تصنیفهای نایاب محمد قهرمان منتشر شد
کتاب تصنیفها و ترانههای محمد قهرمان، سراینده نامدار خراسانی، با عنوان «فرشته مهر»، برای نخستینبار در انتشارات شهرستان ادب منتشر شد.
به گزارش خبرنگاران پویا، «فرشته مهر»، شامل 46 تصنیف و ترانه، به کوشش مرتضی امیری اسفندقه، شاعر سرشناس در 96 صفحه و به قیمت 8 هزار تومان، روانه بازار نشر شده است. این شاعر، چنانکه در مقدمهای کوتاه توضیح داده است، در ارائه تصنیفها هیچ دخل و تصرفی نداشته است: ترانهها و تصنیفهای استاد قهرمان، همه و همه از روی نسخه دستنویس استاد بازنویسی شده است، بی هیچ حذف و اضافهای.
این مجموعه که برای دوستداران موسیقی و آهنگسازان، گنجینهای درخشان به شمار میرود، نشان میدهد که این شاعر بزرگ، علاوه بر غزل، در عرصه موسیقی نیز چیرهدست بوده است. اسفندقه که از دوستان استاد قهرمان بوده است و با شعر او نیز آشنایی و انس داشته است، همچنین نوشته است: همه هم و غم استاد به مرام و مروت، اعتلای شعر و موسیقی پارسی بود تا آنجا که در این خانه کوچک، آواز هم خواندند.
او در مقدمهای بر این کتاب، چگونگی دستیابی به این سرودهها را نیز شرح داده است: در شهریور سال 1391، استاد محمد قهرمان، که چشم فلک نبیند زان خوبتر غزلسرایی در گستره سبک هندی، به تهران آمدند و دعوت خانه شعر و ترانه را که این مخلص، مدیر آن بودم پذیرفتند و هم در این شب شعر، مجموعه ترانهها و تصنیفهای خویش را به یاد و یادگار در اختیار این مخلص نهادند و فرمودند: ریش و قیچی دست خودت.
علاوه بر آن، سید صدرالدین قوام شهیدی، پژوهشگر ادبیات، که او نیز با استاد قهرمان الفتی داشته است، در آغاز «فرشته مهر»، توضیحاتی در باب این تصنیفها به دست داده است و از جمله نوشته است: «این ترانهها همه قصه عشقند که از هر زبان که میشنوم نامکرر است. ترانههای بلند این عاشق عارف، معانی عرفانی را مواج ساخته است.» او همچنین آرزو کرده است که موسیقیدانان و آهنگسازان، از این آثار برای ساخت قطعات موسیقی استفاده کنند: موسیقیدانان و موسیقیشناسان بهتر و بیشتر از دیگران قدر این بوستان سراسر عشق را میدانند و میفهمند. امیدوارم آنان، این ترانهها را از غربت خارج کنند و بیرون آورند و گوش تمام فارسیزبانان را از آن بنوشانند تا عالمی مترنم گردند.
در یکی از تصنیفهای «فرشته مهر» میخوانیم:
جدا از تو سحر ندارد شب من
ز روشنی خبر ندارد شب من
کشد مرا غم جدایی
چرا شبی ز در نیایی
جهان به دیدهام سیه شد
که رفتهای چو روشنایی
ز سر پریده بی تو خوابم چه کنم
ز دوری تو در عذابم چه کنم…
محمد قهرمان، که به گفته منتقدان ادبی، در سرایش به سبک هندی، استادی تمامعیار بود، در تربت جام به دنیا آمد. او که در سال 1392 درگذشت، در طول حیات پربار ادبی خویش، با بسیاری از بزرگان ادبیات ایران همچون محمدرضا شفیعی کدکنی، غلامحسین یوسفی و مهدی اخوان ثالث دوستی و همفکری نزدیک داشت. جلسات سهشنبههای شعرخوانی که در منزل او برگزار میشد، از جمله محافل ادبی پویا و مفید در خراسان به شمار میرفت.
او در سرودن شعر به لهجه تربتجامی نیز مهارت فراوانی داشت، طوری که محمدرضا شفیعی کدکنی، منتقد برجسته، درباره این اشعار محلی میگوید: در این خصوص حتی ملکالشعرای بهار آن خصوصیت یک شاعر محلّی را بهصورت کامل، آن گونه که قهرمان دارد، ندارد.
کتاب «روی جادهٔ ابریشم شعر»، سروده او در جشنوارهٔ بینالمللی شعر فجر به عنوان اثر برگزیده در حوزهٔ شعر معرفی شد. شهرستان ادب، ناشر «فرشته مهر»، پیش از این گزیدهای از زیباترین غزلهای قهرمان را در سال 1392، با عنوان «به خط روشن عشق» روانه بازار کرده است.