کاهش بستر هفت دره تهران از ۱۹۰۰ به ۸۰۰ هکتار
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران گفت: براساس آمارها بستر هفت دره تهران در نتیجه تعرض، از ۱۹۰۰ هکتار به ۸۰۰ هکتار کاهش یافته است.
زهرا صدراعظم نوری، افزود: دره‌ها موهبتی الهی هستند و می‌خواهیم ببینیم طی سال‌ها چه روندی طی شده که الان ما نگران فرآیند کارکرد آنها هستیم.
وی ادامه داد: مردم در تهرانی که جمعیت ثابت هشت و نیم میلیونی دارد و تا بیش از ۱۲ میلیون نیز جمعیت سیار را در خود جا داده است به دلیل مسائل و مشکلات، امکان مسافرت‌های چندروزه خارج از شهر ندارند لذا مدیران شهری باید به سمتی هدایت کنند که امکان استفاده از محیط‌های پیرامون شهری برای شهروندان فراهم شود.
نوری اضافه کرد: به جای آنکه دره‌ها را به نقطه ضعف تبدیل کنیم می‌توانیم پیوندی بین انسان و طبیعت بسازیم. دره‌ها نقش مؤثری در طبیعت و برای شهر دارند، چون آب شیرین را تأمین می‌کنند، در جریان هوا و تلطیف آن مؤثر هستند و در واقع می‌توانند فضاهای سبز و گردشگری ایجاد کنند. دره‌ها به عنوان تفرجگاه پیرامون شهر می‌توانند فضایی برای گذران اوقات فراغت شهروندان باشند. عضو شورای شهر تهران اضافه کرد: با بررسی اجمالی می‌توانیم می‌بینیم دره‌های تهران نه تنها آن کارکردها را ندارند و در مجموع به ارتقای محیط شهری منجر نشده‌اند بلکه باعث معضلات و مشکلاتی نیز شده‌اند. بعضی دره‌ها به رودهای بزرگ فاضلاب شهری تبدیل یا بستر آنها سیمانی شده‌اند و جاذبه خود را از دست داده‌اند. دره‌هایی که می‌توانستند سیل را به صورت طبیعی هدایت کنند و سیلاب را به پایین دست ببرند یا از بین رفته‌اند یا متروکه شده‌اند.
وی ادامه داد: زمانی که طرح جامع تهران تهیه شد از دره‌های تهران به عنوان ستون فقرات این کلانشهر یاد شد ولی در طرح تفصیلی به علت نوع برخورد نامناسب با این پدیده، دره‌ها جایگاه خودشان را پیدا نکردند؛ این اتفاق شاید به دلیل مطالعات یا نظرات بعضی مشاوران و سوءبرداشت ها از مهندسین مشاور و سلیقه‌های آنها بوده است.
عضو شورا با انتقاد از تغییر کاربری‌ها در رود دره‌های پایتخت و نیز شرایط نامناسب حاکم بر آنها طی سال‌های گذشته گفت: این در حالی است که شهرداری در سال‌های ۸۶ تا ۹۶ تنها ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان صرف این دره‌ها کرده است. این هزینه مربوط به کارهای عمرانی، کف سازی و ساخت دیواره طی ۱۰ سال بوده است.
وی گلایه کرد: در مقطعی که دره‌های ما خشک بود، مسئولان به فکر تغییر کاربری افتاده و در مسیر رودخانه ساخت و ساز کردند. در حالی که تجربه سیل گلابدره در سال ۶۰ را داشتند که اطرافش شسته شد. اما باز هم در سال ۹۰-۹۲ شهرداری آمد و قسمت پایین دست را شهرک‌هایی درست کرد؛ در درکه، شهرک‌های دشت بهشت هم همین گونه است.
به گزارش مهر، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای تهران اضافه کرد: در فروردین‌ماه سیل می‌آید، باز هزینه‌هایی می‌کنیم که مشکلاتی درست نکند. در پایان سال ۹۷ و شروع امسال شهرداری تهران اقدامات گسترده‌ای مثل لایروبی و عملیات عمرانی همچون برداشتن پل و سوله انجام داد که توانستیم سیل را مدیریت کنیم و اگر این مدیریت نبود حتماً مشکل داشتیم.
وی درباره مقصر وضعیت کنونی نیز روددره ها نیز اظهارداشت: درباره مقصر وضعیت کنونی نیز باید گفت که نمی‌توانیم خیلی ساده بگوییم مقصر این فرد یا سازمان است و در این بازه زمانی همه این اتفاقات افتاده است. ما بدون آنکه ساز وکارهای لازم را فراهم کرده باشیم در مقاطعی شهرداری‌ها را به صورت نهادهای عمومی خودگردان تعریف می‌کنیم و این اختیار را می‌دهیم که بیایند و از هر طریقی درآمد به دست بیاورند تا بتوانند از آن درآمد، شهر را اداره کنند. به هر حال شهر بزرگی مثل تهران را چگونه باید اداره کنند، وقتی هیچ منبع درآمدی پایداری برای آنها از ردیف دولتی در نظر گرفته نشده است!.مساله رفت و آمد و خطوط مترو را با این جمعیت چگونه باید مدیریت کنند؟
عضو شورای تهران تصریح کرد: در همین روند، بویژه در کلانشهرها، مسئولیت‌ها و موقعیت‌ها جنبه سیاسی هم به خود می‌گیرد و همین امر می‌تواند تبعاتی را برای شهرها در تصمیم گیری ها و نحوه سیاستگذاری ها به همراه داشته باشد.
صدراعظم نوری بیان کرد: وقتی تصمیم می‌گیریم در دوره‌ای ۱۲ ساله از خیابان بهشت به پاستور برسیم هزینه‌هایی دارد و پول‌هایی که باید خرج شود از کجا می‌خواهد بیاید؟ از همین فروش هوا و تراکم، باغات و اراضی مشجر و خیلی سیاست‌های غلط دیگر. یادم می‌آید در دوره‌ای که دره را به پارک نهج البلاغه تبدیل کردند من بشدت نالیدم در صورتی که عده‌ای به این کار بالیدند.
رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران افزود: به طور مثال تونل صدر- نیایش را در نظر بگیرید و بررسی کنید، مطالعاتی که انجام گرفته چقدر پیوست زیست محیطی همراهش بوده و چقدر مطالعات ترافیکی دقیق بوده؟ قرار بود این تونل ترافیک و آلودگی را کاهش دهد اما الان می‌بینیم در مقاطعی ترافیک را بیشتر کرده است. اگر قرار بوده این تونل کلاً با هزار میلیارد تومان تمام شود با هفت هزار میلیارد تومان تمام شد.
وی توضیح داد: نکته بعدی اینکه چرا از همین مشاوران و مهندسان شهرساز به عنوان مقصر یاد نمی‌شود؟ نقش ذینفعان و مردم کجاست؟ افرادی که دکه می‌زنند و زباله‌هایشان را می‌ریزند هم نقش دارند. وقتی میل به توسعه و مهاجرات در شهر تهران افزایش پیدا می‌کند و قیمت زمین بالا می‌رود طبیعی است که یکسری زمین‌ها و دره‌ها را نیز تصرف کنند.
عضو شورای تهران گفت: ۱۲۸ هکتار از اراضی مشجر شهر تهران در فاصله سال‌های ۸۷ تا ۹۷ (در قالب مصوبه برج- باغ‌ها) به مکان‌های تجاری و مسکونی تبدیل شدند. چه زمانی دیگر می‌توانیم این باغ‌ها را احیا کنیم؟
به گفته وی، بر اساس آمارها بستر هفت دره تهران در نتیجه تعرض، از یک هزار و ۹۰۰ هکتار به ۸۰۰ هکتار کاهش یافته است. اینکه در ۱۴ سال قبل تصمیم‌هایی نادرست گرفته شده و بعضی قوانین اشتباه بوده جای کتمان ندارد اما چه کسی مقصر است؟ همه مقصریم، البته میزان تقصیرهای هر فرد متفاوت است.
نوری در پایان تاکید کرد: در این ۲۱ ماه که ما (به شورا) آمده‌ایم سه شهردار عوض شده است؛ اولین شهردار پس از ۶ ماه عوض شد، شهردار دوم را مشمول قانون بازنشستگی اعلام کردند، گویی فقط این قانون برای این آمده بود که شهردار برود و خیلی از افراد دیگر برکنار نشدند. با این حال ما خدا را شکر می‌کنیم که مدیریت شهری به گِل ننشسته و به راه خودش ادامه می‌دهد.
