چه آینده‌ای در انتظار نتانیاهو است؟

مازل معلم در المانیتور نوشت: بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در تاریخ 21 اکتبر اعلام کرد که تلاش های او برای تشکیل دولت جدید به نتیجه نرسیده اند و به همین خاطر ماموریت محوله را دوباره به روون ریولین، رئیس جمهور اعاده خواهد کرد. چند دقیقه بعد از کنفرانس خبری او یائیر لاپید، نفر دوم حزب رقیب «آبی و سفید» در صفحه توییتر خود نوشت: «نتانیاهو باز شکست خورد. او به طور مکرر بی کفایتی خود را به اثبات رسانده است». توییت لاپید به خوبی وضعیت نتانیاهو را توصیف می کند. نتانیاهو در طول چند ماه گذشته برای دومین بار موفق به تشکیل دولت نمیشود. این موضوع اعتبار او در اسرائیل را نیز زیر سوال برده است. بدین ترتیب برای اولین در طول دهه گذشته سیاستمدار دیگری ماموریت تشکیل دولت را بر عهده خواهد گرفت. به عبارت دیگر، نتانیاهو فرصت خود برای ادامه رهبری بر اسرائیل را از دست داد.

به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: اما بنی گانتس، رهبر حزب رقیب آبی و سفید نیز دستاورد سیاسی بزرگی تاکنون نداشته است. در صورتی که گانتس نتواند راهی برای تقسیم قدرت با نتانیاهو پیدا کند، شانسی برای تشکیل یک دولت اکثریت لیبرال نخواهد داشت. در طول ماه های آینده مذاکرات بیشتری بین طرف های رقیب انجام خواهد شد. اما بعید به نظر می رسد که راه حلی حاصل شود.

گزینه دیگر در مقابل رهبران حزب آبی و سفید این است که با حمایت ائتلاف عربی «فهرست مشترک» و کنار گذاشتن حزب «اسرائیل خانه ما»، دولت اقلیت را تشکیل دهند. در واقع، بنی گانتس تنها از این طریق می تواند دولتی به رهبری خود را تشکیل دهند. اما احتمال وقوع این سناریو پایین است.

شرایط زیادی باید برآورده شوند. آویگدور لیبرمان، رهبر حزب «اسرائیل خانه ما» باید یکی از مهم ترین وعده های انتخاباتی خود را رها کند. او قول داده بود فقط در تشکیل دولتی مشارکت کند که در آن فقط احزاب «اسرائیل خانه ما»، لیکود و حزب «آبی و سفید» حضور داشته باشند. او به طور مطلق مشارکت ائتلاف عربی فهرست مشترک و حزب اولترا ارتدوکس را رد کرده است. علاوه براین، برخی اعضای راست گرای حزب میانه رو آبی و سفید تمایلی به تشکیل چنین دولت اقلیتی ندارند.

هم زمان، نتانیاهو در روزهای گذشته به اطرافیان خود گفته است که برنامه ای برای خروج از دولت ندارد. او در مورد آینده خود با بسیاری از سیاستمداران و دوستان خود صحبت کرده است. یکی از منابع نزدیک به نخست وزیر در مصاحبه با خبرگزاری ما گفت که ظاهرا نتانیاهو نگران نتیجه دادگاه مرتبط با اتهامات فساد او است. اما ظاهرا او هنوز تمایلی به کناره گیری از رهبری حزب لیکود ندارد.

در صورتی که یک دولت اقلیت تشکیل شود، نتانیاهو به عنوان رهبر مخالفان انتخاب خواهد شد. نتانیاهو معتقد است که یک دولت اقلیت به سرعت از هم خواهد پاشید.

بدون تردید نتانیاهو در موقعیت بدی قرار دارد. اما واگذاری ماموریت تشکیل دولت جدید به بنی گانتس ضرورتا به ضرر نتانیاهو نخواهد بود. رهبران حزب آبی و سفید امیدوارند که دو اتفاق در آینده رخ دهد: حزب لیکود فرد دیگری را به جای نتانیاهو به عنوان رهبر خود انتخاب کند یا اینکه ائتلاف راستگراها، لیکود و اولترا اردتدوکس از هم متلاشی شود. تاکنون هیچ کدام از این دو سناریو رخ نداده اند. در واقع، نتانیاهو از زمان برگزاری انتخابات 17 سپتامبر موقعیت خود به عنوان رهبر لیکود را مستحکم کرده است. کمیته مرکزی لیکود در تاریخ 10 اکتبر اعلام کرد که تا زمان منحل شدن پارلمان کنونی نتانیاهو به عنوان رهبر حزب به کار خود ادامه خواهد داد. در نتیجه، نتانیاهو تا زمان برگزاری انتخابات جدید رهبر حزب باقی خواهد ماند و رهبران حزب آبی و سفید چاره ای جز مذاکره با او ندارند.

برخی اعضای حزب آبی و سفید ادعا می کنند که در نهایت حزب لیکود نظر خود در مورد نتانیاهو را تغییر خواهد داد. اما این پیش بینی حداقل در کوتاه مدت محتمل به نظر نمی رسد. در شرایط کنونی لیکود دلیلی برای کنار گذاشتن نتانیاهو نمی بیند.

نتایج نظرسنجی منتشر شده توسط کانال 13 اسرائیل در 22 اکتبر نشان دادند که حزب لیکود به رهبری نتانیاهو 33 کرسی مجلس را به دست خواهد آورد. آن ها در انتخابات قبلی یک کرسی کمتر کسب کرده بودند. این نظرسنجی همچنین نشان می دهد که حزب آبی و سفید به رهبری بنی گانتس کرسی دیگری را کسب خواهد کرد. بنابراین، حزب آبی و سفید کرسی های بیشتری نسبت به لیکود خواهد داشت. در مجموع دو بلوک مخالف در انتخابات بعدی 56 کرسی را در اختیار خواهند داشت. به عبارت دیگر، هیچ کدام از کاندیداها توانایی تشکیل دولت اکثریت بعدی را نخواهد داشت.

نتانیاهو می تواند از این 33 کرسی برای بیمه کردن جایگاه کنونی خود در لیکود استفاده کند. او به دنبال القای این برداشت به اعضای لیکود خواهد بود که با وجود شکست های اخیر مردم هنوز به او اعتماد دارند. منتقدان نتانیاهو ادعا می کنند که او به تنهایی مانع شکست بن بست سیاسی شده است. برخی معتقدند که بدون نتانیاهو دولت جدید در عرض یک ساعت تشکیل خواهد شد.

علاوه براین، نتانیاهو توانست همه 55 عضو ائتلاف راست گرای کشور را به خود وفادار نگه دارد. همه اعضای بلوک راستگرا در تماس های تلفنی خود با رئیس جمهور از ادامه حضور نتانیاهو در دفتر نخست وزیری حمایت کردند. نفتالی بنت، عضو ارشد حزب یامینا نیز از نتانیاهو حمایت کرده است.

بنت در تاریخ 19 اکتبر در صفحه فیسبوک خود ادعا کرد که نتانیاهو ناعادلانه تحت پیگرد قضایی قرار گرفته است. او هشدار داد که چنانچه سیستم قضایی نتانیاهو را از قدرت کنار بزند، ضربه مهلکی به کمپ راستگرایان اسرائیل وارد خواهد شد.

با توجه به شرایط کنونی، نتانیاهو برای سه سناریو آماده شده است:

1-در صورت تشکیل دولت اقلیت به عنوان رهبر مخالفان به کار خود ادامه دهد.

2-با بنی گاتس یک دولت وحدت ملی تشکیل دهد، به طوری که رهبر لیکود و رهبر آبی و سفید به ترتیب برای مدتی نخست وزیر شوند.

3- دوباره انتخابات سراسری برگزار شود.

اما یکی از اعضای ارشد حزب آبی و سفید در مصاحبه با خبرگزاری ما گفت که چنانچه دادستان کل کشور در طول پنج هفته آینده نتانیاهو را به جرم فساد محکوم کند، کمیته مرکزی حزب لیکود چاره ای جز انتخاب یک رهبر جدید نخواهد داشت.

در هر صورت نمی توان با قاطعیت در مورد آینده پیش بینی کرد. هر چه قدر احتمال برگزاری دور سوم انتخابات در ماه های آینده افزایش پیدا کند، احتمال تشکیل دولت وحدت نیز بالاتر خواهد رفت.