کلاف سردرگم لایروبی اروند

در حالی مسئولان وزارت راه و شهرسازی طی سال‌های اخیر لایروبی اروند را در گرو همکاری عراقی‌ها اعلام کرده‌اند که نماینده خرمشهر در مجلس گفت: ایران به عنوان کشوری که متضرر شده می‌تواند به‌صورت یکجانبه لایروبی اروند را آغاز کند.

به گزارش  خبرگزاری تسنیم، چهار سالی است که مسئولان دولتی (وزارت راه و شهرسازی) در رابطه با لایروبی اروند وعده و وعید می‌دهند. وزیر راه و شهرسازی دیماه سال 93 وعده آغاز لایروبی را طی دو هفته داد: «مذاکرات مثمر ثمر در 5 حوزه راه، خطوط ریلی، حمل و نقل جاده‌ای، خطوط هوایی و آبراهه اروند با طرف عراقی داشتیم، ضمن این که در بحث صدور خدمات فنی مهندسی نیز مذاکرات خوبی صورت گرفت.پل 700متری در مسیر ریلی شلمچه به بصره وجود دارد که باید احداث شود. این پل توسط ایران ساخته می‌شود، درخواست کردیم این پل به‌گونه‌ای ساخته شود که امکان عبور کشتی‌ها از زیر آن وجود داشته باشد. برای این کار نیازمند اعمال تغییراتی در طراحی پل هستیم که این کار نیز باعث افزایش هزینه‌های اجرای این پل می‌شود که طرف عراقی پذیرفت هزینه اضافه را پرداخت کند.تصمیم گرفته‌ایم مقدمات اجرایی لایروبی اروند را طی دو هفته آینده اجرایی کنیم که در این صورت کشتی‌هایی با ظرفیت حدود 12هزار تن می‌توانند در اروندرود تردد کنند، در حال حاضر کشتی‌هایی با ظرفیت کمتر از 5هزار تن در اروند تردد می‌کنند.»

این در حالی بود که امروز 28 ماه از وعده دو هفته‌ای آخوندی می‌گذرد و همچنان خبری از حل مشکل تاریخی لایروبی اروند نیست. اواخر ماهی که گذشت سازمان بنادر و دریانوردی در پاسخ به گزارش “وعده 2 هفته‌ای آخوندی 27 ماهه شد/ ناتوانی دولت در رفع موانع لایروبی اروند” طرف عراقی را مقصر خلف وعده وزیر راه معرفی کرد.

سازمان بنادر با اشاره به گذشته درخشان آبراه 62 مایلی اروند تاکید کرده بود:‌ « در سال 1390 بر اساس هماهنگی‌های به عمل آمده، دو کشور ایران و عراق نسبت به انجام هیدروگرافی کل کانال موجود و مقایسه آن با کانال قدیم اقدام نمودند و بر پایه آن وضعیت اعماق و لایروبی مورد نیاز جهت دستیابی به عمق ایمن دریانوردی در کانال فعلی احصاء و طرح تامین عمق مناسب در قالب چهار فاز اجرایی با هدف تحقق آبخور 9 متر برای کشتی‌های ورودی در پایان فاز چهارم تهیه شد.بر این اساس با توجه به مفاد معاهده 1975 الجزایر هرگونه اقدام می‌بایست در قالب دفتر همکاری‌های مشترک ایران و عراق (CBC) انجام پذیرد لیکن علیرغم پیگیری‌های مستمر وزارت امور خارجه، طرف عراقی تمایلی برای راه‌اندازی مجدد CBC نداشته و برای آن اقدام به عمل نیاورده است… 18 فروند مغروقه دیگر در میانه آبراه و ساحل سمت عراق وجود دارد که خارج‌سازی آنها نیز همانند لایروبی مورد نیاز اروند،‌مستلزم همکاری طرف عراقی در راه‌اندازی دفتر CBC و اقدام مشتکر دو کشور مطابق با مفاد معاهده الجزایر می‌باشد که متاسفانه علیرغم مکاتبات متعدد و پیگیری‌های سازمان بنادر و دریانوردی و وزارت امور خارجه،‌تاکنون همکاری لازم از سوی طرف عراقی صورت نپذیرفته است.»

با آن‌که مسئولان وزارت راه و سازمان بنادر و دریانوردی نتوانسته‌اند طرف عراقی را برای همکاری جهت لایروی اروند مجاب کنند که یک نماینده مجلس مدعی شد ایران به صورت یکجانبه می‌تواند نسبت به این کار (لایروبی اروند) اقدام کند.

عبدالله سامری نماینده مردم خرمشهر در مجلس با اشاره به سابقه عدم همکاری عراق در راه اندازی دفتر مشترک بین دو کشور گفت:‌ عراق منفعتی در بازگشت رونق اروند رود ندارد و برای همین پای کار نمی آید. با این حال اعتقاد ما بر این است که نباید به دلیل تعلل عراق خاموشی اروند ادامه داشته باشد.

وی با یادآوری این‌که طی چهار سال اخیر تلاش‌های بیشتری برای شناورسازی مغروقه‌های اروند انجام گرفته اما بازگشت رونق بندر خرمشهر به تلاش ایران بدون توجه به کارشکنی‌های طرف مقابل بستگی دارد، افزود:‌ 28 سال است که جنگ تمام شده و در این میان جمع آوری مغروقه‌ها از آبراه اروند به عنوان پاکسازی ترکش ‌های جنگ از این آبراهه مقدمه بازگشت رونق به بندر خرمشهر است. هم اکنون نیازمند لایروبی اروند از سمت ایران هستیم و ممکن است بعد از انجام این مهم سرمایه گذاران زیادی به این منطقه بازگردند.

وی بیان کرد: بر اساس توافق 1975 الجزایر، لایروبی اروندرود برعهده ایران و عراق است اما چنانچه طرف عراقی هیچ‌گونه تمایلی برای این عملیات نداشته باشد ایران می تواند لایروبی اروندرود را شروع کند.

وی ادامه داد: در واقع ما می توانیم به عنوان کشور متضرر و به دلیل عدم پاسخ مثبت عراق به درخواست ایران به صورت یکجانبه لایروبی اروند را آغاز کرده و منتظر راه اندازی دفتر cbc نباشیم.

به گزارش تسنیم، با توجه به اظهارات این نماینده مجلس باید منتظر ماند و دید مسئولان وزارت راه و شهرسازی از جمله آخوندی و معاون وی در سازمان بنادر و دریانوردی چه نظری درباره اقدام یکطرفه ایران در لایروبی اروند دارند. مرور عملکرد دولتی‌ها در چهار سال اخیر چنین چیزی را به ذهن متبادر نمی‌کند. از سوی دیگر نباید فراموش کرد فنجان‌الحمامی وزیر حمل‌ونقل عراق نیمه خرداد امسال در دیدار با عباس آخوندی گفته بود:‌« ما با زبان فارسی با بندر خرمشهر ارتباط برقرار می‌کنیم، عراق مخالف وضع موجود است و علی‌رغم اینکه رودخانه منحرف‌شده است، برخی این تغییرات پیش‌آمده را حق طبیعی می‌دانند.»

وی نسبت به امضای توافق بین دو وزارتخانه برای مسئله لایروبی ابراز تمایل کرد و گفت: این توافق در ازای راه‌اندازی راه‌آهن به لاذقیه خواهد بود.