درآمد جدید دولت در دوره بحران مالی / منبعی که امسال درآمدهایش ۲ برابر شد
در دورهای که میزان درآمدهای نفتی دولت و درآمدهای ناشی از تجارت غیرنفتی کشور با افت مواجه شده، بخش جدیدی از یکی از محلهای درآمدی دولتی تقریبا دو برابر شده است.در دورهای که درآمدهای مالیاتی 45 درصد رشد داشته، درآمدهای ناشی از حقوق دولتی دو برابر این میزان افزایش یافته است.
درآمدهای نفتی ایران در سال ۹۸ همان طور که از قبل پیشبینی و دولت خود را مهیای آن کرده بود، روندی نزولی را در پیش گرفته است. اما در کنار این روند نزولی، واردات و صادرات غیرنفتی ایران نیز در دوره شش ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افت مواجه شده است. این کاهش صادرات غیرنفتی و واردات به معنای کاهش درآمدهای دولت از محل مالیات، عوارض و گمرکی ناشی از تجارت غیرنفتی هم میتواند باشد.
در نیمه اول سال ۹۸ صادرکنندگان توانستهاند ۷۰ میلیون و ۹ هزار تن کالا به ارزش ۲۰ میلیارد و ۹۴۸ میلیون دلار صادر کنند که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی رشد ۵/ ۲۲ درصدی داشته، ولی از نظر ارزشی با افت ۵/ ۱۰ درصدی روبه رو بوده است.
همچنین واردکنندگان در نیمه اول امسال ۱۶ میلیون و ۵۶۷ هزار تن کالا به ارزش ۲۱ میلیارد و ۲۲۱ میلیون دلار از بازارهای دنیا به ایران وارد کردهاند. سال گذشته وزن کالاهای وارد شده ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن بوده و ارزش آنها ۲۲ میلیارد و ۴۵۹ میلیون دلار ثبت شده است. از این رو، وزن واردات رشد کمتر از نیم درصدی داشته اما ارزش آن با افت حدود ۵/ ۵ درصدی مواجه شده است.
اما در این شرایط یکی از محلهای درآمدی دولت در حوزه حقوق دولتی از معادن است که در پنج ماهه نخست امسال رشد چشمگیری داشته است.
بر این اساس، طی پنج ماهه نخست سال ۹۸، حدود هفت هزار و ۱۹۷ میلیارد و ۱۳۰ میلیون و ۴۰۰ هزار ریال حقوق دولتی از معادن وصول شد که نسبت به رقم مدت مشابه سال ۹۷ (سه هزار و ۹۵۵ میلیارد و ۶۷۲ میلیون و یکصد هزار ریال)، ۸۲ درصد افزایش داشته است.
این درحالیست که حتی بخش مالیات کشور در پنج ماهه نخست امسال به میزان رشد درآمدهای بخش حقوق دولتی رشد نداشته است. ۱۳ شهریور ماه امسال رئیس سازمان مالیاتی آمار داده بود که وصول مالیات در پنج ماهه سالجاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۵ درصد رشد کرده و به حدود ۵۳ هزار میلیارد تومان رسیده است.
رشد حدود دو برابری حقوق دولتی از معادن نسبت به درآمدهای مالیاتی در حالیست که ایران جایگاه نخست اکتشافات معدنی را در منطقه خاورمیانه دارد.
اخیرا خداداد غریبپور، رئیس هیأت عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) ضمن اشاره به این جایگاه ایران گفته است: براساس برنامههای اکتشافی که از دولت یازدهم در دستور کار قرار گرفت، مجموع فعالیت اکتشافی تا سال ۹۷ به رقم ۲۷۰ هزار کیلومتر مربع رسید. امسال که بیش از ۳۰۰ هزار کیلومتر به اجرا گذاشته میشود، اکنون از مجموع یک میلیون کیلومترمربع عرصههای قابل اکتشاف، ایمیدرو سهم ۶۵ درصدی را به خود اختصاص داده است.
به گزارش تجارت نیوز ،به گفته غریبپور، افتتاح ۳.۹ میلیارد دلار طرحهای آماده بهرهبرداری از برنامههای امسال این حوزه است و پیشبینی شده ۱۰ هزار فرصت شغلی مستقیم جدید در این ارتباط ایجاد شود که مشاغل غیرمستقیم زیادی را به دنبال خواهد داشت.
در همین حال این مقام دولتی گفته است توسعه زیرساختها، بدون مشارکت بخش خصوصی محقق نمیشود و اتفاق نمیافتد.
آیا این روند کسب درآمد از چنین محلی در اقتصاد ایران ادامه خواهد یافت؟