نگرانی اعراب حاشیه خلیج فارس از نفوذ ایران در سوریه، آنها را به آغوش پوتین هدایت می‌کند؟
مارک ان. کاتس در لوبلاگ نوشت: در حال حاضر معلوم نیست که چه زمانی ترامپ به وعده خود مبنی بر خارج کردن نظامیان آمریکایی از سوریه عمل کند. وعده نخست او برای خروج یک‌ماهه در پی شکست داعش، متعاقبا با تعیین مهلت خروج منظم‌تر در بازه زمانی چهارماهه تعویض شد. جان بولتون با وضع شرط شکست حقیقی داعش، بار دیگر این مهلت را اصلاح کرد.
به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: اگر بازهم شاهد اصلاحیه های جدیدی از سوی دولت ترامپ باشیم، جای تعجب نخواهد داشت. رها کردن سوریه پس از خروج نظامیان توسط دولت آمریکا یا ادامه مداخله در اوضاع این کشور هنوز مشخص نیست.
اما تصمیم نهایی آمریکا هرچه باشد، این روسیه است که از سردرگمی در دولت ترامپ منتفع خواهد شد. کردهای سوریه که نگران واکنش ترک‌ها پس از خروج نظامیان آمریکایی هستند، دست اتحاد به سوی ارتش بشار اسد دراز کرده‌اند -چیزی که مدت‌ها بود روسیه انتظار آن را داشت. و اگرچه رجب طیب اردوغان در ابتدا از اعلام قصد ترامپ برای ترک سوریه به شدت استقبال کرد، عصبانیت او از اظهارات بولتون مبنی بر مشروط بودن خروج به تامین امنیت کردها بازهم به نفع روسیه تمام شد چراکه عامل تخریب بیشتر روابط میان ترکیه و آمریکا قلمداد می‌شود.
به علاوه مسکو خرسند است که این تصمیم ترامپ همزمان شده با تمایل کشورهای عرب برای تعامل بیشتر با دولت بشار اسد. امارات و بحرین اقدام به بازگشایی سفارت خود در دمشق کرده‌اند و کویت اعلام کرده به محض پذیرفته شدن مجدد سوریه در اتحادیه عرب، اقدام به این کار خواهد کرد. عمان نیز که هرگز سفارت خود در دمشق را تعطیل نکرده بود. عربستان هنوز اقدامی در این مسیر انجام نداده اما به نظر می‌رسد این کشور در کنار اسراییل، امارات و مصر معتقدند که همکاری با دولت اسد راهی است برای ممانعت از گسترش نفوذ ترکیه. اما مسکو از حمایت هر کشوری از حکومت اسد استقبال می‌کند و امید دارد این همکاری به حمایت مالی نیز بینجامد.
عربستان و امارات مانند همیشه کاملا مخالف با حضور ایران در سوریه هستند. امید عربستان به اینکه سقوط دولت اسد به دست مخالفان سنی موجب بیرون رانده شدن ایران از سوریه می‌شود، با مداخله روسیه که تضمین کننده بقای حکومت اسد بود، به یاس بدل شد. حضور نظامی آمریکا در سوریه به منظور مقابله با داعش، تا حدی موجب محدود شدن نفوذ ایران در این کشور شد. اما با خروج آمریکا، این محدودیت رفع خواهد شد.
البته می‌توان روی اسراییل حساب کرد که هر گاه منافعش به خطر بیفتد، به اهداف ایرانی و هوادارانش در سوریه حمله کند. حتی مواردی از همکاری میان کشورهای عرب با اسراییل علیه دشمن مشترک یعنی ایران دیده شده است. اما اغلب کشورهای عرب خلیج فارس و حتی اسراییل، به تعامل مثبت با روسیه دل بسته‌اند تا به این وسیله آن را راضی کنند که محدودیت بیشتری برای ایران در سوریه برقرار کند. بدیهی است روس‌ها نیز خرسندند که خروج آمریکا از سوریه و واهمه از قدرت گرفتن ایران باعث شده که اعراب بر نقش باثبات کننده روسیه در سوریه مهر تایید بزنند و روسیه را عامل محافظ خود نه تنها در برابر ایران بلکه حتی ترکیه بدانند. مسکو ارزش زیادی برای روابطش با عربستان و امارات قائل است چراکه آنها در روسیه سرمایه‌گذاری می‌کنند، به روسیه کمک می‌کنند که از تحریم‌های غرب بگریزد، در کاهش تولید نفت با اوپک و روسیه همکاری می‌کنند و احتمالا به بازسازی سوریه که روس‌ها نه قادر و نه مایل به آن هستند، کمک خواهند کرد.
در واقع روابط روسیه با اعراب خلیج فارس به بهترین سطح خود در تاریخ رسیده است. منافع مشترک در این اتفاق نقش زیادی داشته اما سیاست نامنسجم آمریکا نیز در آن دخیل بوده است. بیانیه ترامپ درباره خروج و گفتن اینکه ایران هر کاری که مایل باشد می‌تواند در سوریه انجام دهد، به اسراییل و اعراب انگیزه داده که برای جبران خلأ آمریکا، به روسیه روی بیاورند که تمایلی به ترک خاورمیانه ندارد. با این حال حس مشترک نارضایتی از آمریکا، تضمین کننده بهبود بیشتر روابط اعراب با روسیه یا جلوگیری از ایجاد تنش میان آنها نیست. اعراب امیدوارند که نزدیک شدن به روسیه و تعامل با حکومت اسد موجب شود که مسکو از تهران دور شود اما به نظر نمی‌رسد چنین امری در حال تحقق باشد. مسکو و تهران در حال افزایش سطح همکاری امنیتی با هم هستند.
اما چرا روسیه با وجود نیاز به بهبود روابط با اعراب، به تحکیم رابطه با ایران ادامه می‌دهد؟ روس‌ها این گونه محاسبه می‌کنند که باوجود بی‌میلی آمریکا به حمایت از منافع اعراب، علی‌رغم همکاری روسیه با تهران، اعراب راه دیگری جز تکیه بر روسیه برای تامین امنیت خود ندارند. حتی شاید روس‌ها تصور می‌کنند که افزایش تعامل با ایران موجب فشار بیشتر بر اعراب برای همکاری با روسیه می‌شود. لیکن خطر پیش روی روسیه در اتخاذ این راهبرد این است که اگر روسیه نتواند به نحو مطلوبی فعالیت‌های ایران را مهار و محدود کند، تمایل اعراب به همکاری با مسکو نیز کاهش خواهد یافت.
