پاسخ موشک را با موشک می‌دهیم
«اگر امریکا موشک‌های میانبرد منع شده تحت پیمان «آیاناف» را تکمیل کرده یا در اروپا مستقر کند، ما نیز همین کار را می‌کنیم»، «اگر امریکا موشک‌های میانبرد خود را در منطقه آسیا مستقر کند، دست به اقدامی متقابل می‌زنیم».
به گزارش بازتاب به نقل از ایران، اینها اولین واکنشهای روسیه و چین به سیاستهای موشکی و تسلیحاتی جدید امریکا است که با خروج از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد (آیاناف) دیگر خود را تابع هیچ قانونی نمیبیند و در حال بازنگری و نوسازی تسلیحاتی خود است.
جمعه هفته پیش (11 مرداد) امریکا به طور رسمی اعلام کرد، از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد (آیاناف) خارج میشود. یک روز پس از آن نیز مارک اسپر، رئیس جدید پنتاگون در اظهاراتی در استرالیا خبر داد که امریکا قصد دارد، موشک‌های میانبردی را در آسیا مستقر کند. او به این سخنان نیز بسنده نکرد و خبری را که پیشتر درباره برنامههای احتمالی پنتاگون برای توسعه موشکی و آزمایش یک موشک کروز در چند هفته آینده و یک موشک بالستیک میانبرد در چند ماه آینده، منتشر شده بود تأیید کرد.
بعد از این دو واقعه تحلیلگران هشدار دادند پایان پیمان 30 ساله «آیاناف» و چنین اظهاراتی، جهان را به‌سمت بیثباتی سوق خواهد داد. اکنون کمتر از یک هفته بعد از اعلام خروج امریکا از این پیمان، به نظر میرسد این هشدار در حال تحقق است. به گزارش خبرگزاری «رویترز»، در آخرین ساعات روز دوشنبه، ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه در سخنانی با اشاره به اینکه روسیه همواره آماده هر گفت‌و‌گو و مذاکرهای بر سر مسائل تسلیحاتی است، تأکید کرد: «اگر امریکا موشک‌های میانبردی را که در پیمان آیاناف منع شده بود در اروپا مستقر کند، ما نیز همین کار را می‌کنیم.» او گفت: «ما با دقت در حال رصد کردن اقدامات واشنگتن هستیم.
اگر در این رصدها متوجه شویم امریکا در حال ساخت و استقرار موشک‌های میانبرد جدید است، واکنش متقابلی را اتخاذ خواهیم کرد.» وی که این سخنان را در قالب بیانیهای منتشر کرد، به وزارت خارجه و دفاع کشورش دستور داد، با دقت اقدامات امریکا را در این خصوص زیر نظر بگیرند. ولادیمیر پوتین با این حال خروج امریکا از پیمان «آیاناف» را زمینه‌ساز پایان پیمانهای دیگری که کنترل تسلیحاتی را هموار میکنند، دانست و تأکید کرد این کار باعث بروز یک رقابت تسلیحاتی تمام عیار میشود. وی ابراز آمادگی کرد تا دو طرف وارد یک مذاکره جدی شوند.
همزمان با ولادیمیر پوتین، وزارت خارجه چین نیز که نگران استقرار موشک‌های میانبرد امریکا در جایی در نزدیکی مرزهای خود و مثلاً استرالیا است، در بیانیهای مشابه امریکا را تهدید به انجام اقدامات تلافیجویانه کرد. به گزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، در این بیانیه تأکید شده است: «اگر امریکا موشک‌های میانبرد خود را در نزدیکی مرزهای ما مستقر کند، ما بیتفاوت نخواهیم بود و اقدامی متقابل را انجام خواهیم داد.» همچنین فو کونگ، مدیر کنترل تسلیحات وزارت خارجه چین نیز در سخنانی بعد از انتشار این بیانیه گفت که چین به همسایگان خود و کشورهایی که در نزدیکی مرزهای آن هستند، اعلام کرده است، با در نظر گرفتن همه جوانب به امریکا اجازه استقرار تسلیحات خود در کشورهایشان را بدهند. او سپس در پاسخ خبرنگاران درباره اسامی این کشورها به‌نام استرالیا، ژاپن و کره جنوبی اشاره کرد.
با بالا گرفتن جنگ لفظی روسیه و چین در برابر اقدامات اخیر امریکا نگرانیها درباره ثبات امنیت جهانی نیز افزایش یافته است. اما سؤال مهم بسیاری از مردم جهان این است که در وضعیتی که بحران خاورمیانه نگرانیهایی را معطوف خود کرده بود، آیا اقدامات امریکا در برابر روسیه و چین میتواند فتیله جنگ جهانی دیگری را روشن کند؟ و اگر جنگی دربگیرد، برنده چه کسی خواهد بود؟ زیرا در این جنگ، امریکا، روسیه و چین را مقابل خود خواهد دید که هر دو مجهز به سلاحهای هسته‌ای هستند و علاوه بر آن از ارتشی قدرتمند بهره میبرند، در همین ارتباط تیموتی والتون، تحلیلگر روزنامه «نیویورک تایمز» امریکا نوشته است: «امریکا با تجهیزاتی که هم‌اکنون دارد، نخواهد توانست در جنگ با چین و روسیه برنده شود.
برد در برابر این دو کشور تنها در صورتی میسر است که امریکا بتواند سلاحهای قاره پیمای بیشتری تولید کند. زیرا هم روسیه و هم چین صاحب چنین موشکهایی هستند.» او با این حال تأکید کرده که امریکا در این وضعیت بهتر است از پایان «آیاناف» برای انجام معاهده‌ای جدید که چین را هم در بر بگیرد، استفاده کند. این همان چیزی است که دونالد ترامپ نیز چندین بار مدعی آن شده است.
اما آیا چین که بعد از جنگ تعرفهای وارد جنگ ارزی با امریکا شده است، راضی به امضای پیمانی از این دست با امریکا خواهد شد؟ «لیزا دیویس» نویسنده سرمقاله روزنامه استرالیایی «سیدنی مورنینگ هرالد» امیدوار است چنین اتفاقی بیفتد. او در سرمقالهاش بااشاره به اینکه بهتر است چین و امریکا وارد رقابت تسلیحاتی هسته‌ای نشوند، نوشته است: «اینکه چین و امریکا وارد رقابتی استراتژیک شدهاند، هیچ جای تعجبی ندارد. اما باید به جای افزایش نگرانیها با ورود به رقابت تسلیحاتی به راه حلی اندیشید که بتوان چین را وارد مذاکره کرد و بر سر موضوعات به توافق رسید.»
