دستان محکم یک قانون همچنان روی گلوی موسیقی ایرانی
مدیر دفتر موسیقی از امکان معافیت کنسرت موسیقی ایرانی از پرداخت مالیات خبر داده، اما همچنان این قانون برای همه سبکهای موسیقی اجرا میشود.
پر سر و صداترین رویداد سال ۹۸ در حوزه موسیقی تصویب و اجرای قانون واریز ۱۰ درصد از درآمد کنسرتها به خزانه دولت بود. از زمان تصویب این قانون، اعترضات اهالی موسیقی شروع شد.
اخبار فرهنگ و هنر – این بار همه فعالان عرصه موسیقی در هر حوزه و سبکی که مشغول به کار بودند، یک صدا شدند و ناراحتی خود را ابراز کردند. کار بالا گرفت و بیانیههای مختلف در این خصوص صادر شد؛ بیانیههایی که تغییری در این قانون ایجاد نکرد.
شورای عالی خانه موسیقی: قانون بدون اطلاع ما تصویب شد
شورای عالی خانه موسیقی ایران ۸ اردیبهشت امسال نامهای اعتراضی به سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشت. در بخشی از این نامه آمده است: «متعاقب اعلام این مصوبه که بدون هیچگونه پیش زمینه و اطلاعی از اهالی موسیقی مطرح و علی رغم مخالفت کمیسیون فرهنگی به تصویب رسید، خانه موسیقی اعتراض خود را بارها و از طرق مختلف اعلام داشته و از شما به عنوان مقام و متولی اصلی حوزه فرهنگ و وزارت ارشاد به عنوان مهمترین جایگاه دفاع از حقوق حقه هنرمندان انتظار میرود با جدیت تمام از اجرایی شدن این مصوبه غلط و تضعیف کننده جریان فرهنگی کشور جلوگیری نمایید.»
مدیر دفتر موسیقی: بخشی از گلایهها به قانون ۱۰ درصدی وارد است / بهتر بود نظر اهالی موسیقی پرسیده میشد
چند ماه پس از این اعتراضات مدیر دفتر موسیقی نشان داد که با بخشهایی از این قانون موافق نیست. او در چند مصاحبه با خبرگزاریهای گوناگون اعلام کرد که قرار است برای موسیقی ردیف دستگاهی در این قانون فکری شود. محمد الله یاری مدیر دفتر موسیقی وزارت ارشاد به خبرنگار حوزه موسیقی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: «طبیعتاً از همان ابتدا درباره اصل قانون گلایه وجود داشت؛ اما بخشی از گلایهها در مورد مالیات موسیقی دستگاهی واردتر بود. در این گلایهها بیان شده بود که موسیقی ملی ما یعنی موسیقی ردیف دستگاهی، نحیف است و توان پرداخت چنین مالیاتی را ندارد. بهتر بود قبل از اینکه چنین تبصرهای به لایحه بودجه اضافه شود، نظر کارشناسان و اهالی حوزه هنر در این خصوص مد نظر قرار گرفته میشد تا این بخش از پرداخت ده درصد معاف شوند.»
ملاک قانون گذار بیشتر موسیقی پاپ بوده است
وی افزود: «من گفتوگوهایی با هنرمندان و شرکتهای برگزار کننده کنسرت داشتم. این گفتوگوها بالغ بر ۶۰۰ جلسه بود. ما نامهای از طرف وزارتخانه برای هیئت دولت تنظیم کردیم؛ در این نامه تقاضا شد که تبصرهای ذیل این بند به مجلس ارسال شود و موسیقی ردیف دستگاهی، موسیقی قومی و موسیقی کلاسیک از پرداخت مالیات معاف شوند. البته این قانون لازم الاجرا در سال ۹۸ است. شیوه نامه برای امضای وزیر محترم ارسال شده است که بلافاصله با امضای سید عباس صالحی و ابلاغش، ما بتوانیم قانون را اجرا کنیم. در این شیوه نامه پیش بینی کردیم، اگر سه گونه موسیقی که در بالا آمده، متحمل ضرر از این قانون شدند، با ارائه مدارک از محل بودجه وزارت ارشاد، جبران خسارت شود. درباره موسیقی پاپ هم که احتمالا هدف قانون گذار بیشتر این بخش بوده است، باید شیوه نامه ای تنظیم شود که هم الزام به قانون رعایت شود و هم منصفانه منافع شرکتها مورد توجه قرار بگیرد. قانون صراحت دارد که عواید ۱۰ درصد از درآمد حاصل از بلیت فروشی یعنی درآمد ناخالص پرداخت شود. قانون صراحت به این موضوع دارد و نمیشود کاری در این خصوص انجام داد. قرار شد شیوه نامهای که تنظیم شده حتما با نظر خود صنوف حوزه موسیقی اجرایی شود.»
کمیسیون فرهنگی: هنوز شیوه نامه به دست ما نرسیده است
اما در حالی که وارد نیمه دوم سال ۹۸ شده ایم و به میانه مهر ماه رسیدیم، ظاهراً شیوه نامهای که الله یاری از آن صحبت میکند، به دست نمایندگان مجلس شورای اسلامی نرسیده است! حجت الاسلام و المسلمین نصرالله پژمانفر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره تبصره معافیت موزیسینها و خوانندگان موسیقی ردیف دستگاهی و کلاسیک از پرداخت ۱۰ درصد درآمد مالیاتِ کنسرتها، اظهار کرد: «هنوز نامهای از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این باره به دست ما نرسیده است.»
کنسرتها در راه هستند و احتمالاً اتفاقی نخواهد افتاد
کمتر از یک ماه آینده، سری جدید کنسرتها آغاز خواهند شد؛ قانون ۱۰ درصدی همواره اجرا میشود و به نظر نمیآید که اتفاق خاصی در این زمینه رخ دهد. به این ترتیب احتمالاً تعداد کنسرتهای سنتی کمتر و کمتر خواهد شد. با وجود مشکلات اقتصادی، استقبال از کنسرتها در سال ۹۷، ۹۸ بسیار کم شده بود. موسیقی سنتی هم که در رقابت با موسیقی جوان پسند، حسابی عقب افتاد و حالا بیش از قبل از صحنه کنسرت دور خواهد شد. این قانون کار را برای برگزاری کنسرت در همه سبکها سخت کرده است، اما بی تردید کار برای فعالان موسیقی سنتی که اجراهایشان در سالنهای کوچک است، سختتر از دیگران است. پیش از این موضوعِ کمبود حمایت از موزیسینها و خوانندگان موسیقی سنتی مطرح بود؛ حالا شرایط تغییر کرده و دیگر فقط بحث حمایت مطرح نیست. باید سنگها را از جلوی پای فعالان این عرصه برداشت.