یک فاجعه عادی با قربانیان دوبرابر ظرفیت ورزشگاه آزادی!
ورزشگاه صدهزارنفری آزادی برای افراد بسیاری شاخص تخمین جمعیت است، حالا دوبرابر جمعیت حاضر در این ورزشگاه را در حالی تصورکنید که همگی‌شان مرده‌اند، وحشتناک است اما این آمار کشته‌شدگان حوادث رانندگی در حدود ۱۰ سال گذشته و کاملا واقعی است؛ ۲۰۰هزار و ۶۰۵ نفر.
اغلب مورخان ورود اولین خودروها به کشور را به مظفرالدین شاه نسبت می‌دهند، مردی که دو اتومبیل را از فرنگ خریداری کرد تا شاه ایران از قافله سران اتومبیل سوار جهان جا نمانده باشد. دو خودرویی که البته یکی در میانه راه ماند و دیگری در میان مردم به دلیل احتراق سوخت و موتوری بودن به «کالسکه آتشین» مشهور شد و سرانجام هم در دوره شاه بعدی و در جریان ترور ناموفق محمدعلی شاه، با نارنجک منفجر شد.
کالسکه آتشین اما متوقف نشد و با تجهیز زیرساخت‌ها و راه‌سازی ، خیلی زود خیابان‌های تهران و بعدها دیگر شهرهای ایران را تسخیر کرد تا جایی که امروز و با گذشت حدود ۱۲۰ سال از ورود اولین خودرو به کشور، شمارشان از مرز ۲۱ میلیون ۷۷۸ هزار خودرو که چهار میلیون و ۲۱۹ هزار دستگاه آن در تهران است، گذشته است.
گذر تمام این سال‌ها اما به خوبی نشان داد که نام اولیه‌ای که مردم برای وسیله نقلیه تازه وارد به کشور انتخاب کرده بودند، بی‌ارتباط با بلایی که طی بیش از یک قرن با خودرو به سرشان آمده نیست، چرا که بررسی ایسنا درآمارهای سازمان پزشکی قانونی از شمار کشته‌شدگان و مصدومان حوادث رانندگی حاکی از آن است که از سال ۸۸ تا پایان آذرماه امسال، یعنی تنها طی ۱۰ سال، ۲۰۰هزار و ۶۰۵ نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده و سه میلیون و ۴۷۶ هزار و ۷۰۱ نفر هم مصدوم شدند. مصدومانی که تعدادشان به اندازه جمعیت برخی کشورهای جهان است.
خبر مرگ در تصادفات عادی شده است
آمار جانباختگان و مصدومان حوادث رانندگی در یک دهه گذشته به قدری هولناک است که اگر تنها تعداد کشته‌شدگان را با ظرفیت ورزشگاه صدهزار نفری آزادی مقایسه کنیم، معادل دوباره پرشدن کامل ظرفیت این ورزشگاه است، یا اگر شمار قربانیان در ۱۰ سال اخیر را تقسیم بر تعداد روزهای این سال‌ها بکنیم، به عدد متوسط ۵۵ قربانی حوادث رانندگی در هر روز می‌رسیم. اما به‌نظر می‌رسد شنیدن هر روزه خبر کشته شدن افراد در حوادث رانندگی به قدری برایمان عادی شده که به سادگی از کنارش می‌گذریم، موضوعی که سردار سید کمال هادیانفر، رییس پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا نیز به آن پرداخته و در گفت‌وگویی درباره آن گفته بود: متاسفانه انگار شنیدن خبر تصادفات رانندگی عادی شده است، در حالی که نباید اینطور باشد، گوش ما نباید به شنیدن خبر فوت‌ها در تصادفات عادت کند، نباید ۴۰، ۵۰ و ۶۰ کشته تصادفات در هر روز برای ما عادی شود و همه باید تلاش کنند تا جلوی این آمار گرفته شود.
قربانیان ۲ هفته حوادث رانندگی در ایران، ۲ برابر قربانیان کروناویروس در جهان
برای کم اهمیت شدن موضوع مرگ در حوادث رانندگی در میان مردم و البته مسئولان، می‌توان این مساله را از منظری دیگر هم بررسی کرد، این روزها موج کرونا ویروس، سراسر جهان را فراگرفته و اکثر کشورهای جهان و نیز سازمان بهداشت جهانی شرایط اضطرار اعلام کرده‌اند، بیماری که متاسفانه تاکنون منجر به مرگ ۳۰۴نفر شده است. اما بد نیست یادآوری کنیم که اگر زمان شیوع ویروس کرونا و جهانی شدن نگرانی پیرامون آن را مربوط به دو هفته قبل بدانیم و متوسط مرگ روزانه ۵۰ نفر در کشور را هم مدنظر قرار دهیم، به عدد ۷۰۰ خواهیم رسید، یعنی طی این مدت ۷۰۰ نفر در ایران فقط در حوادث رانندگی جان خود را از دست داده‌اند.
خسارت نجومی که قابل خواندن نیست
البته حوادث رانندگی را از منظری دیگر هم می‌توان بررسی کرد و آن از منظر اقتصادی است، چندی پیش سردار سیدکمال هادیانفر، رییس پلیس راهور ناجا در سفر به استان فارس گفته بود که «در طول سال خسارت مالی ناشی از هر مورد فوتی در تصادفات رانندگی که به کشور وارد می شود، ۵.۲ میلیارد تومان است»، این رقم البته مجموع متوسط هزینه‌هایی است که برای یک فرد در طول حیاتش شده است، اما اگر همین عدد را در تعداد قربانیان حوادث رانندگی از سال ۸۸ تا پایان آذرماه امسال ضرب کنیم به عددی می‌رسیم که خواندنش کمی دشوار است، ۱.۰۴۳.۱۴۶.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان!
این عدد را اینطور هم می‌توان خواند ۱۰۴۳ تریلیون و ۱۴۶ میلیارد تومان خسارت ناشی از کشته‌شدگان حوادث رانندگی در طول ۱۰ سال به کشور وارد شده است. آمار مصدومان هم تکان‌دهنده است، مخصوصا اگر با استناد به این گفته رییس پلیس راهور ناجا که حدود ۱۰ درصد از مصدومان را افراد دارای معلولیت دائمی اعلام کرده بود، موضوع را بررسی کنیم می‌توان نتیجه گرفت که طی ۱۰ سال اخیر و از مجموع سه میلیون و ۴۷۶هزار و ۷۰۱ مصدوم حوادث ترافیکی، دستکم ۳۴۷هزار نفر دچار معلولیت دائمی شده‌اند و این عدد به شمار معلولان در کشورمان اضافه شده است.
چه باید کرد؟
آمارها بسیار هولناک اند وهرطور که به آن نگاه کنیم بسیار تکان‌دهنده، اما گویا به شنیدن خبرهای مرگ و میر تصادفات عادت کرده‌ایم و چندان دغدغه‌ای برای کاهش آن وجود ندارد، موضوعی که رییس پلیس راهور ناجا نیز آن را تایید کرده و می‌گوید: «دولت باید تکلیف دستگاه‌های مسئول در حوزه ترافیک را روشن کرده و برای کاهش آمار تلفات و مصدومان منابعی را پیش‌بینی کند. باید این دغدغه در تمام دستگاه‌ها ایجاد شود، در حوزه ترافیک و تصادفات رانندگی ۳۳ دستگاه دارای مسئولیت و وظیفه هستند و باید کاهش آمار تلفات و تصادفات به دغدغه تمام این دستگاه‌ها بدل شود و آنان اقداماتی را که قانون برایشان تکلیف کرده، انجام دهند.»
سردار هادیانفر گرچه به اسامی ۳۳ دستگاه دارای مسولیت اشاره‌ای نکرده است، اما بررسی دیگر اظهارات وی و فرماندهان ارشد نیروی انتظامی و پلیس راهور نشان می‌دهد که وزارت مسکن، راه و شهرسازی، وزارت بهداشت، مجلس شورای اسلامی، شهرداری‌ها، وزارت صنعت و معدن و تجارت و … از جمله مهم‌ترین این دستگاه‌ها هستند و باید پرسید که تاکنون برای کاهش آمار قربانیان کالسکه آتشین چه کرده‌اند؟
