شوک ناشی از تحریم‌ها در نیمه اول امسال تا حدود زیادی هضم شد

محمد قاسمی سرپرست مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی امروز در جلسه هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گفت: در سه ماهه ابتدای سال 1398 در زمانی که پیش‌بینی رشد سال 98 انجام می‌شد ما با وضعیت بسیار نامعلومی مواجه بودیم و پیش‌بینی می‌شد که رشد سال 1398 حدود منفی 9.6 درصد است که پس از مدتی نهادهای بین‌المللی همین رشد را اعلام کردند و صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی پیش‌ بینی این رشد اقتصادی را برای ایران داشت.

وی افزود: اما هنگامی که وضعیت 6 ماهه سال 1398 بررسی شد مشاهده کردیم که برخی از بخش‌های اقتصادی رشد قابل پیش‌بینی بر اساس مدل‌ها داشته است. این نکته بسیار جالب بود که آمار 6 ماهه سال 98 نشان می‌داد که بخش مسکن، بخش صنعت و بخش کشاورزی رشدشان عملا بر اساس داده‌هایی که به صورت رسمی قابل دسترس بود بیشتر از پیش‌بینی‌ها شده بود.

به گزارش فارس،سرپرست مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه هیچ کشور و هیچ اقتصاد دانی از تحریم حمایت نمی‌کند اما از آن طرف هم ما دائما از دهه 50 به بعد همواره شاهد بودیم که هم اقتصاددانان و هم سیاستمداران در رابطه با نحوه اثرگذاری نفت بر ساختار اقتصاد ایران همواره منتقد بوده‌اند و بیان می‌کرده‌اند حتما باید کاری انجام داد و باید به سمت بازآفرینی ساختار ایران حرکت کرد که نفت نه به عنوان یک تافته جدا بافته بلکه به عنوان یکی از بخش‌هایی که می‌تواند زنجیره‌های تولید در ایران تکمیل کند با استفاده از مزیت‌هایی که نفت و گاز در اختیار ایران قرار می‌دهد بتواند در اقتصاد ایران هضم شود و زمینه اتصال درست اقتصاد ایران را به زنجیره ارزش آفرینی در اقتصاد ایران فراهم کند.

قاسمی افزود: اما این موضوع چه ارتباطی با عملکرد 6 ماهه سال 1398 دارد و آن این است که ما عملا شاهد بودیم که در 6 ماهه ابتدای امسال نه تنها شوک ناشی از تحریم‌ها توسط بخش‌ها تا حدود زیادی هضم شده بود بلکه کم کم بخش‌های اقتصادی در حال تامین زنجیره‌های لازم برای رشد در اقتصاد ایران بودند.

وی اظهار داشت:‌بنابراین این موضوع پیام مثبتی در جامعه داشت و قابل بروز بود مبنی بر اینکه بعد از بازگشت تحریم‌ها در سال 1397 بخش‌های اقتصادی دچار شوک عجیبی شدند اما در سال 1398 کم کم راه و چاه زندگی کردن و تولید کردن بدون درآمد نفتی را پیدا می‌کردند.

سرپرست مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: البته این اوضاع تا قبل از حوادث آبان بود، واقعیت این است که باید الان منتظر انتشار آمارهای سه ماهه سوم شد تا بر اساس آن تحلیل شود که حوادث آبان و آذر ماه امسال چگونه بر رشد اقتصادی تاثیر گذاشت.

قاسمی گفت: اگر این اتفاقات نمی‌افتاد عملا پیش‌بینی می‌شد ما در سال 1398 اگر بخش نفت و خدمات را کنار بگذاریم بقیه بخش‌ها با رشد خارق العاده‌ای بدون نفت توانسته بودند به فعالیت ادامه دهند.

وی بیان کرد: بنابراین هر فردی که در بخش کشاورزی یا سایر بخش‌ها مثل مسکن فعالیت می‌کرد اگر این اتفاقات در آبان و آذر پیش نیامده بود می‌توانستیم شاهد یک رشد غیرنفتی نزدیک 2.5 درصد در سال 98 باشیم.

سرپرست مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: مجموعه محاسباتی که انجام شده بود نشان می‌داد که ما در سال 1399 با یک بودجه حدود 484 هزار میلیارد تومانی مواجه بودیم که حدود 78 هزار میلیارد تومان آن درآمد نفتی، حدود 195 هزار میلیارد تومان آن درآمدهای مالیاتی و گمرکی و حدود 87 هزار میلیارد آن بر اساس انتشار انواع اوراق بود.

قاسمی افزود:‌واقعیت این است که در لایحه بودجه دولت همیشه مصارف را در نظر می‌گیرد تا بر اساس آن حداقل هزینه‌ها را به دست آورد و متناسب با آن ارقام را تنظیم کند و امیدوار است تغییرات و تحولاتی که در طول سال رخ می‌دهد منابع حاصل شود.

وی خاطرنشان کرد: موضوع مهمی که وجود دارد سازوکار تخصیص در ایران است که می‌گوید من می‌دانم حداقل هزینه‌ها این است اما از آن طرف سازوکار تخصیص اجازه می‌دهد بخشی از این هزینه‌ها را انجام ندهد. مثلا در همین بودجه سال 99 گفته شده دولت قرار است 70 هزار میلیارد تومان اعتبار عمرانی بدهد اما واقعیت آن است که زمانی که منابع حاصل نمی‌شود سازوکار تخصیص به دولت اجازه می‌دهد تا هر میزان از این 70 هزار میلیارد تومان را تخصیص دهد اما واقعیت آن است که آثار اقتصادی آن همچنان پابرجاست.