جرمی کوربین نخست وزیر انگلیس می شود؟
بوریس جانسون، پس از شکست در رسیدن به وعده خود مبنی بر خروج با توافق یا بدون توافق بریتانیا، از اتحادیه اروپا و اجرایی کردن برگزیت، در چهارمین تلاش خود در درخواست از پارلمان برای برگزاری انتخابات زودهنگام موفق شد. دیروز – سهشنبه- در نهایت، پس از رضایت دادن حزب کارگر نسبت به برگزاری انتخابات پیش از موعد، نمایندگان پارلمان انگلیس با 438 رای موافق، در مقابل 20 رای مخالف با برگزاری انتخابات زودهنگام در ۱۲ دسامبر (۲۱ آذر) موافقت کردند.
اکنون این مساله به کانونی برای تبادل دیدگاه ناظران سیاسی پیرامون احتمالات پس از برگزاری انتخابات پیش از موعد 12 دسامبر تبدیل شده است. برخی بر این باور هستند اکنون فضا برای شکست حزب محافظهکار و پیروزی حزب کارگر و متعاقب آن نخستوزیر جرمی کوربین مهیا شده و برخی دیگر انتخابات پیش از موعد را ابزاری برای تحکیم قدرت بوریس جانسون ارزیابی میکنند. با تمام این اوصاف، «انتخاب» پیرامون این احتمالات دیدگاه سید جلال ساداتیان، کارشناس مسائل اروپا و سفیر پیشین ایران در لندن، را جویا شده است.
انتخابات زودهنگام، نتیجه توافق دو حزب کارگر و محافظهکار بود
سید جلال ساداتیان، در ارتباط با موافقت پارلمان انگلستان با برگزاری انتخابات زودهنگام در نتیجه در خواست چهارم، بوریس جانسون بر این باور است که عرصه سیاسی بریتانیا با بحرانی جدی مواجه شده بود. بحران از این قرار بود که اگر توافق در داخل صورت نمیگرفت، میتوانست به فروپاشی کامل منتهی شود؛ زیرا، اگر جانسون قصد داشت بدون توافق با اروپا، طرح برگزیت را اجرایی کند، با بحرانی بزرگ مواجه میشد و موارد زیادی بلاتکلیف باقی میماند.
سفیر پیشین لندن، در ادامه به انتخاب گفت: «در این میان یکی از مهمترین موارد اختلاف بحث عضویت اسکاتلند، ولز و ایرلند در اتحادیه اروپا است که همراه با انگلستان، اتحادیه پادشاهیهای بریتانیا را تشکیل میدهند. واقعیت است که خروج بدون توافق بریتانیا را در معرض فروپاشی قرار میداد. اسکاتلندیها و ایرلندیها، صراحتا اعلام کرده بودند که خواهان باقی ماندن در اتحادیه اروپا هستند. این مساله، حتما باید حلوفصل میشد. در صورت اجرای برگزیت بدون توافق این مساله به طور حتم گریبانگیر لندن میشد و مساله خروج با توافق نیز تا در سه نوبت از سوی ترزا می، نخستوزیر سابق به پارلمان آورده شد. در ادامه بوریس جانسون، نیز تا کنون تلاش کرده با اروپا توافق کند و حتی به توافقی اولیه نیز دست پیدا کرد اما از سوی پارلمان مورد تایید قرار نگرفت.»
این کارشناس مسائل اروپا، در بخشی دیگر از گفتهها خود تاکید کرد: «در میانه این وضعیت بحرانی در کشور انگلستان، دو راه بیشتر در پیش نبود، یکی اینکه مجددا با مراجعه به رفراندوم نظر مردم پرسیده شود و دیگری اینکه در پارلمان توافقی صورت بگیرد تا کشور از وضعیت کنونی خارج شود. به نظر میرسد توافق کنونی پیرامون برگزاری انتخابات زودهنگام در نتیجه همین رویکرد دوم است.»
حزب کارگر موج ضد برگزیت را اکثریت میداند و امیدوار به پیروزی است
ساداتیان همچنین، در ارتباط با احتمال پیروزی حزب کارگر به رهبری جرمی کوربین در انتخابات زودهنگام تصریح کرد: «به نظر میرسد دلیل موافقت حزب کارگر با برگزاری انتخابات پیش از موعد، محاسبات آنها پیرامون شانس پیروزی داشتن است. بدین معنی که اکنون موج غالب در کشور بریتانیا در راستای برگزاری رفراندوم مجدد و مخالفت با برگزیت است. اکنون آنها معتقد هستند که اگر مجددا به همهپرسی رجوع شود، ماجرا به نفع آنها تمام خواهد شد.»
سفیر پیشین ایران در کشور انگلستان افزود: «در صورت پیروزی حزب کارگر در انتخابات و کسب اکثریت توسط این جریان در پارلمان، به احتمال زیاد شاهد برگزاری همهپرسی مجدد خواهیم بود. در واقع، تصور رهبران این حزب این است که با توجه به موج غالب ضدیت با خروج انگلستان از اتحادیه اروپا در میان جامعه، آنها میتوانند اقداماتی جدیتر انجام دهند و حتی در توافق با اتحادیه اروپا بهتر عمل کنند. به دلیل علاقه آنها به ماندن در اتحادیه اروپا، رجوع به افکار عمومی احتمالا در دستور کار قرار میگیرد. از نظر حقوقی نیز با توجه به زمان طولانی که برگزیت نتوانسته اجرایی شود، ابزار لازم در دست کوربین و دیگر رهبران سیاسی حزب کارگر وجود دارد. در این صورت، این حزب به هر دو خواسته خود یعنی به دست آوردن دولت و نیز باقی ماندن لندن در اتحادیه اروپا دست پیدا خواهد کرد. از طرف دیگر، بوریس جانسون نیز با توجه به توافقی که با حزب کارگر پیرامون برگزاری انتخابات زودهنگام به دست آورده، تصور میکند که در صورت کسب اکثریت میتواند با پایگاهی قویتر به سوی پیگیری اجرای برگزیت حرکت کند.»
در صورت پیروزی حزب کارگر، همهپرسی مجدد بسیار محتمل است
سید جلال ساداتیان در بخش پایانی از گفتههای خود اظهار داشت: «تحت هر شرایطی اجرای برگزیت به آسانی اتافق نخواهد افتاد. برای نمونه اسکاتلند، به صورت روشن اعلام کرده که خواهان باقی ماندن در اتحادیه اروپا است و حتی برای نشان دادن این موضوع برای یک مدت کوتاه، عکسهای ملکه بریتانیا از ادارات آن پایین کشیده شد. در نتیجه اینکه جانسون چنین تصور میکند که با پیروزی در انتخابات پیش از موعد میتواند با قدرت بیشتری روند را ادامه دهد، تنها صرف یک فرضیه است. در واقع، او در صورت کسب اکثریت پارلمان حزب محافظهکار تنها میتواند با اطمینان بیشتر امور را دنبال کند و این بدین معنی نیست که موانع پیشروی اجرای برگزیت به طور کامل حل خواهد شد. در مقابل جرمی کوربین با توجه به خواست عمومی برای لغو برگزیت و ماندن در اتحادیه اروپا، در کشور بریتانیا، بر این باور است در صورت پیروزی، میتوان مجددا همهپرسی را برگزار کند.»