دلیل خشک شدن تدریجی مریخ کشف شد

دانشمندان کشف کرده اند سوراخی در لایه میانی اتمسفر مریخ وجود دارد که سبب می شود مقدار زیادی از آب سیاره به فضا برود. بقیه آب نیز در قطب های مریخ تجمیع می شوند.

سوراخی در اتمسفر مریخ وجود دارد که هر دو سال یک بار باز می‌شود و ذخیره اندک آب این سیاره را به فضا می‌فرستد و بقیه آب را در قطب‌های سیاره رها می‌کند.

این موضوع نتیجه پژوهش گروهی از محققان روسی و آلمانی است که رفتار عجیب آب در سیاره سرخ را بررسی کرده‌اند. دانشمندان قبلاً متوجه شده بودند میزان بخار آب در اتمسفر مریخ بسیار زیاد است و از سوی دیگر آب آن به سمت قطب‌های سیاره حرکت می‌کند. اما تاکنون هیچ توضیح مناسبی برای توضیح چرخه آب مریخ وجود نداشت یا دلیل خشک شدن این سیاره که زمانی مملو از آب بوده نیز مشخص نبود.

وجود مقدار زیادی بخار آب در بالای سطح مریخ سردرگم کننده است زیرا اتمسفر این سیاره دارای لایه میانی است که به نظر می‌رسد چرخه آب آن را به طور کلی قطع می‌کند.

محققان در همین راستا پژوهش جدیدی انجام داده‌اند. آنها در مقدمه پژوهش خود نوشته‌اند: لایه میانی اتمسفر مریخ بسیار سرد است و می‌تواند بخار آب را در خود نگه دارد.

از سوی دیگر شبیه سازی های رایانشی در این تحقیق نشان داد در اتمسفر سیاره فرایند بسیار جالبی وجود دارد.

در زمین فصل تابستان در نیم کره شمالی تفاوت چندانی با نیمکره جنوبی ندارد. اما در مریخ قضیه فرق می‌کند. هنگامیکه در نیمکره جنوبی مریخ تابستان آغاز می‌شود، فاصله مدار سیاره به خورشید نیز کمتر می‌شود. بنابراین تابستان‌های این قسمت از سیاره بسیار گرم‌تر از نیم کره شمالی آن است.

شبیه سازی های دانشمندان نشان داد با وقوع این رویداد، یک پنجره در لایه میانی اتمسفر مریخ باز می‌شود. به عبارت دیگر سوراخی در ارتفاع ۶۰ تا ۹۰ کیلومتری سطح سیاره پدید می‌آید و اجازه می‌دهد بخار آب وارد بخش بالایی اتمسفر شود. در بقیه مواقع نیز نبود نور خورشید به طور کامل چرخه آب مریخ را مختل می‌کند.

از سوی دیگر طوفان‌های شن به طور مرتب در مریخ اتفاق می‌افتند. این طوفان‌ها نور در سطح سیاره را مسدود می‌کنند و در نتیجه سطح آن سرد می‌شود. نوری که به سطح مریخ نمی‌رسد، در اتمسفر آن باقی می‌ماند و شرایطی را به وجود می‌آورد تا آب‌ها حرکت کنند.

در شرایط طوفانی ذرات یخ آب دور ذرات غبار شکل می‌گیرند. این ذرات سبک یخ به سرعت و راحت به سطح بالایی اتمسفر می رسند. بنابراین در دوره‌های طوفان ذرات یخ بیشتری در اتمسفر تجمیع می‌شود.

هنگامیکه آب از لایه میانی اتمسفر بگذرد، دو اتفاق می‌افتد؛ نخست آنکه مقداری از آب به سمت قطب‌های شمال و جنوب سیاره می‌رود و در آنجا ذخیره می‌شود. اما نور مافوق بنفش در قسمت بالایی اتمسفر پیوند بین اکسیژن و هیدروژن می شکند. در نتیجه هیدروژن به فضا می‌رود و فقط مولکول‌های اکسیژن باقی می‌مانند.

این فرایند احتمالاً یکی از دلایلی است که به خشک شدن تدریجی مریخ منجر شده است.