وقتی داد رضا صادقی هم درآمد
جشنواره موسیقی فجر در حالی روز ۳۰ بهمن به پایان می رسد که یکی از مورد انتقادترین دورههای تاریخ برگزاریاش را پشت سر گذاشت.
سی و چهارمین جشنواره موسیقی فجر در حالی امروز به ایستگاه پایانی خود میرسد که در طول برگزاری با حواشی بسیاری همراه شد و انتقادات بسیاری را متوجه خود دید.
از انتقادات تند خوانندگان و هنرمندان فعال در حوزه موسیقی گرفته تا رویهای که دبیران این جشنواره از ابتدا دنبال کردند که به موجب آن گلایه های بسیاری از این جشنواره مطرح شد و تعدادی از خوانندگان نیز از حضور در این رویداد انصراف دادند. همچنین بسیاری از نقش کمرنگ هنرمندان زن حوزه موسیقی در این جشنواره انتقاد داشتند مسئلهای که پاسخ درستی نیز از سوی برگزارکنندگان دریافت نکرد.
همچنین جای خالی هنرمندان برجسته حوزه موسیقی در بخش های مختلف این جشنواره نیز از نکات قابل تاملی بود که از نظر کیفیت اجراها به شدت به چشم آمد، مسئلهای که بیشتر ناشی از انتخاب های نادرست برگزارکنندگان بود.
انتقاد چهرههای هنری
از مهم ترین مسایلی که در جشنواره سی و چهارم شاهد آن بودیم انتقادات هنرمندان برجسته و سرشناس حوزه موسیقی از این روند برگزاری این رویداد بود، پرسروصداترین نمونه این انتقادات به رضا صادقی خواننده مطرح پاپ باز میگردد که از رویه برگزار کنندگان جشنواره موسیقی فجر به شدت انتقاد کرده است.
این خواننده در گفت و گویی که با روزنامه ابتکار داشته است، درباره جشنواره موسیقی فجر این چنین میگوید: «ما جشنواره موسیقی فجر نداریم! ما جشنواره فیلم فجر داریم و برای اینکه خالی از عریضه نماند، یک چیزی هم هست به اسم جشنواره موسیقی فجر.
جشنواره فیلم فجر و جشنواره موسیقی فجر اصلا قابل قیاس نیستند. دوستان من در بخش سینما، فارغ از اسمها، مردهبادها و زندهبادها، دور هم بودنشان را غنیمت شمردند و هنر و افکار هنریشان را در قالب فستیوالی به عنوان جشنواره فیلم فجر ارائه دادند ولی در جهانبینی موسیقی بهطور کل یک برنامهریزی عام وجود ندارد.»
او با انتقاد از حضور کمرنگ زنان در جشنواره موسیقی فجر بیان کرد: «چهجور جشنواره موسیقی فجری است که فقط آقایان در آن هستند؟ یعنی خانمها هیچ هنری در این بخش ندارند و نمیتوانند در این بخش هیچ رقابتی کنند؟ اگر این را هم کنار بگذاریم به همان حرف اولم باز میگردم. ما چیزی به اسم جشنواره موسیقی فجر نداریم! یک اتفاق علیالسویه خیلی باری به هر جهت است که میتواند هم نباشد، یعنی الزامی به بودنش نیست.»
اما این انتقاد صادقی پیشتر نیز سابقه داشت، عملکرد برگزار کنندگان جشنواره موسیقی فجر آنقدر مورد انتقاد اهالی موسیقی قرار گرفته بود که در نخستین روزهای برگزاری جشنواره و پس از نشست خبری این رویداد هنری، حسین علیشاپور خواننده موسیقی ایرانی با نوشتن یادداشتی به صحبتهای دبیر اجرایی جشنواره موسیقی فجر واکنش نشان داده بود.
او با انتقاد از سخنان شهرام صارمی دبیر اجرایی جشنواره موسیقی فجر نوشته بود: «جشنواره موسیقی فجر، مراسم جایزه گرمی نیست. صدالبته به عنوان یک ایرانی، آرزوی قلبی دارم که در ایران ما نیز جایزهای به بلندای نام و به جهانگیری گرمی داشته باشیم. ان شالله که ممکن خواهد شد. اگر عزیزان راه بیندازند و آن اعتبار را داشته باشد، بنده شخصا نظافت سالنهای اجرا را با افتخار انجام میدهم.»
پس از آن نیز در ایام برگزاری جشنواره موسیقی فجر و پس از انصراف پوریا اخواص از حضور در این رویداد موسیقایی، امیر اثنی عشری خواننده، از سیاست های به کار گرفته شده در این دوره جشنواره موسیقی فجر انتقاد کرد.
او درباره رویه جشنواره مبنی بر امکان حضور یک خواننده تنها در یک گروه حاضر در این رویداد، نوشت: «سوال من این است که این چه جشنوارهای است که بر سر اصول اعلامی خود نمیماند!؟ و وقتی معیارهای واضح اعلامی در کالبد جشنواره، این گونه به خوش آمدشان تغییر میکند، ببیند معیارهای کیفی انتخاب گروهها تا چه اندازه میتواند انعطاف داشته باشد! همه اینها مرا بر آن داشت که با توافق اعضای گروه انصراف خود را از شرکت در جشنواره شیراز اعلام نمایم و همچون گذشته چشم به همت خود بدوزم که اگر شمعی از موسیقی ایرانی روشن است، آتشش را از دل سوزان اهل هنر دارد، نه منت و لطف «گاه هست و گاه نیست» آنان که هنوز تکلیفشان با موسیقی روشن نیست.»
آنها که انصراف دادند
از دیگر نکات جالب توجه سی و چهارمین دوره جشنواره موسیقی فجر، انصراف خوانندگان و پاسخ روابط عمومی جشنواره به نامه این هنرمندان بود.
پیش از آغاز جشنواره موسیقی فجر، پوریا اخواص (خواننده موسیقی ایرانی) در قالب نامهای سرگشاده از حضور در سی و چهارمین جشنواره موسیقی فجر انصراف داد. او در نامه خود تاکید کرده بود که از برگزارکنندگان جشنواره موسیقی انتظار می رود که رفتار و منش حرفهای داشته باشند.
مدتی کوتاه پس از این ماجرا امیر اثنی عشری نیز با انتشار نامه ای از حضور در این رویداد هنری انصراف داد و از رویه برگزارکنندگان جشنواره موسیقی انتقاد کرد.
استفاده عجیب از آثار دبیر هنری جشنواره توسط حاضران
یکی دیگر از مسایل مورد نقد جشنواره که بسیار هم با واکنش های منفی همراه شد، استفاده تعدادی از گروههای داخلی و خارجی شرکتکننده در سی و چهارمین جشنواره موسیقی فجر از آثار شاهین فرهت دبیر هنری این رویداد بود.
استفاده از آثار فرهت یکی از نکات قابل توجهی بود که موجب بروز شائبههایی برای جشنواره موسیقی فجر شد و به همین دلیل هم تعدادی از منتقدان و تماشاگران همیشگی جشنواره از این دوره با نام جشنواره موسیقی شاهین فرهت یاد میکردند.