به اینکه این ساختار دراین مجلس یا حتی مجلس‌های آینده حل شود و این دغدغه رفع شود شک دارم چرا که ورود و حضور متخصصین در کمیسیون‌های مختلف باید از قبل از رای دادن مشخص شود. مردم از طریق احزاب و اعتماد به آن‌ها باید به کاندیدا‌هایی رای دهند که تخصص و کارآمدی آن‌ها ثابت شده است در صورتی که درایران بخصوص معرفی نامزد انتخاباتی و رای دهی در شهرستان‌ها نه براساس نیاز‌ها و ضرورت‌ها بلکه براساس روابط قومی، قبیله‌ای است. از سوی دیگر اختلاف زمانی دولت و مجلس و روی کار آمدن دولت دیگری نیز به طور قطع به یقین بر عملکرد مجلس تاثیر می‌گذارد و شاهد وقت کشی‌هایی غیر از عدم تخصصی بودن کمیسیون‌های مجلس خواهیم بود که متاسفانه همگی به ضرر اقتصاد کشور تمام می‌شود.
در هر حال امید می رود با توجه به ترکیب نمایندگان جدید ملت در مجلس شورای اسلامی و ریاست جدید آن و وعده هایی که در روز اول شروع به کار مجلس یازدهم داده شد دیگر شاهد چنین معضلاتی نباشیم و افراد با صلاحیت و کاردان و متخصص برای هر کمیسیون به ویژه کمیسیون های اقتصادی انتخاب شوند و تصمیمات مناسبی برای نجات اقتصاد کشور از وضعیت نابسامان موجود بگیرند. ما در خبرگزاری دانشجو تلاش خواهیم کرد تا با دقت لازم چنین مسائلی مهمی را که در تمام ابعاد اقتصادی سیاسی فرهنگی و اجتماعی کشور اثرگذار است از همین ابتدای شروع به کار مجلس یازدهم پیگیری و اطلاع رسانی کنیم.
