پیروزی شکننده مرکل

با اعلام نتایج انتخابات دو ایالت کلیدی آلمان، آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور نفس راحتی کشید و نگرانی‌ها از قدرت‌گیری احزاب راست افراطی آلمان هم به‌مراتب کمتر از گذشته شد.

به گزارش بازتاب به نقل از شرق، در دو ایالت زاکسن و براندنبورگ که پیش از فروریختن دیوار برلین جزء آلمان شرقی کمونیست بودند، روند روبه‌رشد محبوبیت حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان موجب نگرانی ائتلاف حاکم این کشور و بسیاری از مردم آلمان شده بود ولی با نتایج انتخابات روز یکشنبه مشخص شد که دو حزب اصلی آلمان همچنان توانستند جایگاه نخست را کسب کنند، هرچند از آرای این دو حزب کاسته شده و به سبد حزب آلترناتیو برای آلمان و حزب سبزها ریخته شده است. حزب دموکرات‌مسیحی آلمان به رهبری آنگلا مرکل در ایالت زاکسن با 32 درصد آرا اول شد و حزب آلترناتیو برای آلمان نیز با کسب 27.5 درصد آرا در جایگاه دوم قرار گرفت. حزب میانه‌رو سوسیال‌دموکرات هم که شریک حزب مرکل در دولت ائتلافی آلمان است، در ایالت براندنبورگ با کسب 27.5 درصد آرا اول شد و بالاتر از حزب آلترناتیو برای آلمان قرار گرفت که 22.5 درصد آرا را از آن خود کرد.

اگرچه آلترناتیو برای آلمان نتوانست در این دو ایالت کلیدی پیشتاز شود و از آن‌سو آرای دو حزب اصلی هم کاسته شده بود ولی هر دو طرف تلاش کرده‌اند این نتایج را به‌عنوان پیروزی خود نشان دهند. رهبر حزب سوسیال‌دموکرات در پی اعلام این نتایج گفت: «خوب است که مردم براندنبورگ با رأی خود گفته‌اند که نمی‌خواهند افراطی‌های راست افراطی آلترناتیو برای آلمان پیروز شوند». رهبر محلی حزب دموکرات‌مسیحی هم این روز را روز بزرگی برای ایالت‌ زاکسن خواند.

بااین‌حال رهبر حزب آلترناتیو برای آلمان این نتایج را پیروزی حزب خود خواند و گفت: «شعار ما «بالای 20 درصد» بود. ما به این نتیجه رسیدیم و نتایج در هر دو ایالت زاکسن و براندنبورگ بسیاری راضی‌کننده بود». این مقام راست افراطی البته اول‌نشدن حزبش را پذیرفت و گفت که کار این حزب تازه شروع شده است.

حزب آلترناتیو برای آلمان در بیشتر نظرسنجی‌های ایالت براندنبورگ پیشتاز بود و انتظار می‌رفت این حزب در انتخابات منطقه‌ای برای اولین بار در جایگاه اول قرار بگیرد. اگرچه این حزب ضدمهاجران در جایگاه دوم قرار گرفته ولی با توجه به محبوبیت روزافزون این حزب در ایالت‌های شرقی همچنان تهدیدی جدی برای احزاب اصلی آلمان و دموکراسی این کشور به شمار می‌رود. هر دو حزب ائتلافی آلمان یعنی دموکرات‌مسیحی و سوسیال‌دموکرات در این دو ایالت آرای بسیاری از دست دادند. بر اساس گزارش‌ها حزب

دموکرات مسیحی حدود 6 درصد آرای خود را در ایالت زاکسن از دست داد؛ درحالی‌که حزب آلترناتیو برای آلمان در همین ایالت رشدی 18‌درصدی را تجربه کرد. در ایالت براندنبورگ حزب سوسیال‌دموکرات که از سال 1990 بر این منطقه حکومت می‌کرده، باوجود قرارگرفتن در جایگاه نخست حدود 5 درصد آرای خود را از دست داد. این در حالی است که حدود 10 درصد به آرای حزب آلترناتیو برای آلمان افزوده شد. بااین‌حال حتی اگر حزب آلترناتیو برای آلمان پیروز هم می‌شد، به‌احتمال‌زیاد نمی‌تواست دولت تشکیل دهد یا در دولتی ائتلافی شریک شود؛ چراکه هیچ‌کدام از احزاب دیگر آلمانی تمایلی به مشارکت با این حزب دست راستی ندارند.‌آن‌طورکه گاردین گزارش داده است، حزب آلترناتیو برای آلمان توانست در هر دو ایالت صدهاهزارنفری را که تاکنون هرگز رأی نداده بودند، به نفع خود بسیج کند و از همین رو میزان مشارکت به طرز چشمگیری بالاتر از انتخابات پیشین این دو ایالت در سال 2014 بوده است. در این دو ایالت حدود پنج میلیون نفر واجد شرایط رأی‌دادن بودند که حدود یک‌دهم جمعیت آلمان به‌شمار می‌رود.

حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان که در این کشور به اختصار ای‌اف‌دی خوانده می‌شود، در سال 2013 تشکیل شد و مهم‌ترین موضع آن مخالفت با حضور بیش از یک میلیون پناهنده‌ای بود که با اجازه دولت آنگلا مرکل در سال 2015 وارد آلمان شدند. یکی دیگر از وعده‌های این حزب هم حل‌وفصل نابرابری‌های شهروندان بخش‌های شرقی و غربی آلمان بود.‌مقامات حزب آلترناتیو برای آلمان می‌گویند که این نتیجه نشان‌‌دهنده آینده درخشان این حزب در این دو ایالت و همچنین در کل آلمان است. باوجود افزایش آرای چشمگیر حزب آلترناتیو برای آلمان، این حزب تنها حزبی نبود که توانست آرای دو حزب اصلی را به سبد خود بریزد. سبزها نیز توانستند در هر دو ایالت آرای خود را افزایش دهند؛ هرچند نتوانستند دستاوردی طبق پیش‌بینی‌ها داشته باشند. کارستن نیکل، معاون مدیر پژوهشی در مؤسسه اطلاعات تنئو در گفت‌و‌گو با بلومبرگ درباره نتایج انتخابات این دو ایالت کلیدی آلمان می‌گوید: «اوضاع می‌توانست از این هم بدتر باشد. ولی نمی‌توان این را انکار کرد که حزب سوسیال‌دموکرات به مرگ آرام خود ادامه می‌دهد و حزب دموکرات‌مسیحی هم هیچ برنامه‌ای برای جهان بعد از مرکل ندارد».

باوجود نزدیک به یک دهه رشد اقتصادی مداوم، نارضایتی از مرکل و احزاب ائتلافی حاکم در آلمان و به‌ویژه در ایالت‌های شرقی این کشور رو به افزایش است؛ ایالت‌هایی که تغییرات اقتصادی و اجتماعی به نسبت دیگر مناطق آلمان کمتر در آن مشهود است. درحال‌حاضر بسیاری از مردم بخش شرقی آلمان به‌خاطر برنامه دولت آلمان برای پایان‌دادن به استخراج زغال‌سنگ تا سال 2038، مشاغل خود را از دست داده‌اند. در آستانه انتخابات، دولت مرکل وعده داده بود که مشاغل دولتی را به بخش شرقی منتقل کند و برای کمک به پایان استخراج زغال‌سنگ تا سال 2038، 40 میلیارد یورو به این منطقه اختصاص دهد.