از تصمیم خروج از برجام تا تهدید ایران به اعزام ۱۲۰ هزار نیرو به خلیج فارس؛ ماه عسل جان بولتون و ترامپ چه زمانی آغاز شد و چگونه به پایان رسید؟
جو معکرون در العربی الجدید نوشت: حدود ۱۷ ماه از واگذاری منصب مشاور امنیت ملی کاخ سفید به جان بولتون میگذرد و کم کم نشانههای کاهش نفوذ او و به حاشیه رفتنش در دولت ترامپ، در حال پدیدار شدن است. البته این به معنای پایان اثرگذاری برجستهترین باز دولت آمریکا، بر پروندههای مربوط به خاورمیانه نیست و به نظر نمیرسد وی در اعتراض به این شرایط، قصد استعفا داشته باشد.
به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: در بسیاری از مسائل اصلی مطرح در کاخ سفید، مواضع بولتون و محافظه کاران، در نظر گرفته نمیشود. در حالی که دولت ترامپ، خروج از افغانستان را بررسی میکند، شاهد حذف عامدانه بولتون از نشستهای مربوط به این مساله هستیم؛ چرا که ترامپ، از موضع مخالف بولتون با این موضوع، بخوبی آگاه است.
این به حاشیه بردن بولتون، شامل پرونده کره شمالی نیز میشود؛ همانطور که ترامپ با تمایل مشاور امنیت ملی خود برای دادن پاسخی سخت به پیونگ یانگ، مخالف است و طبعا، ترامپ در رابطه با مذاکره با همتای ایرانی خود نیز توجهی به نظر بولتون ندارد.
پس از ماه عسل بین ترامپ و بولتون، که اوج آن، عقب نشینی امریکا از توافق هستهای با ایران بود، وی با همکارانش در دولت ترامپ برخوردهایی داشت و نمیتوانست ضمن مقابله با آنها، برنامههای سیاسی خود را پیش ببرد.
این در حالی است که به گزارش واشنگتن پست، بولتون خواستار نسخهای از توافقی شده است که دولت ترامپ با طالبان امضا خواهد کرد، اما نماینده مخصوص آمریکا در افغانستان، زلمای خلیل زاد، با این موضوع مخالفت کرده؛ به این دلیل که نگران است توافق مذکور، با دخالت بولتون، از بین برود.
این به حاشیه بردن بولتون، در طول ماههای گذشته، افزایش یافته است؛ بویژه پس از افشای این خبر از سوی او که در صورت تجاوز نظامی ایران به نیروهای آمریکایی، کاخ سفید در حال بررسی اعزام ۱۲۰ هزار سرباز آمریکایی به خاورمیانه است. با اینکه بولتون در جریان نشست بیاریتز با ترامپ همراهی کرد، اما رئیس جمهور ایالات متحده با نادیده گرفتن مشاور امنیت ملی خود، با پیشنهاد رئیس جمهور فرانسه برای انجام مذاکره با تهران، موافقت کرد؛ در ادامه، نخست وزیر اسرائیل سراسیمه تماسهای مکرری با ترامپ برقرار کرد، تا او را از دیدار با ایرانیها منصرف کند.
در حاشیه این نشست، ترامپ تکرار کرد که تمایلی به تغییر نظام در ایران ندارد و پروندههای مورد بحث با این کشور، به تعدیل توافق هستهای و توافق بر سر موشکهای بالستیک، مربوط میشود.
اما در مقابل، بولتون از یک حاشیه مانور وسیع در برخی مسائل برخوردار است و شاید این موضوع، انگیزه اصلی او برای ماندن در منصب فعلی اش است. بولتون کسی است که از یک سال گذشته، حمایت مالی آمریکا از موسسات اصلی وابسته به سازمان ملل را متوقف نموده و واشنگتن را از توافقهای بین المللی مهمی خارج کرده است.
بولتون همچنین واضع اصلی سیاست إعمال شدیدترین فشار دیپلماتیک و اقتصادی بر تهران است و تلاش میکند اصول اساسی سیاست آمریکا در لبنان و عراق را به تعادل برساند؛ اما تا کنون، وتوی پنتاگون مانع از ایجاد تغییری اساسی در سیاست آمریکا در این دو کشور عربی شده است. گذشته از این، بولتون تلاش میکند باعث توسعه نفوذ آمریکا در اروپای شرقی شود. بنابراین، مادامی که مشاور امنیت ملی کاخ سفید قادر به پیشبرد حتی بخش کوچکی از برنامههای خود باشد، در این منصب باقی میماند. اما باید به این مهم توجه داشته باشد که خروجش از کاخ سفید؛ بویژه در این منصب حساس که بارها در دولت ترامپ تغییراتی به خود دیده، قطعی است.
با این حال، مساله خروج بولتون از کاخ سفید منوط به عامل زمان، رفتار او در مرحله آینده و میزان تمایل ترامپ برای بقای اوست.