حداقل امروز برترین الگو و سلبریتی دوران خلقت را دنبال کنیم

گروه اجتماعی بازتاب: زمانه‌ای که در آن زیست می‌کنیم، عصر رسانه و مخاطب بودن و دنبال کردن و … است. هستند آدم‌هایی که به هر قیمتی می‌خواهند از سوی هزاران و شاید میلیون‌ها نفر دنبال شوند. می‌خواهند در قالب سلبریتی، فعال اجتماعی، اینفلوئنسر و … دیده شوند، الگو باشند و تأثیر بگذارند. می‌خواهند خود را موفق جلوه دهند و سبک زندگی خود را بهترین معرفی کنند.

اما الگو و به قولی دنبال شونده برتر چه کسی است. به‌هرحال همین الگو است که راه سعادت و خوشبختی را به الگوپذیر می‌نمایاند. این الگو علاوه بر اینکه خودش باید ازلحاظ مادی و معنوی برتر باشد، دنبال‌روی موفق و نمونه‌ای سعادتمند هم در زمره دنبال کنندگان خود باید داشته باشد؛ یعنی مسیرش مطلقاً و حتماً به موفقیت و سعادتمندی ختم شود. پس این اشخاص فضای مجازی که قریباً واقعی پنداشته شده است، نمی‌توانند آن الگو و اسوه موردنظر باشند.

این الگو و اسوه حتماً باید فرستاده‌ای از سمت خالق باشد. خالق است که بهترین راه‌های سعادت، خوشبختی و خیر هر انسان را می‌داند. نتیجه اینکه این الگوی برتر غیر از رسول‌الله نیست. خدای متعال در قرآن کریم این شخصیت ممتاز و نمونه را این‌چنین به همگان معرفی می‌فرماید: «لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی‏ رسول‌الله أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کانَ یَرْجُوا اللَّهَ وَ الْیَوْمَ الْآخِرَ وَ ذَکَرَ اللَّهَ کَثیراً»؛ (۱) مسلماً براى شما در زندگى رسول خدا سرمشق نیکویى بود، براى آن‌ها که امید به رحمت خدا و روز رستاخیز دارند و خدا را بسیار یاد مى‌کنند.

امروز 28 صفر و روز شهادت این اسوه و الگوی بشریت است. حداقل همین امروز را که می‌شود او را دنبال کرد؛ خلقیاتش، سبک و سیاق زندگی و بندگی‌اش را مرور کرد.

کتاب «سنن النبی»

پژوهشگران اسلامی و محققان تاریخی بسیاری، تلاش کرده‌اند تا سبک زندگی و سیره پیغمبر اسلام صلی‌الله علیه و آله را از جنبه‌های گوناگون موردبررسی قرار دهند. در بین همه آثاری که در خصوص زندگینامه آن حضرت تألیف و گردآوری‌شده، کتاب «سنن النبی» از شهرت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است؛ کتابی که علامه سید محمدحسین طباطبایی (ره) آن را به زبان عربی تألیف کرد و برای آنکه مردم فارسی‌زبان بتوانند از آن استفاده کنند، ترجمه آن را بر عهده یکی از شاگردان خود یعنی آیت‌الله فقهی سپرد تا احادیث و مطالب را مشهور و متقن در خصوص سیره و سبک زندگی رسول گرامی اسلام مورداستفاده ایرانی‌ها نیز قرار بگیرد.

آیت‌الله فقهی درباره این کتاب می‌گوید: کتاب سنن النبی کتابی است که علامه محمدحسین طباطبایی رحمه‌الله علیه با شوق و اشتیاق زیاد به تألیف آن مشغول شد و احادیث معتبر را از میان منابع معتبر و مستند استخراج کرد. این احادیث شامل روش‌ها و اصولی است که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله در زندگی خودشان رعایت می‌کردند؛ یعنی کارهایی که به‌طور مداوم بر آن تأکید داشته‌اند و در روایت‌ها و حدیث‌های معتبر و مستندی به آن اشاره‌شده است. این احادیث توسط علامه طباطبایی جمع‌آوری شد که حاصل آن همین کتاب سنن النبی شده است که امروزه در دسترس ما قرار دارد.

درواقع با مطالعه این کتاب می‌توانیم روش و سبک زندگی روزمره پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله را درک کنیم. اینکه آن حضرت چطور لباس می‌پوشیدند، چطور غذا می‌خوردند، چگونه راه می‌رفتند، چه زمانی صحبت می‌کردند و چه موقع سکوت می‌کردند و بسیاری از اصول به‌ظاهر ساده اما در حقیقت مهم و تعیین‌کننده شخصیت آن حضرت در این کتاب جمع‌آوری‌شده است. به همین دلیل می‌توانیم این اثر را به‌عنوان زندگینامه و سبک زندگی آن حضرت بنامیم که الگوی خوب و مناسبی برای تأسی به آن حضرت است. در این کتاب حتی اعمال مستحبی که آن حضرت انجام می‌دادند و در طول شبانه‌روز رعایت می‌کردند هم مطرح‌شده‌اند تا مخاطب به‌طور دقیقی با زندگی ایشان آشنا شود.

عبودیت و بندگی رسول‌الله

مطالعه کتاب «سنن النبی» که اکیداً توصیه می‌شود، اما نقداً به‌صورت مختصر برخی دیگر از ویژگی‌های رفتاری حضرت رسول (ص) را مرور می‌کنیم.

پیامبر اکرم (ص) به معنای واقعی عبد باری‌تعالی به شمار می‌آید و عبودیت و بندگی حق‌تعالی را در زندگی خود به منصه ظهور رسانیده است. در دنیایی که انسان‌ها در روی زمین تنها بت‌ها و مستکبران عالم را شایسته پرستش می‌پنداشتند، رسول مهربانی‌ها خط بطلان روی این تفکر جاهلی کشیده و حق‌تعالی را یگانه معبود عالم هستی معرفی کرده و او را شایسته پرستش می‌دانستند:

«قُلْ إِنَّ صَلاتی‏ وَ نُسُکی‏ وَ مَحْیایَ وَ مَماتی‏ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ، لا شَریکَ لَهُ وَ بِذلِکَ أُمِرْتُ وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمینَ»؛ (۲) بگو: نماز و تمام عبادات من و زندگى و مرگ من، همه براى خداوند پروردگار جهانیان است. همتایى براى او نیست؛ و به همین مأمور شده‌‏ام؛ و من نخستین مسلمانم!

بهره‌مندی از مدل اخلاق‌مداری

خدای متعال برترین الگوی زندگی را با چهره اخلاق‌مداری به جامعه انسانی معرفی می‌فرماید: «وَ إِنَّکَ لَعَلى‏ خُلُقٍ عَظیمٍ»؛ (۳) و تو اخلاق عظیم و برجسته‌‌اى دارى‏.

به‌واقع گمشده مهم دنیوی امروزی نیز عنصر اخلاق‌مداری در عصر حاضر است، موضوعی که اگر جامعه بشری می‌توانست آن را پیداکرده و در زندگی فردی و اجتماعی خود آن را به کار ببندد، هیچ حقی در بین مردم مورد اجحاف و دست‌درازی قرار نمی‌گرفت و انسان‌ها طعم شیرین عدالت و آسایش را به معنای واقعی تجربه می‌کردند.

دلسوز و مهربان نسبت به جامعه انسانی

دغدغه نجات جامعه انسانی از جهالت و نادانی یکی مهم‌ترین خصوصیات ممتاز و طلایی پیامبر گرامی اسلام به شمار می‌آید. ایشان با دلسوزی و مهربانی تمام، به دنبال نجات جامعه انسانی بودند تا اینکه جامعه بشری در مسیر هدایت و رستگاری قرار گیرد.

حضرت محمد (ص) در این مسیر بیشترین سختی‌ها و مشقت را متحمل شدند تا اینکه افراد از تاریکی جهالت و نادانی نجات پیدا کنند و به جاده سعادت و خوشبختی دست پیدا کنند، «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَریصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنینَ رَؤُفٌ رَحیمٌ»؛ (۴) به یقین، رسولى از خود شما به سویتان آمد که رنج‌هاى شما بر او سخت است؛ و اصرار بر هدایت شما دارد؛ و نسبت به مؤمنان، رئوف و مهربان است.

خوش‌خلق و خوش‌برخورد

یکی از عناصر موفقیت و پیروزی پیامبر گرامی اسلام در امر تبلیغ، بهره‌مندی از ویژگی نرم‌خویی بود، خدای متعال در قرآن کریم این‌چنین از این ویژگی ممتاز پیامبر پرده بر می‌دارد: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِک»‏؛ (۵) به (برکت) رحمت الهى، در برابر آنان (مردم‏) نرم (و مهربان) شدى! و اگر خشن و سنگدل بودى، از اطراف تو، پراکنده مى‏‌شدند.

«فظ» در لغت به معنى کسى است که سخنانش تند و خشن است و غلیظ القلب به کسى می‌گویند که سنگدل است و عملاً انعطاف و محبتى نشان نمى‏‌دهد؛ بنابراین، این دو کلمه گرچه هر دو به معنى خشونت است؛ اما یکى غالباً در مورد خشونت در سخن و دیگرى در مورد خشونت در عمل به کار مى‏‌رود و به این ترتیب و با سلب این موارد خداوند اشاره به نرمش کامل پیامبر (ص) و انعطاف او در برابر افراد نادان و گنه‌کار می‌کند.(۶)

صبر و استقامت

صبر همواره در زندگی قرآنی پیامبر گرامی اسلام نمودار بوده است، در اهمیت و ارزش این ویژگی ممتاز همین بس که یکی از سفارش‌های مهم خدای متعال همین موضوع است: «فَاسْتَقِمْ کَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَکَ وَ لا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرٌ»؛ (۷) پس همان‏گونه که فرمان یافته‌‌اى، استقامت کن و همچنین کسانى که با تو به‌سوی خدا آمده‌‏اند (باید استقامت کنند)! و طغیان نکنید که خداوند آنچه را انجام مى‌‌دهید مى‌‏بیند!

انتهای پیام/#