مدیرعامل نهاد متناظر اینستکس در ایران: توپ «اجرای ساز و کار مالی» در زمین اروپاست

مدیرعامل ساز و کار ویژه تجارت و تامین مالی ایران و اروپا (ساتما) گفت: ما شرکت قرینه اینستکس را در ایران راه اندازی کرده‌ایم و اکنون توپ در زمین اروپاست که این ساز و کار را اجرایی کند.

«علی اصغر نوری» مدیرعامل ساز و کار ویژه تجارت و تامین مالی ایران و اروپا امروز (شنبه) در گفت و گو با ایرنا توضیحاتی را درباره اقدامات ایران و اروپا برای ساز و کار مالی (اینستکس – ساتما) ارایه کرد. متن این گفت و گو بدین شرح است:

خانم «ماریا ادبار»، سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان، دیروز عنوان کردند بخشی از مشکل دیرکرد آغاز به کار مکانیسم اینستکس، طرف ایرانی بوده است. آیا این ادعا صحیح است؟
ابتدا بگذارید این مساله را روشن کنم که بر طبق برجام، با انجام تعهداتی که در متن توافق بر عهده طرف ایرانی گذارده شده است، دیگر طرف‌ها، از ‌جمله اروپا متعهد و موظف به تضمین منافع اقتصادی حاصل از برجام برای ایران هستند. بنابراین هر اقدامی که ایران بر اساس ساز و کار اینستکس انجام می‌دهد، کمک ایران به اروپاست تا تعهداتش را بر طبق برجام انجام دهد و اصولا طبق توافق انجام شده، طرف ایرانی موظف و متعهد به اقدام دیگری نیست. از این رو نمی‌توان طرف ایرانی را برای عدم اجرای تعهدات طرف دیگر مورد سرزنش قرار داد. اما بگذارید این را شفاف عرض کنم، ما در جهت یاری رساندن به طرف اروپایی، اقدام به تاسیس شرکت سهامی خاص سازوکار ویژه تجارت و تامین و تامین مالی ایران و اروپا، کردیم که دقیقا قرینه اینستکس اروپاست و اگر همین امروز، اروپا حاضر باشد، ما هیچ مشکلی برای انجام فرایندهایی که باید در ایران صورت بگیرد، نداریم.

اما سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان می‌گوید، از ایران انتظار داریم تا استانداردهای بین‌المللی در خصوص پولشویی و تامین مالی تروریسم را به انجام رساند.
همانطور که می‌دانید قوانین مربوطه این موضوعات، هم اکنون نیز در سیستم بانکی به مورد اجرا گذارده شده و قوانین مکمل نیز در فرایند خود در حال انجام است، اما مساله این است که تا پیش از خروج ایالات متحده از برجام، بانک های اروپایی با ایران کار می‌کردند و بنابراین اکنون نیز نباید مساله‌ای در این مورد باشد. ضمن این که مکانیسم اینستکس اصولا سطح مراودات بانکی بین دو طرف را به حداقل می‌رساند و در نتیجه این موضوعات برای این مکانیسم از اهمیت کمتری برخوردار است تا زمانی که بانک‌های دوطرف به طور مستقیم با یکدیگر، مراوده داشتند.

آیا راه‌اندازی این مکانیسم، موکول به تصویب لوایح مربوط به FATF نیست؟
خیر، ابدا بحثی در این مورد نیست. البته طرف اروپایی تاکید دارد که استانداردهای بین‌المللی باید رعایت شود و ما نیز خود را متعهد به اجرای این استانداردها در ظرف قوانین داخلی خود می‌دانیم.

خانم ادبار اظهار می‌دارد که ساختار پیچیده اینستکس هم یکی از مشکلاتی بوده که تاکنون اینستکس نتوانسته راه‌اندازی شود. در این مورد چه نظری دارید؟
به هر حال، ساختار تو در توی تحریم‌های آمریکا، موجب می‌شود ابداع مکانیسمی که بتواند همه این تحریم‌ها را دور بزند، نیازمند خلاقیت و تفکر و به همان میزان پیچیدگی و صرف وقت باشد، اما فراموش نکنیم که ایران یک سال تمام به طرف اروپایی زمان داد و این مدت، برای راه‌اندازی این مکانیسم، کافی بوده است. از این رو انتظار می‌رود، اروپا بالاخره قادر باشد اینستکس را علیرغم پیچیدگی‌هایی که اظهار می‌دارند، راه‌اندازی کنند.

بنابراین شما معتقد هستید که طرف ایرانی اقدامات مورد نیاز برای آغاز ساز و کار اینستکس را به انجام رسانده است؟
قطعا همین طور است. ما شرکت قرینه اینستکس را در ایران راه اندازی کرده‌ایم و اکنون توپ در زمین اروپاست که این مکانیسم را اجرایی کند.