تاثیر فروپاشی نظامهای سوسیالیستی در افول نظریههای ادبی
مشیت علایی اثر جدیدی از تری ایگلتون را ترجمه میکند. این نویسنده در کتابش با مسئله ادبیات روبرو شده و سعی میکند تعریفی از ادبیات ارائه بدهد که با تمامی تعاریف ارائه شده تا امروز متفاوت باشد.
مشیت علایی (نویسنده، مترجم و منتقد ادبی) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره آخرین آثار و ترجمههایش در حوزه نقد ادبی گفت: این روزها در کنار برگزاری کلاسهایی که دارم، مشغول ترجمه اثر جدید از تری ایگلتون هستم که نام «رویداد ادبیات» را برای آن درنظر گرفتهام. این کتاب تقریبا از جدیدترین کارهای ایگلتون و مربوط به سال ۲۰۱۲ است و مانند دیگر کارهای این نویسنده اثر بسیاری خواندنی محسوب میشود. نشر لاهیتا که اثر دیگری از این نویسنده با نام «چگونه ادبیات بخوانیم» را با ترجمه من منتشر کرده بود، چاپ این اثر را هم در دست خواهد گرفت.
علایی ادامه داد: ایگلتون در این اثر هم همچون دیگر آثارش با مسئله ادبیات روبرو شده و سعی میکند تعریفی را از ادبیات ارائه بدهد که با تمامی تعاریف ارائه شده تا امروز متفاوت باشد. دو فصل اول کتاب هم اساسا هم با عنوان «ادبیات چیست» نگارش شدهاند که به نوعی خواننده را به یاد کتاب معروف سارتر میاندازد.
این نویسنده، مترجم و منتقد ادبی؛ سپس در توضیح بیشتر درباره کتاب «رویداد ادبیات» اظهار داشت: در «رویداد ادبیات» نیز دید رادیکال، متعهدانه و چپ ایگلتون کاملا پررنگ و مشهود است. او خودش یک نظریهپرداز ادبی است ولی در کتابش میگوید که ۳۰-۲۰ سالی میشود که نظریه ادبی دیگر تقریبا فراموش شده و رونق اولیه خودش را از دست داده است. از نظر ایگلتون در سه دهه اخیر این فلسفه ادبیات است که جای نظریه ادبی را گرفته است. البته خود ایگلتون چندان رابطه خوشی با فلسفه ادبیات ندارد و بیشتر با همان نظریههای ادبی ارتباط برقرار میکند. او حتی زوال نظریه ادبی را هم یکی از تبعات فروپاشی نظامهای سوسیالیستی در دنیا میداند. یعنی از دید ایگلتون با قدرت گرفتن سرمایهداری یکی از آسیبهایی که به جوامع بشری وارد شده در حوزه ادبیات و نظریه ادبی است.
او افزود: کتاب «رویداد ادبیات» بررسی برخی از این دیدگاههای شناخته شده در حوزه ادبیات است، مثل نظریه دریافت و… با همان طنز و زبان خواندنی خودش به این مسائل پرداخته و فکر میکنم اثر برای هر علاقهمند به ادبیاتی و خواننده جدی ادبیات جالب توجه باشد.
مترجم «چگونه ادبیات بخوانیم» در پایان درباره زمان انتشار دومین اثر ایگلتون گفت: تاکنون نیمی از کتاب «رویداد ادبیات» را ترجمه کردهام و شاید بتوانم تا دو-سه ماه آینده ترجمه آن را به اتمام برسانم.
مشیت+علایی
مشیت علایی، شاعر و نویسنده دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تهران است و مدتی نیز در این دانشگاه به تدریس مشغول بود.
او در سال ۱۳۸۵ با کتاب دانشنامه زیباشناسی به عنوان سرویراستار این اثر برنده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی شد. انتخاب به عنوان عضوی از ۲۰۰۰ منتقد و محقق برجسته قرن بیستم از سوی دانشگاه کمبریج به مناسبت سال ۲۰۰۰، برنده جایزه بهترین مقاله سال: مقالهای درباره نوتروفرای چاپ شده در مجله ادبیات و فلسفه سال ۱۳۸۳، برنده جایزه روزی روزگاری سال ۱۳۸۸ از دیگر جوایزی است که او در کارنامه ادبی خود دارد.
تالیف مجموعه مقالات «صدای پرشور»، ترجمه مجموعه مقالات «جستارهایی در زیباییشناسی»، ترجمه مجموعه مقالات از برمودس، گارنر و… به نام «هنر و اخلاق»، تالیف مجموعه مقالات «شکلهای زندگی» درباره ادبیات داستانی معاصر و ترجمه «بعد از نقد نو» اثر فرانک لتریچیا نیز گوشهای از تالیفات و ترجمههای علایی در حوزه نقد ادبی هستند.