تاسف برای اجرای برخی نمایش‌های تکراری
کارگردان نمایش «ناسور» با ابراز امیدواری از اینکه جشنواره تئاتر آیینی سنتی امسال پررونق برگزار شود، گفت: جای تاسف است که در این دوره به جای متون ایرانی تازه، باید بیشتر شاهد نمایش‌هایی که قبلا هم اجرا شده‌اند، باشیم.
افسانه زمانی که دو سال قبل با نمایش «ناسور» در دوره هفدهم جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی حضور داشت، در گفت‌وگویی با ایسنا درباره‌ی شرکت نکردن خود در دوره جدید این جشنواره بیان کرد: قصد داشتم روی موضوعی کار و نمایشی را برای اجرا آماده کنم، اما از آنجا که زمان کافی در اختیارم نبود و کارم به نتیجه نمی‌رسید منصرف شدم.
او اضافه کرد: البته یک نکته مهم هم این است که به نظرم جشنواره‌های ما دیگر آن جذابیت سابق را برای افرادی که حرفه‌ای کار می‌کنند ندارند. یک زمانی بود که جشنواره‌های تئاتر، محلی برای تولید آثار تازه بودند و فرصت در اختیار گروه‌ها بود تا پس از آن به اجرای عمومی هم بیندیشند اما الان عملا چنین چیزی به ویژه در جشنواره‌ای مثل آیینی و سنتی وجود ندارد.
کارگردان نمایش «مَلی» با اشاره به جشنواره تئاتر فجر که سیستم تولید از آن حذف شده است، گفت: در جشنواره تئاتر عروسکی و نیز آیینی و سنتی گروه‌های تئاتری زحمت زیادی می‌کشند و نمایشی را تولید می‌کنند اما امیدی برای به اجرای عمومی رساندن آن‌ها نیست به طوری‌که الان کارهایی از دوره‌های قبلی جشنواره باقی مانده که به اجرای عمومی نرسیده‌اند و این جوابگوی زحمت یک گروه نیست.
زمانی یادآور شد: سال گذشته برای اجرای نمایش «ناسور» با مشکل زیادی روبه‌رو بودم چون وقتی بخواهیم کار خوبی اجرا کنیم باید هزینه‌های زیادی بپردازیم و من برای اینکه بتوانم گروهم را برای اجرای عمومی و نیز جشنواره تئاتر فجر نگه دارم، هزینه‌های روحی زیادی را متحمل شدم.
این کارگردان تئاتر در ادامه گفت: این روزها روال کار به صورتی شده که ابتدا گروها با سالن‌ها به توافق می‌رسند و بعد از مدتی تمرین، متن را برای اجرا آماده می‌کنند، به همین ترتیب دیگر خیلی هم پیگیر اجرای جشنواره‌ای و حضور در آن‌ها نیستند.
زمانی در پاسخ به این که آیا رقابتی نبودن جشنواره‌ای مثل آیینی و سنتی در عدم تمایل گروه‌های حرفه‌ای به شرکت، تاثیر گذار بوده است؟ اظهار کرد: این مسئله هم عامل مهمی است هر چند خودم با جشنواره‌های غیر رقابتی بیشتر موافقم، چون در رقابت‌ها داوری سلیقه‌ای پیش می‌آید به همین دلیل اگر اصلا رقابت نباشد بهتر است. وقتی یک داور وارد قضاوت آثار یک رویداد می‌شود باید بتواند فارغ از دیدگاه‌های شخصی خود رأی بدهد و در چنین موقعیتی اصلا سلیقه معنا ندارد، در واقع یک داور در چارچوب کاری که انجام شده باید نظر بدهد نه بر اساس سلیقه خود.
وی ادامه داد: این سلیقه‌ای عمل کردن در هر دوره ازجشنواره‌های سال‌های اخیر یک معضل بوده و باعث شده حضور در جشنواره‌های دیگر امتیاز محسوب نشود، به همین دلیل غیررقابتی شدن جشنواره‌ها باعث می‌شود که یک گروه با فر اغ بال کار کند، هرچند اجرای عمومی همچنان یک معضل باقی می‌ماند، چون وقتی یک نمایش را برای جشنواره آماده می‌کنیم باید نگران این هم باشیم که چطور بازیگر را حفظ کنیم یا دکورها را کجا نگه داریم.
او با اشاره به این که جشنواره تئاتر آیینی و سنتی با توجه به تخصصی بودن مورد علاقه‌اش است، گفت: تمام نکاتی که به آن اشاره شد، باعث می‌شود گروه‌های حرفه‌ای کمتر تمایل به حضور در جشنواره‌های تئاتری از جمله آیینی و سنتی داشته باشند البته این مسئله کمی به سیاست‌های جشنواره هم برمی‌گردد که چطور افراد حرفه‌ای را جذب کند اما امیدوارم جشنواره امسال رونق کافی را داشته باشد.
افسانه زمانی همچنین درباره اینکه به‌نظر می‌رسد با توجه به نبود افراد اسم و رسم‌دار، هجدهمین جشنواره تئاتر آیینی و سنتی بی‌سروصدا و کم هیجان باشد، بیان کرد: به هر حال طبق فهرست منتشر شده از آثاری که بازبینی خواهند شد، جوان‌هایی در این دوره از جشنواره هستند که می‌توانند اثار خوبی را به نمایش بگذارند، اما یک نکته‌ای وجود دارد و آن هم این است که در میان 41 اثر انتخاب شده متن‌هایی به چشم می‌خورند که پیش از این به اجرا درآمده‌اند، در واقع تعداد متون تازه خیلی کم هستند و این می‌تواند جای تاسف داشته باشد که متن‌هایی که قبلا کار شده دوباره به اجرا درمی‌آیند.
وی در پایان با اشاره به اینکه پیش از سال نو نام حدود 52 متن اعلام شد که یا قبلا اجرا شده بودند یا متن برتر بوده و چاپ شده بودند و به این ترتیب اصلا مرحله اول بررسی یعنی خوانش متن را پشت سرنگذاشتند، خاطرنشان کرد: شرایط فعلی راه را برای تولید متن‌های تازه می‌بندد و به همین دلیل به نظرم این اتفاق در جشنواره آیینی و سنتی خوشایند نیست، چون حیف است که در یک جشنواره تخصصی آثاری را که قبلا اجرا شده و دیده‌ایم دوباره تماشا کنیم؛ آثاری که چه بسا کیفیت آن‌ها پایین‌تر هم باشد.
