حتما فیلم کمدی باشد تا در گیشه بفروشد؟
اکران سینما‌های کشور در حالی این روزها پیگیری می‌شود که فیلم‌های روی پرده افت فروش محسوسی را در تجربه کردند و این در حالی‌است که هر ساله در ایام محرم شاهد کاهش فروش فیلم‌ها بودیم و بسیاری از کارشناسان این ریزش را ناشی از توقف اکران فیلم‌های کمدی می‌دانستند.
فروش فیلم‌ها دست کم یک ماه پیش از آغاز ماه محرم شیب نزولی را در پیش گرفته است تا جایی که هفته گذشته فروش کلی سینمای ایران با افت ۷۰۰ میلیون تومانی رو به رو شد و فیلم «ایده اصلی» ساخته آزیتا موگویی تنها با ۴۴۹ میلیون و ۷۸۳ هزارتومان فروش، صدرنشین گیشه هفتگی بود و پایین‌ترین فروش هم برای فیلم «صدای منو می‌شنوید»، به کارگردانی صادق پروین آشتیانی بود. فیلمی که تنها 39 مخاطب داشته است.
این افت فروش دلایل متعددی می‌تواند داشته باشد، به همین منظور با غلامرضا فرجی، سخنگوی شورای صنفی نمایش درباره علل این افت فروش سینما گفت‌وگویی کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
افت فروش از ۱۵ روز قبل از محرم طبیعی‌است
هر ساله با نزدیک شدن به ایام سوگواری فروش گیشه سینماها کاهش چشمگیری پیدا می‌کند این موضوع دلایل متعددی دارد. این افت معمولا دو هفته قبل از شروع محرم آغاز و تا دهه اول محرم ادامه پیدا می کند. زمانی که می‌تواند با قرار گرفتن محرم و صفر در فصل تابستان، یکی از مهمترین فصل‌های اکران سینماها را به فصلی مرده تبدیل کند.
غلامرضا فرجی درباره دلیل افت فروش سینماها در بازه زمانی پیش از محرم امسال به خبرآنلاین می‌گوید: «بخشی از این موضوع برمی‌گردد به فیلم‌های در حال اکران که در این مقطع روی پرده سینما رفته‌اند و بخشی هم به شرایط اقتصادی و ایامی که در آن قرار داریم مربوط می‌شود.
معمولا حدود ۱۵ روز قبل از ایام سوگواری این افت فروش به چشم می‌خورد و اوضاع تغییر می‌کند. عمده دلیل این موضوع هم بازمی‌گردد به فیلم‌هایی که در چرخه اکران قرار گرفته‌اند. امسال بخشی از فیلم‌هایی که در اکران نوروزی قرار گرفتند، پرفروش بودند. برخی از این فیلم‌هایی که قرار بود در این مقطع افت قرار بگیرند، شرایط را می‌دانستند و با همین وضعیت شرایط را پذیرفتند. این افت امری طبیعی‌ست و هرسال رخ می‌دهد.»
نبود فیلم کمدی افت فروش را در پی دارد
شیب تند کاهش فروش سینمای ایران بسیاری از سینماداران را بر آن داشته است تا خواهان نمایش فیلم‌های کمدی شوند تا فروش گیشه سینماها تکانی بخورد. در نظر برخی از سینماگران، یکی از دلایل افت فروش سینمای ایران، نبود فیلم کمدی مناسب و مخاطب پسند در ترکیب فیلم‌های روی پرده در روزهای اخیر است. فرجی معتقد است: «شورای صنفی نمایش پیگیر این موضوع بود که در این مقطع دست کم یک یا دو فیلم پر فروش یا حتی فیلم کمدی اکران شود.
همینطور سینماگران هم پیگیر این موضوع بودند که یک‌سری ترفند انجام دهند تا فروش سینماها در این مقطع از اینی که هست نزول فاحش‌تری پیدا نکند اما به دلیل ایام سوگواری حاضر نشدند این کار را انجام بدهند. بخش دیگری از این موضوع هم مرتبط می‌شود به اینکه در آخر سه ماه تعطیلی تابستان قرار داریم و بسیاری از افراد در انتهای شهریور، به مسافرت می‌روند. افرادی که دانش آموز دارند هم در حال آماده‌سازی فرزندان خود برای مهر هستند.»
صدا و سیما در تبلیغ فیلم‌ها چه قدر تلاش کرده است؟
صدا و سیما یک نقش تبلیغی را در فروش فیلم‌ها ایفا می‌کند و عموما هم اثرگذاری بالایی دارد اما موضوع هزینه‌های تبلیغاتی صداوسیما بسیار قابل بحث است. به این دلیل که بسیاری از تهیه‌کنندگان بخاطر هزینه بالای این تبلیغات عطای فروش را به لقایش می‌بخشند و ترجیح می‌دهند در تلویزیون دیده نشوند اما پولشان در جیبشان باقی بماند.
فرجی در رابطه با این موضوع می‌گوید: «بخش دیگری هم مربوط می‌شود به این موضوع که صدا و سیما چه مقدار در تبلیغ این فیلم‌ها تلاش کرده و چه قدر در مطرح شدن این فیلم‌ها تاثیرگذار بوده است. این تبلیغات صدا و سیما خودش یک بحث است. این‌ها تمام مسائلی است که شرایط را یک مقدار سخت‌تر می‌کند هم برای سینمادارها هم برای تهیه‌کنندگانی که فیلمشان را اکران کردند.»
فروش 600 هزار تومانی یک فیلم پس از یک هفته اکران
بحث دیگری که درباره افت فروش فیلم‌های سینمایی مطرح می‌شود این است که، فیلم سینمایی مانند «صدای منو می شنوید» تا امروز حدود ۶۱۵هزار تومان فروخته است، اگر این فیلم قوی و خوب است، چرا این میزان فروخته و اگر فیلم قابل تاملی نیست چرا اجازه ساخت و اکران گرفته است؟ سخنگوی شورای صنفی نمایش در پاسخ به این سوال می‌گوید: «یک بخشی از این موارد هیچ ارتباطی به شورای صنفی نمایش ندارد به این دلیل که طبق آیین‌نامه، شورای صنفی نمایش موظف است که قرارداد هر فیلمی که پروانه نمایش دارد را ثبت کند.
اما بخش دیگرش برمی‌گردد به این موضوع که سرگروه یک فیلم را نمایش داده و با فروش آن جلو می‌افتد. آن وقت یک فیلم دیگر را جایگزین می‌کند تا صدرنشین شود. بحث این است که فیلم‌های دیگری بودند که در این مقطع مایل نبودند فیلمشان اکران شود. اما این فیلم‌ها این موضوع را پذیرفتند و با همین شرایط روی پرده آمدند.»
فیلم کمدی یا فیلم اجتماعی
نکته دیگری که درباره افت فروش سینماها در روزهای اخیر وجود دارد، عدم حضور فیلم‌های کمدی پرفروش در ترکیب اکران است. فیلم‌هایی که احتمالا پس از محرم و صفر با ترافیک اکران آنها روبه‌رو خواهیم شد. فرجی در پاسخ به این سوال که آیا این ایراد را به ترکیب اکران ماه اخیر وارد می‌داند، گفت: «فیلم حتما نباید کمدی باشد. فیلمی مثل «متری شش و نیم» که موضوع آن اجتماعی بوده است در ایام عید روی پرده رفته است و اگر بخواهیم یک قیاس انجام دهیم می‌بینیم که ایام عید زمان مناسب‌تری برای اکران است.
این فیلم هم اگر قرار بود در این ایام اکران شود قطعا عوامل آن نمی‌پذیرفتند به دلیل شرایطی که موجود است. البته حق هم دارند چرا که هر تهیه‌کننده سرمایه‌گذاری کرده است و برای اثرش پول صرف کرده و انتظار دارد که فیلم در یک مقطعی اکران شود که خروجی گیشه قابل قبول باشد.»
افت فروش تا چه زمانی؟
افت فروش سینماها عموما دو هفته قبل از محرم آغاز و تا پایان صفر ادامه دارد. فرجی اما ضمن ابراز امیدواری برای بهبود اوضاعی که این روزها برای فیلم‌های روی پرده و سینماداران اتفاق افتاده، گفت: «به امید خدا این افت به زودی برطرف خواهد شد، یک بخشی از آن بعد از دهه اول محرم و ایام سوگواری بهبود پیدا خواهد کرد، بخش دیگری هم پس از ایام محرم و صفر که یک سری فیلم های کمدی و فیلم‌های جدید اکران خواهند شد رفع می‌شود.»
