اهمیت درمان سریع ترومبوز شریانی/پیشگیری از قطع عضو
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، از درمان سریع و غیر جراحی «ترومبوز شریانی اندام تحتانی» در بیمارستان امام حسین(ع) خبر داد.
علی اکبر مهدوی، گفت: بیماری ترومبوآمبولی شریانی عبارت است از تشکیل لخته خونی در یک شریان (ترومبوز) که ممکن است به اعضای دور دست برود و شریان های بزرگ یا کوچک را در هر نقطه از بدن، به ویژه شریان های گردن یا شریان هایی که به مغز، روده، اندام های فوقانی یا کلیه می روند، درگیر کند.
وی افزود: بسته به مکان استقرار آمبولی شریانی علائمی نظیر درد شکمی، تهوع، استفراغ و شوک، کوری موقت، مشکل در تکلم، فلج نسبی، کاهش شنوایی، سردرد و گیجی، درد در اندام فوقانی یا ساق بعد از ورزش (با استراحت فروکش میکند)، ضعف، کرختی، سوزن سوزن شدن و احساس سوزش و ضعف یا فقدان نبض بعد از محل انسداد جریان خون ممکن است در فرد رخ دهد.
به گفته این متخصص رادیولوژی، در صورتی که ترومبوز به صورت حاد در شریان های اصلی عروق دست و پا رخ دهد، احتمال خطر ایسکمی و گانگرن اندام و متعاقب آن از دست رفتن عملکرد اندام و یا نقص عضو وجود دارد.
وی در ادامه در مورد علل بروز آمبولی، افزود: ایجاد لختههای خون ممکن است در فرد به پوشش یکنواخت قلب یا رگ خونی آسیب بزند، تشکیل شده و با رشد لخته، قسمتهای کوچک یا بزرگی کنده شوند و با جریان خون به مغز، شکم، اندامها یا سایر قسمتها منتقل شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، از جمله بیماریهایی که به پوشش عروقی خونی می توانند آسیب وارد کنند، آترواسکلروز (تصلب شرایین)، آسیب به رگ خونی در اثر سانحه یا جراحی، بیماری دریچهای قلب، حمله گرما و فیبریلاسیون دهلیزی (نوعی ضربان نامنظم قلب)، عنوان کرد و گفت: سن بالای ۶۰ سال، سیگار کشیدن، فشارخون بالا، دیابت شیرین و سابقهحملات ایسکمیکگذرا از عوامل تشدید کننده آمبولی شریانی هستند.
وی با اشاره به اینکه عواقب مورد انتظار به اعضای آسیب دیده به اندازه رگ خونی آسیب دیده، وسعت آمبولی و لخته های موجود در اندام ها بستگی دارد، توضیح داد: لخته هایی که به مغز، کلیه و روده ها می روند، ممکن است قبل از این که بتوان آنها را برداشت باعث مرگ یا ناتوانی دایمی فرد شوند.
مهدوی گفت: روش های تشخیصی و درمان بیماری آمبولی شریانی شامل آرتریوگرافی، درمان زودهنگام ضروری و معمولاً نیازمند جراحی، جراحی برای ترمیم یا جایگزینیعروق خونی آسیب دیده یا برای برداشتن یک لخته به وسیله بالن یا بایپس عروقی، روش های دارویی شامل ضد انعقادها برای رقیق کردن خون و کاهش احتمال ایجاد بیماری آمبولی شریانی و گشادکنندههای عروقی برای اتساع عروق خونی و درمان های مداخله ای کم تهاجمی است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اظهار کرد: بیماری که به روش درمان سریع و غیر جراحی ترومبوز شریانی در بیمارستان امام حسین(ع) تحت درمان قرار گرفت مرد ۶۵ ساله ای بود که از پنج روز پیش از بستری دچار درد و تورم ناگهانی اندام تحتانی چپ شده بود و متعاقب آن بی حسی، رنگ پریدگی، سرد شدن اندام و سپس زخم و گانگرن انگشتان نیز بوجود آمده بود. بیمار تحت آنژیوگرافی قرار گرفت و لخته شریانی در شریان فمورال «بزرگ ترین شریان پا» رویت شد که سبب قطع جریان خون به پای چپ بیمار شده بود.
وی افرود: پس از انجام آنژیوگرافی و برداشتن لخته برای شریان پا بالون آنژیوپلاستی صورت پذیرفت و یک فنرنیز برای بیمار تعبیه شد، سپس آنژیوگرافی مجدد انجام و خوشبختانه جریان خون پا برقرار شد.
مهدوی خاطرنشان کرد: در این بیماران، در صورتی که درمان در کمتر از ۶ ساعت صورت نگیرد ممکن است منجر به نکروزبافت و حتی قطع عضو شود.