هشدار نسبت به جریانسازی نادرست در تئاتر
کورش سلیمانی با اعتقاد بر اینکه سی وهفتمین جشنواره تئاتر فجر به لحاظ سازماندهی و مدیریتی، نمره قبولی میگیرد، نسبت به جریانسازی نادرست در تئاتر، هشدار داد.
این کارگردان تئاتر که در این دوره از جشنواره نمایش «خرده نان» را روی صحنه برد، با ارزیابی جشنوارهی سپری شده در واپسین روزهای سال به ایسنا گفت: پس از اجرای عمومی نمایشمان، از سوی دبیر محترم جشنواره برای شرکت در این رویداد دعوت شدیم و با توجه به تمایل خود گروه و شناختی که از آقای برهانیمرند دبیر جشنواره داشتیم که از همکاران خوب ما با سابقهای روشن هستند، شرکت در جشنواره را پذیرفتیم.
او اضافه کرد: جشنواره امسال به لحاظ نظم و انضباط و سازماندهی، نمره قبولی میگیرد و شخصاً به عنوان یکی از شرکتکنندگان، هیچ گونه بینظمی و مساله آزار دهندهای در آن ندیدم و این را بدون هر گونه تعارف و مسامحهای میگویم. برگزاری جشنوارهای، با این گستردگی و حجم، بدون هیچ حاشیهای، اتفاقی بسیار خوب است که باید به برگزارکنندگان، خسته نباشید؛ گفت.
سلیمانی خاطرنشان کرد: امسال به دلیل درگیری و مشغولیتی که بابت اجرای نمایش خودم در جشنواره داشتم، متأسفانه نتوانستم کارهای زیادی ببینم و نمیتوانم درباره کیفیت آثار بویژه نمایشهای خارجی قضاوت کنم اما با توجه به روندی که در چندین دوره فعلی جشنواره تئاتر فجر داشتهایم، معتقدم در وضعیتی که برای برگزاری جشنواره و بویژه دعوت از گروههای خارجی، امکانات مالی اندکی داریم و بودجه ناچیزی دستمان است، بهتر است به جای کمیتگرایی، به دعوت از چند کار با کیفیت بالا بسنده کنیم. مانند نمایشهایی که در سالهای دورتر برای شرکت در جشنواره فجر دعوت میشدند؛ نمایشهایی که عموماً مبتنی بر متون نمایشی بزرگ جهان بودند و اجرای آنها در جشنواره ما بر جریان کلی تئاتر کشورمان تأثیرگذار بود و بخصوص برای گروههای جوانتر و دانشجو، جنبه آموزشی داشت.
کارگردان نمایش «فالو می» هشدار داد: دعوت از نمایشهای بیکیفیت به جشنواره فجر، تأثیر منفی بر تئاتر ما دارد. در سالهای اخیر دیدهایم که بیشتر نمایشهای خارجی مبتنی بر فرم بودهاند و ناخودآگاه این ذهنیت در دانشجویان و گروههای جوان بویژه گروههایی که از شهرهای دیگر در جشنواره شرکت میکنند، ایجاد شده که همه تئاترهای خارجی مبتنی بر فرم است و همین مساله، اتفاق بدی در تئاتر ما ایجاد کرده است چراکه فرمالیسم بدون تفکر، هرگز راه به جای خوبی نخواهد برد.
او با تاکید بر لزوم توجه به متنهای بزرگ و دارای اندیشه خاطرنشان کرد: فرمگرایی هرگز نمیتواند موجب حذف متون نمایشی درخشانی باشد که پر از تفکرات بزرگ انسانی هستند و کنار گذاشتن این گونه نمایشنامهها، تأثیر بسیار بدی بر تئاتر ما بر جای خواهد گذاشت.
سلیمانی جایگاه جشنوارهی تئاتر فجر را در تئاتر ایران، بسیار تعیینکننده دانست و گفت: جشنواره تئاتر فجر، رویداد بسیار مهمی در تئاتر ماست صرفنظر از اینکه در آن شرکت کنیم یا نکنیم و جوایز آن هم بسیار اهمیت دارند چراکه این جایزهها جریان سازی میکنند و در سالهای اخیر دیدهایم، جشنواره تئاتر فجر آنچنان برخی از استعدادها را بزرگ کرده که آن جوانان دچار توهم شدهاند و از سوی دیگر با بی اعتنایی به دیگر چهرههای مستعد، موجب سرخوردگی آنان شده است.
کارگردان نمایش «ناگهان پیت حلبی» ادامه داد: مهمتر از اینها، حمایت جشنواره تئاتر فجر، از یک جنس خاص نمایشی است که موجب میشود تئاتر ما از تنوع و تکثر دور شود و آن جریانسازی که بدان اشاره کردم، به شکلی دیگر رخ میدهد. همه اینها برای تئاتر ما تهدیدی بزرگ است. فاجعه آنجاست که وقتی با تئاترهایی فاقد ارزش مواجه میشویم، جشنواره فجر اتفاقاً به همین نمایشها جایزه هم میدهد و با این شیوه، جریانی ناسالم را در تئاتر ایجاد میکند.
سلیمانی افزود: برای ما اجرای تئاتر و شریک شدن آن با تماشاگر، اهمیت دارد و درست است که وقتی جوانتر بودیم، جایزه هم مهم بود ولی بعد از سالها تجربه، جایزه دیگر اهمیتی ندارد و حال به جایی رسیدهایم که فکر میکنیم نباید وقت را هدر داد بلکه باید از هر لحظه برای خلق یک اثر نمایشی بهره جست.
او اضافه کرد: شخصاً بسیار مشتاق کار کردن هستم و استقبال تماشاگران برایم مهمتر از اجرای نمایش در جشنوارههاست ولی نباید جریانسازی تئاتر فجر را فراموش کنیم بلکه هر یک از ما در هر جایگاهی که هستیم، باید احساس مسئولیت داشته باشیم و فراموش نکنیم که همه چیز از انتخاب متن آغاز میشود و به این بیندیشیم که حمایت از هر اثر نمایشی چقدر بر بدنه تئاتر ما اثرگذار است و از نظر علمی آموزشی و پژوهشی چگونه تئاتر اصیل ما را تقویت میکند.
سلیمانی در پایان متذکر شد: تئاتر، شیوههای اجرایی بسیار متنوعی دارد که همه آنها باید در جای خود مورد توجه قرار بگیرند و فراموش نکنیم که گاه حمایت از برخی گونههای خاص، نه تنها موجب سلامت و شور و نشاط بدنه تئاتر ما نمیشود بلکه به خود ما به عنوان تماشاگر یا هنرمند به جای دریافتی حال خوش، بیماری منتقل میکند.