قطر، بازار موقت یا دائمی برای ایران؟
بحران قطر را بلندمدت نمیبینیم. صادرات سنتی کالای ایرانی به قطر که پیش از بحران سیاسی این کشور بود، آسیبدیده است و رقیب قدرتمندی مثل ترکیه در بازار قطر داریم که برای رقابت با آن عوامل مؤثر را در نظر نمیگیریم.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، حسن فروزان فرد در یادداشتی نوشت: “بحران قطر هنوز از نظر فعالان اقتصادی در ایران بهعنوان یک بحران بلندمدت تشخیص داده نشده است. بیشتر فعالان اقتصادی بحران قطر را یک بحران داخلی شناسایی کردند که در کوتاهمدت با توجه به تحولات پرسرعت سیاسی در منطقه برطرف شود. همین فکر باعث شد آنها بهعنوان بازار بلندمدت به قطر نگاه نکنند. این در حالی است که قطر، باوجوداینکه بازار کوچکی است، بیش از بحران سیاسی که امروز به آن دچار شده هم، فرصت خوبی برای فعالان اقتصادی ایران بود.
هرچند جمعیت مصرفکننده در این کشور محدود است اما قطر بهعنوان یک منطقه بندری، محل رفتوآمد و تعاملات تجاری مردم سایر کشورها، از جمله بحرینیها، اماراتیها و عربستانی بوده است. قسمت عمدهای از نیاز این کشورها به محصولاتی مثل خشکبار و تازه خوری از بازار قطر تأمین می شده است. درواقع قطر واردکننده بخشی از کالاهایی است که باهدف عرضه و فروش به کشورهای همجوار و همکاران اقتصادیاش خریداری میکرده است بنابراین اگر ارتباط اقتصادی قطر با همسایگانش برقرار شود، این کشور بازهم فرصتی برای اقتصاد ایران است. درزمینهٔ خشکبار، کالاهای نیمه آماده و میوه و سبزیها تازه، درهای قطر از قدم به روی ایران باز بوده است اما کالای ایرانی پیشتر به شیوه سنتی به مشتریانش در قطر عرضه میشده و البته به دلیل قطع تعامل تجاری قطر با کشورهایی مثل عربستان،بحرین و امارات متحده عربی، کالای ایرانی با کاهش فروش مواجه شده است.
محصولاتی مثل کالاهای لبنی و غذایی باید در بستهبندی خاص به قطر صادر شود. در زمینه صادرات این نوع کالا به قطر با ترکیه رقابت میکنیم. کشوری که پیشازاین به دلیل صادرات انبوه کالا به عراق از توانایی و امکانات لازم برای صادرات کالا به کشورهای عربی برخوردار است. ترکیه برای تقویت توان صادرکنندگان به قطر در رقابت با ایران به دلیل فاصله کم استانهای همجوار ایران با مقصد صادراتی و هزینه کمتر حملونقل، پروازهای بدون هزینهای را برقرار کرده تا این فاصله باعث افزایش قیمت کالای ترک در مقایسه با کالای ایران نشود.
در مقایسه با ترکیه، هنوز محرکهای لازم برای تقویت توان صادرکنندگان در ایران در نظر گرفته نشده است. از سوی دیگر اتحادیهها عدد و رقمی رسمی از میزان صادرات انجام شده به قطر اعلام نمیکنند درنتیجه نمیتوان بهراحتی نتیجه تلاشها را ارزیابی کرد. اخبار جدیدی از فعالان بخش خصوصی در زمینه تولید مرغ و تخممرغ منتشر شده است و اینکه تولیدکنندگان در تلاشاند تا زمینه عرضه طیور ایرانی در بازار قطر را فراهم کنند که امیدوارم این تلاشها به نتیجه برسد.”