پروندهای که بعد از ۱۵ سال هنوز روی میز مانده است
صفحه نخست صادرات گاز از ایران به عمان در ۲۵ اسفند ماه سال ۱۳۸۳ روی کاغذ نوشته شد اما با گذشت حدود ۱۵ سال هنوز به مرحله اجرا درنیامده است. این قرارداد ۲۵ ساله بود و باید از سال ۲۰۰۸ با ۳۰ میلیون مترمکعب آغاز میشد و در سال ۲۰۱۲ به ۷۰ میلیون مترمکعب میرسید.
به گزارش ایسنا، تورق فصلهای این پروژه حاکی است که هر بار تاریخهای معینی برای اجرای آن اعلام شده است. در همین چند سال اخیر، مسئولان بارها از کلید خوردن آن خبر دادهاند. در این راستا، معاون اول رئیس جمهوری، اوایل مهرماه سال ۱۳۹۵ در دیدار علی بن سعود السنیدی – وزیر بازرگانی و صنایع عمان – نفت، گاز و انرژی را زمینههای مناسب همکاری میان ایران و عمان دانست و گفت: خوشبختانه احداث خط انتقال گاز ایران به عمان مراحل نهایی را طی میکند که باید هرچه سریعتر موانع پیش روی این پروژه برطرف و به مرحله اجرا درآید. زنگنه نیز در اواخر سال ۱۳۹۵ درباره صادرات گاز به عمان اعلام کرده بود مدل صادرات گاز به عمان تا ۱۰ اسفندماه مشخص میشود، اما این موضوع تحقق نیافت.
تعیین تاریخها بینتیجه ماند
بیژن زنگنه نیز در برنامهای که به عنوان وزیر پیشنهادی نفت در دولت دوازدهم ارائه کرد، ذکر کرده بود صادرات گاز به عمان از سال ۱۳۹۷ و با ۱۰ میلیون مترمکعب در روز آغاز خواهد شد که این میزان در سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به ۲۵ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید. همچنین در بازههای زمانی مختلف تاکید کرد این موضوع دنبال میشود و تقریباً بحث نقشهبرداری آن تمام شده است. مشاور اسناد مناقصه و پیشنهاد خود را تهیه و ارائه میکند که در این زمینه مناقصه برگزار شود.
در نهایت در دیداری که بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران و محمد الرومحی، وزیر نفت عمان در اواسط فروردینماه سال گذشته با یکدیگر داشتند، درباره جزئیات این پروژه به توافق رسیدند و حتی زمان آغاز آن را نهم تیرماه اعلام کردند. اما این پروژه در تیرماه نیز آغاز نشد.
پرونده صادرات گاز به عمان همچنان روی میز مانده است
نیمه نخست سال ۱۳۹۷ در حالی به پایان رسید که پرونده صادرات گاز از ایران به عمان همچنان روی میز باقی ماند و به مرحله اجرا نرسید. در این راستا مدیرعامل شرکت ملی صادرات گاز ایران ضمن تشریح دلیل تعویق آغاز پروژه صادرات گاز به عمان، به ایسنا گفته بود: احتمالاً چارچوب همکاری که در این زمینه بین ایران و عمان نوشته شده اواخر مهرماه یا آبانماه امضا شود.
به گفته مهران امیرمعینی ۹۰ درصد پیشرفت بین دو طرف حاصل شده بود و ۱۰ درصد اختلاف نظر وجود داشت. همچنین وی تاکید کرد که به تعویق افتادن پروژه صادرات گاز از ایران به عمان ربطی به تحریم ایران ندارد و افزود: توافقات اولیه ربطی به تحریم ندارد. ممکن است در اجرا مشکلاتی ایجاد شود. البته با بسیاری از شرکتها مذاکره میکنیم و شرکتهایی که تمایل به همکاری دارند در صورت وجود تحریم هم همکاری میکنند.
پروژه صادرات گاز از ایران به عمان در سال ۱۳۹۷ هم آغاز نشد و آنطور که زنگنه، در آخرین نشست خبری خود اعلام کرده است مشکل این است که طرف عمانی باید با ما همراهی کند. اسناد مناقصه برای خط گاز آماده است اما شرکتهای بینالمللی به دلیل تحریم نیامدند. از منابع هم قابل تأمین بود. به طور کلی ۲۰۰ کیلومتر خط است که عمق آن در برخی نقاط به ۱۰۰۰ متر میرسد. خودمان توان ساخت آن را نداریم و طرف مقابل باید موافق باشد.
جزئیات صادرات گاز به عمان
بر اساس این گزارش، صادرات گاز به عمان در دو مرحله خواهد بود. یک بخشی از گاز تبدیل به LNG میشود و ایران LNG را دریافت و بازاریابی میکند و بخش دوم که ۸۵ درصد پروژه را شامل میشود، بازاریابی برای گازی است که ایران به عمان صادر میکند. بازارهای منطقه مطرح هستند که جدیترین آنها هند است. هند اعلام نیاز کرده اما هنوز نهایی نشده و مذاکرات مراحل اولیه خود را طی میکند.
بخش دوم هم بازاریابی برای گاز است. در عمان این امکان وجود دارد که گاز را به محصولات پتروشیمی، برق و… تبدیل و صادر کرد. کشورهای هدف هم مهم هستند. میتوان به هند صادر کرد و اگر مشکلات روابط سیاسی برطرف شود، بازار کویت، امارات و… هم فراهم است. به عبارت دیگر میتوانیم گاز را از طریق عمان به کشورهای دیگر صادر کنیم. در این زمینه هم به توافقات اولیه با عمان رسیدهایم و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
گفته میشود سرمایه مورد نیاز برای این پروژه بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلیون دلار است و اجرای پروژه به حدود دو سال زمان نیاز دارد. اگر سند امضا شود، شش تا هشت ماه زمان برای تنظیم اسناد و برگزاری مناقصه نیاز است؛ بنابراین بهطور کلی بعد از امضای سند، اجرای پروژه به دو سال و نیم تا سه سال زمان نیاز دارد.