«رؤیای خانه»؛ نگاهی به جدیدترین کتاب‌های جهان برای کودکان جنگ‌زده سال‌های اخیر +عکس
در سال‌های اخیر کتاب‌های بسیاری برگرفته از حوادث و تجربیات واقعی پناهجویان سوری و عراقی در اروپا و آمریکا منتشر شده است، کتاب‌هایی که تلاش کرده‌اند بحران پناهندگی برای کودکان را بیش از پیش یادآوری کنند.
به گزارش خبرنگاران پویا، کودکی با بلوز قرمز و دوپای کوچک که موج دریا او را نوازش می‌دهد، امروز دیگر تصویر آشنایی برای همه مردم دنیاست، تصویری که اگرچه در گذشته و در همان زمان انتشارش موجی از احساسات مردمی جهانیان را برانگیخت و بسیاری از شخصیت‌ها و رسانه‌های دنیا به آن واکنش نشان دادند، اما در نهایت پس از مدتی به فراموشی سپرده شد.«آلان کردی» پسر بچه سوری بود که در سال 2015 در دریای مدیترانه غرق شد.
در سال‌های اخیر با ادامه جنگ، خشونت و ناامنی در عراق و سوریه، ابعاد فجایع انسانی در درون این کشورها و نیز در بین آوارگان از این کشورها، هر روز شکل وسیع‌تر و متنوع‌تری به خود می‌گیرد. یونیسف در گزارشی که در اوت 2016 درباره جنگ در سوریه منتشر کرد، اعلام کرد که 13.5 میلیون نفر از جمعیت سوریه از جنگ در این کشور تأثیر پذیرفتند که شامل 6 میلیون کودک است. بر اساس گزارش یونیسف در حالی که عراق در دهه 1970 یکی از بهترین کشورها برای کودکان در خاورمیانه و شمال آفریقا بود، اما اکنون یکی از خطرناکترین کشورها است.
همچنین یونیسف در گزارشی در اوت 2016 اعلام کرد که 21.2 میلیون یمنی از جنگ عربستان سعودی علیه این کشور تأثیر پذیرفتند که 9.9 میلیون نفر آن کودکان هستند. در بحران فلسطین نیز کودکان فلسطینی از قربانیان اصلی جنایت های رژیم صهیونیستی هستند.
جدای از همه تبعاتی که جنگ بر انسان‌ها می‌گذارد، بحران آوارگی نیز تاثیرات پیچیده‌ای خواهد داشت، از آنجایی که بیشترین آسیب‌ها و تبعات جنگ گریبانگیر کودکان است توجه به این قشر اهمیت دوچندانی می‌طلبد.
در این راستا در سال‌های اخیر کتاب‌های بسیاری برگرفته از حوادث و تجربیات واقعی این دسته از افراد منتشر شده است، که بخش مهمی از آن برای کودکان است، برخی از جذاب‌ترین این کتاب‌ها به شرح ذیل است:
- سفر
نویسنده فرانچسکا سانا
در این کتاب مصور که بر اساس مصاحبه های سانا با مهاجرانی از سراسر جهان شکل گرفته، یک مادر و دو فرزند مجبور می شوند کشور در حال جنگ خودشان را ترک کنند. مشکلات متعددی که در طول مسیر برای آن‌ها پیش می‌آید و تلفیقی از ناامیدی، استقامت، امید و … را به همراه دارد.
- فنجان چای
ربکا یانگ
در این کتاب مصور پسری با یک قایق پارویی، با وجود همه مشکلاتی که سر راهش قرار دارد، به دنیال پیدا کردن خانه ای جدید است.
- پله های سنگی: سفر یک خانواده پناهجو
مارگریت رورز
در این کتاب مصور دو زبانه انگلیسی عربی، سفر یک خانواده پناهجو از طریق اروپا سوژه شده است. راما و خانواده‌اش که مجبور به فرار از روستایشان می‌شوند، با ماجراهایی روبرو می‌شوند که محور این داستان قرار گرفته است، داستان از تصاویر جذاب نزار علی بدر بهره برده است که با سرهم کردن سنگ‌ها خلق شده‌‌اند.
4 . نواختن درام آبی
لاتیشا ردینگ
این کتاب مصور داستان هنری پسربچه هاییتیایی را روایت می کند که همراه با پدر و مادر خود به دعوت دایی‌اش قصد سفر به آمریکا را می‌کنند، اما در راه قایق آن‌ها در دریسا واژگون می‌شود و هنری زنده می‌ماند، هنری ه از این اتفاق شوکه شده منزوی می‌شود، اما با یک سطل و ضرباتی که به او می‌زند، اندک اندک یاد می‌گیرد که چگونه بدون حضور پدر و مادر خود به زندگی ادامه دهد.
پرندگان زیبای من
سوزان دل ریزو
طراحی های مختلف دل ریزو داستان سامی مهاجر سوری را تصویر کرده که باید یاد بگیرد چطور با رها کردن همه چیزهایی که باید پشت سر خودش بگذارد کنار بیاید. این داستان در واقع بخشی از آنچه که بر سر مهاجران سوری در سال‌های اخیر آمده را روایت می‌کند، اینکه چگونه همه چیز خود را رها می‌کنند به امید ساختن خانه‌ای دیگر.
- یک چیز خوب در مورد آمریکا
روث فریمن
در این رمان طبقه سنی متوسط، یک راوی نه ساله در مورد تفاوت های آفریقا، که در آن به دنیا آمده و آمریکا که اکنون در آن زندگی می کند تفکر می‌کند.
- کجا زندگی می کنم؟
رزماری مک کارنی
در این کتاب تصویری مک کارنی تصاویری از کودکان مهاجری از سراسر دنیا را ثبت کرده است.
- دریاهای طوفانی: داستان های یک پناهجوی جوان دریایی
مری بث لیتردیل
این کتاب تصویرسازی شده برای طبقه سنی متوسط ترکیبی از مشکلات پناهجویان دریایی در قرن های بیستم و بیست و یکم را عرضه می کند. 5 داستان این کتاب به سرنوشت افرادی می‌پردازد که ب امید یافتن سرزمینی بهتر تجربه‌هایی دلخراش را از سر گذرانده‌اند.
- جعبه گنج
نویسنده: مارگارت وایلد
نقاش: فریا بلکوود
وایلد و بلکوود نشان داده اند چطور دو نسل تحت تاثیر چیزهایی قرار می گیرند که پناهجویان تصمیم می گیرند با خودشان همراه کنند، وقتی همه چیز از دست رفته است. داستان درباره پیتر پسربچه‌ای است که با پدر خود مجبور به فرار از خانه به خاطر جنگ می‌شوند، آن‌ها چیزی با خدا حمل می کنند که برایشان گنج به حساب می‌آید، اما مبجور می‌شوند در راه جایی آن را بگذارند، سال‌ها بعد پیتر دوباره به امید یافتن آن جعبه گنج باز می‌گردد.
- خط هایی که رد می کنیم
رندا عبدالفتاح
در این رمان جوانان که حوادث آن در استرالیا رخ می دهد، دو نوجوان –یکی افغان و دیگری یک استرالیایی ملی گرا- سعی می کنند استراکاتی بین خودشان پیدا کنند.
- خورشید چطور جرأت می‌کند طلوع کند?
ساندرا اویرینگیامانا و ابیگیل پست
کتاب خاطرات ساندرا و داستان پرواز او از جمهوری دموکراتیک کونگو جایی که خانواده اش با جنگ سیاسی و اخلاقی مواجه بودند را روایت می کند. ساندرا کخه از یک قتل عام فرار کرده و به آمریکا مهاجرت کرده است، شرح می‌دهد که چگونه زمانی که تنها 10 سال بیشتر نداشت کشته شدن مادر و خواهرش را در یک اردوگاه پناهندگان دیده و فرار کرده است.
- پناهجو
آلن گراتز
رمان در مورد سه پناهجو از سه نسل متفاوت است است، یک پسر یهودی در آلمان نازی، یک دختر کوبایی در 1994 و یک پسر سوری در 2015،که همه در جست و جوی صلح و آرامش هستند.
- پناهجویان و مهاجران
چری رابرتس و حنانه کی
این کتاب مصور غیر داستانی به سوالات متداول در زمینه پناهجویان و تجربه شان پاسخ می دهد.
- حوضچه متفاوت
بائو فی
اتوبیوگرافی مصور فی، به نظم درگیری‌های یک خانواده مهاجر ویتنامی را بررسی می‌کند.پسربچه‌ای به همراه پدر خود برای ماهیگیری به برکه‌ای می‌روند، آن‌ها برخلاف سایر ماهیگیران این برکه نه از سر تفنن بلکه برای بدست آوردن غذای خود ماهیگیری می‌کنند، پدر در جریان صید ماهی برای پسرش از زندگی در ویتنام که در گذشته داشته‌اند، می‌گوید.
- گربه گم شده
داگ کانتز، امی شرودز، سو کورنلیسون
این کتاب مصور داستان واقعی خانواده‌ای عراقی را روایت می‌کند که در جریان سفر از عراق گربه خود را نیز همراه می‌برند، در قایق گربه که به عنوان مسافر پنهانی حضور داشته از هرچ و مرج ترسیده و فرار می‌کندف خانواده ناامید از پیدا کردن گربه به راه خود ادامه می‌دهند تا اینکه…
- کانکاش: داستان واقعی یک گربه پناهجو
مارنی ونتورا و بیدی گو
در یک عنوان دیگر در مورد گربه گمشده، ونتورا و گو این داستان واقعی خانواده پناهجو را با استفاده از رویکرد Common Core روایت می کنند.
- پابلو و بردی
الیسون مک گی
در این رمان طبقه سنی متوسط پابلو با نا امیدی ناشی از گذشته گم شده اش مقابله می کند. او وقتی یک بچه بوده مهاجرت کرده است.
- پناهجویان
هریت باندل
این کتاب غیر داستانی مصور به سوالات کودکان در مورد پناهجویان با عکس و کیس استادی یک خانواده سوری پاسخ می دهد.
- فرار از حلب
ان. اچ. سنزای
وقتی بهار عربی باعث به وجود آمدن جنگ داخلی در کشور مادریش، سوریه می شود، نادیا و خانواده او مجبور به ترک خانه شان در حلب می شوند.
- سرزمین خداحافظی دائمی
عطیه ابوی
یک پسر نوجوان، وقتی شهر محل سکونتش در سوریه بمباران می شود، وارد سفری می شود که او را از رقه به استانبول و در نهایت یونان می برد.
