در انتظار شهری بدون مانع!
طعم زندگی را به چاشنی اُمید آغشته می‌کنم و در کوچه‌پس‌کوچه‌های زندگی صندلی چرخدارم را می‌رانم، گرمای محبت اطرافیان، توانم را دوچندان کرده برای رسیدن به مقصد، دراین‌بین موانع زیادند و گاه‌گاهی طاقتم طاق می‌شود اما نومیدی را هرگز به خود راه نمی‌دهم!
می‌خواهم مصمم‌تر برانم تا پا به پای همنوعان و همشهریانم، تلاش کنم، اما دراین‌بین موانع نمی‌گذارد و همچنان عرق سردی روی پیشانی‌ام می‌نشیند، اما ناامید نمی‌شوم و همچنان می‌رانم. من می‌خواهم پس می‌توانم، اما موانع نمی‌گذارند و با سرسختی صندلی چرخدارم را عبور می‌دهم. می‌دانم سخت است و زمان‌بر، می‌دانم پله‌ها زیاد و شهرها بزرگند، اما با دلی پر از امید همچنان به انتظار می‌مانم، به انتظار شهری مناسب، شهری بدون پله و مانع!
به گزارش ایسنا ، مناسب‌سازی محیط شهری برای داشتن زندگی آرام و بی‌دغدغه همراه با رضایت‌مندی تمام اقشار جامعه از امکانات شهری ازجمله مواردی است که به‌صورت یک استاندارد بین‌المللی، در تمام کشورهای دنیا سابقه بسی طولانی دارد، به‌طوری‌که سازمان ملل سال‌های بین 1983 تا 1993 را دهه معلولان نامید. در کشور ما باوجودآنکه درصد قابل‌توجهی از جمعیت جامعه را افراد معلول تشکیل می‌دهند، اما مسئله توان‌بخشی و مناسب‌سازی محیط شهری بحث جوان و درعین‌حال رو به رشدی است.
لحاظ شدن سرفصل جداگانه‌ای برای اعتبارات خاص مناسب‌سازی در سازمان مدیریت استان
در این خصوص الهام ناظری، مسئول دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی لرستان اظهار کرد: با توجه به اهمیت موضوع مناسب‌سازی یکی از مصوبات مهم در ستاد مناسب‌سازی استان این بود که دکتر سید موسی خادمی امتیاز و نمره عملکرد مدیران دستگاه‌های اجرایی استان را منوط به انجام مناسب‌سازی کردند.
وی اضافه کرد: نسبت به سال 95 یک درصد از ساختمان‌های دستگاه‌های اجرایی استان مناسب‌سازی شده است؛ سال گذشته تنها پنج ساختمان دستگاه‌های اجرایی استان مناسب‌سازی را رعایت کردند و شاهد رشد خوبی در این راستا بودیم.
این مسئول بیان کرد: برای گرفتن بودجه و اعتبار خاص برای این امر به سازمان مدیریت استان اعلام کردیم تا سرفصل جداگانه‌ای با موضوع مناسب‌سازی لحاظ کنند.
مسئول دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی لرستان افزود: از شش‌ماهه دوم سال 94 به بحث مناسب‌سازی در استان به‌طورجدی ورود پیدا کردیم و هرسال میزان متراژهای انجام شده در این راستا متفاوت بوده است.
انجام 98 هزار مترمربع پیاده‌سازی در کل استان با عنوان مناسب‌سازی
ناظری عنوان کرد: 9 ماهه امسال 98 هزار مترمربع پیاده‌سازی در کل استان با عنوان مناسب‌سازی انجام شده است.
وی با اشاره به اجرای سنگ‌فرش‌های سکه‌ای و شیاردار در استان گفت: سنگ‌فرش سکه‌ای علامت اخطار بوده و اخطار را به فرد نابینا می‌دهد.
مسئول دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی لرستان بیان کرد: قرمزی سنگ‌فرش سکه‌ای به این خاطر است که افرادی که کم‌بینا و دچار شب‌کوری هستند زمانی که هوا تاریک می‌شود رنگ‌های زرد و قرمز را می‌بینند که رنگ قرمز نشان‌دهنده خطر و رنگ زرد نشان‌دهنده احتیاط است.
ناظری تأکید کرد: باید شرایط محیطی را برای افراد نابینا به گونه‌ای مهیا سازیم تا امنیت لازم را احساس کنند.
وی با تأکید بر اینکه اگر در شهرستان‌های استان موضوع مناسب‌سازی جدی گرفته شود مطمئناً دستاوردهای بهتری در این راستا خواهیم داشت، تصریح کرد: یکی از حقوق معلولین، داشتن پیاده‌روی مناسب است.
مسئول دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی لرستان عنوان کرد: بر اساس قانون، شهرداری‌ها موظف به ایجاد امنیت شهروندان در اماکن عمومی به لحاظ مناسب‌سازی هستند و چنانچه شهروندی در محیط شهری و روستایی دچار آسیب شود باید از شهرداری مطالبه‌گری کند.
وقتی سخن از مناسب‌سازی معابر به میان می‌آید همه توجه‌ها به‌سوی معلولان معطوف است درحالی‌که مناسب‌سازی تنها برای استفاده قشر خاصی از جامعه نبوده بلکه شامل سالمندان، جانبازان، زنان باردار و برخی بیماران نیز می‌شود، استفاده نکردن از حمل‌ونقل عمومی، مناسب‌سازی نشدن عابر بانک‌ها، تلفن‌های عمومی، ورودی اماکن اداری و عمومی و مناسب‌سازی نشدن پیاده‌روها همه نمونه‌هایی از حقوق شهروندی این قشر از جامعه هستند که رعایت نشده است.
روند مناسب‌سازی در لرستان امیدوارکننده است
در این خصوص احمد مرادپور، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار لرستان نیز روند مناسب‌سازی در استان را خوب و امیدوارکننده توصیف کرد و با تأکید بر اینکه نظام مهندسی در حین ساخت نظارت جدی داشته باشد و شهرداری‌ها نیز در صدور پایان کار گزارش نهایی به این مهم توجه کنند، خاطرنشان کرد: برای اجرای مناسب‌سازی ضعف قانونی نداریم و دستگاه‌های دولتی نیز مشکل اعتباری ندارند و ضرورت دارد این امر اقدامات لازم اجرایی شود.
وی تأکید کرد: ادارات عنوان مناسب‌سازی را حتماً در موافقت‌نامه‌ها ذکر کنند تا مشکلی برای اعتبار به وجود نیاید.
مرادپور با اشاره به اینکه دانشگاه علوم پزشکی لرستان بر بیمارستان‌های دولتی نظارت داشته باشد و طی مدت شش ماه مناسب‌سازی انجام شود و نظام پزشکی این کار را در مطب‌ها اجرا کند، گفت: شهرداری‌ها می‌توانند از افرادی که با سد معبر باعث ایجاد مشکلاتی می‌شوند، شکایت کرده و برای جمع‌آوری آنان اقدام کنند.
یکی از راه‌حل‌هایی که پیشنهاد می‌شود این است که در مورد ساختمان‌های جدیدالتأسیس شهرداری‌ها در قسمت صدور پروانه ساخت، نقشه ساختمان‌ها را با معیارهای استاندارد مناسب‌سازی محیطی تطبیق دهند و در زمینهٔ ساختمان‌های قدیمی دو راه‌حل وجود دارد؛ اول اینکه سازمان‌های عمومی در طبقه همکف خود قسمتی را برای پیگیری امور معلولان و جانبازان ایجاد کنند و یا اینکه امکانی فراهم شود تا معلولان بتوانند از طریق تماسی تلفنی کارهای خود را انجام دهند.
وضعیت مناسب‌سازی از سوی دستگاه‌های اجرایی مغفول مانده است
مهندس مجید کیانپور، عضو کمیسیون عمران مجلس نیز از وضعیت مناسب‌سازی در طراحی معابر عمومی و شهری، انتقاد کرد و با بیان اینکه با وجود تعداد معلولان، جانبازان و… در کشور وضعیت مناسب‌سازی از سوی دستگاه‌های اجرایی مغفول مانده است، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه جامعه ایران به سمت سالمند شدن پیش می‌رود مناسب‌سازی معابر در فضاهای عمومی شهری (پارک‌ها، ساختمان‌های عمومی، مجتمع‌های اداری، تجاری و مسکونی) ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
وی ادامه داد: مناسب‌سازی برای ورود و خروج سالمندان ضروری است.
نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس تصریح کرد: باید شهرداری‌ها، نظام‌مهندسی و… نظارت ویژه بر ساخت‌وسازها داشته باشند و حتی برای ساختمان‌های بیش از یک طبقه حتماً آسانسور پیش‌بینی شود.
کیانپور عنوان کرد: برای مکان‌هایی که پله زیاد است باید تردد معلولین و سالمندان رمپ ورودی و خروجی لحاظ شود.
عضو کمیسیون عمران مجلس با انتقاد از اینکه متأسفانه در کشور مناسب‌سازی خیلی اندک انجام شده است، گفت: این در حالی است که ساختمان‌هایی که ساخته می‌شوند باید تمام استانداردها رعایت شود.
بر اساس مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی و به استناد بند (ج) ماده 193 برنامه سوم توسعه کشور که در سال 1379 آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب هیئت‌وزیران رسید و با توجه به اینکه قانون در مورد مناسب‌سازی محیط شهری و اماکن دولتی صراحت دارد، اما این امر در مقام اجرایی آن با چالش‌هایی مواجه است، بنابراین ضرورت دارد مناسب‌سازی شهری را یک فرهنگ بدانیم تا با فرهنگ مناسب بستر تحول در جامعه و سازمان‌های دولتی توسعه یابد.
سازمان‌های مردم‌نهاد در بحث مناسب‌سازی مطالبه‌گر باشند
سید موسی خادمی استاندار لرستان نیز گفت: ساختمان‌هایی که در حال ساخت هستند باید استانداردهای لازم را در بحث مناسب‌سازی رعایت کنند.
وی بیان کرد: در هر ساختمان وابسته به دولت نظیر مدرسه، مراکز درمانی، بانک، اداره و غیره باید مناسب‌سازی رعایت شود.
خادمی با بیان اینکه ادارات بهانه‌ای برای عدم اجرای مناسب‌سازی ندارند، چون از محل تعمیرات می‌توانند این اعتبار را تأمین کنند، تأکید کرد: باید با کسی که معبر را گرفته برخورد شود و حقوق مردم را معطل این افراد نگذاریم.
استاندار لرستان با بیان اینکه نظام پزشکی که مجوز می‌دهد یکی از این استعلامات را برای مناسب‌سازی بگذارد و همه را ملزم کند که این بحث و حقوق مردم رعایت شود، یادآور شد: از سازمان‌های مردم‌نهاد می‌خواهیم که مطالبه‌گر باشند و در هر مکانی که مناسب‌سازی رعایت نشده گزارش کنند.
درصد معلولان در لرستان نسبت به کل جمعیت بالاتر از میانگین کشور است
نماینده عالی دولت در استان با اشاره به اینکه متأسفانه لرستان جزو استان‌هایی بوده که درصد معلولانش نسبت به کل جمعیت بالاتر از میانگین کشور است، افزود: اقدامات خوبی در چند سال گذشته برای مناسب‌سازی در سطح استان انجام شده و پیاده‌روسازی، ایجاد ورودی‌های مناسب در ادارات، مراکز تجاری و درمانی ازجمله این اقدامات هستند اما برخی امور نیز همچنان مانده است.
خادمی تصریح کرد: در ساختمان‌های در حال ساخت حتماً استانداردهای مناسب‌سازی رعایت شود و نظام مهندسی و شهرداری‌ها به‌طورجدی این موضوع را پیگیری کنند.
نماینده عالی دولت در استان خاطرنشان کرد: بناست دستگاه‌هایی که صادرکننده مجوز هستند از بهزیستی استعلام بگیرند که این مکان شرایط لازم را دارد یا نه!
وی با بیان اینکه مردم و به‌ویژه سمن‌ها مناسب‌سازی را به‌عنوان یک موضوع حقوق شهروندی در دستور کار قرار دهند و اگر مکانی دیدند که این موضوع رعایت نشده، گزارش بدهند، تصریح کرد: ما هم در حوزه اجرا تعقیب خواهیم کرد و در بخش قضایی هم ممکن است که این موضوع را ترتیب اثر بدهند و همه باید کمک کنیم که شهر مناسب و قابل زیستی به وجود بیاوریم.
نیاز است خدمات ارائه شده به جامعه معلولان به‌تناسب وضعیت جسمی و مزاجی آنان از کشورهای توسعه‌یافته به‌ویژه کشورهای اروپایی الگوبرداری و گزینه‌های برتر و موفق اجرایی و از خدمات سنتی به جانبازان و معلولان پرهیز شود؛ در مناسب‌سازی محیط شهری استانداردهای بین‌المللی ارتقا یابد و اخلاق شهروندی در جامعه ساماندهی شود.
مناسب‌سازی تبدیل به نهضت شود
غلامرضا یاوند عباسی، مشاور وزیر کشور در امور ایثارگران نیز گفت: طبق بند ج ماده 193 برنامه باید در مدت سه سال مناسب‌سازی انجام می‌شد اما در حال حاضر که دو سال از برنامه ششم توسعه گذشته باز عقب هستیم و به نظر می‌رسد انگیزه و اعتقاد لازم برای مناسب‌سازی وجود ندارد.
وی با بیان اینکه بخشی از کار هم اجرای نامناسب و غیر فنی و سهل‌انگاری‌هایی است که در امر مناسب‌سازی می‌شود، افزود: مناسب‌سازی زمانی درست اجرا می‌شود که تبدیل به نهضت شود، این موضوع را باید حق‌الناس بدانیم و چنانچه فردی به علت ناتوانی نتواند از یک مکان استفاده کند در آن دنیا باید جوابگو باشیم.
این مسئول با بیان اینکه یکی از دلایلی که مناسب‌سازی انجام نمی‌شود مناعت طبع جانبازان و معلولان است، تصریح کرد: چون این بزرگواران مثل سایرین درب ادارات تجمع نمی‌کنند و حقشان در این خصوص پایمال می‌شود.
یاوند عباسی پیشنهاد داده بود: مسئولان یک روز با ویلچر به اداره بروند تا شرایط و سختی‌های ویلچرنشینان را از عدم اجرای مناسب‌سازی درک کنند.
دستگاه‌های دولتی ۳۰ درصد درزمینهٔ مناسب‌سازی موفق عمل کرده‌اند
حسین نحوی‌نژاد معاون امور توان‌بخشی سازمان بهزیستی کشور نیز در خصوص وضعیت عبور و مرور معلولان در جامعه و وضعیت مناسب‌سازی کشور گفته بود: عبور و مرور آزاد معلولان و حضور آنان در جامعه از انزوای آنان جلوگیری می‌کند و باعث ورود این افراد به عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و حضور مولد و پویای آنان در جامعه می‌شود.
وی ادامه داد: متأسفانه مشکلات ما درزمینهٔ مناسب‌سازی تنها مربوط به موانع فیزیکی نیست بلکه در این زمینه مشکلات فرهنگی نیز وجود دارد و در برخی از موارد نیز دامنه این مشکلات به قوانین می‌رسد. به‌طوری‌که برخی مواقع بعضی قوانین و مقررات ما درزمینهٔ مناسب‌سازی دست و پاگیر هستند.
نحوی نژاد عنوان کرد: ناوگان‌های درون و برون‌شهری ما نیز هیچکدام مناسب‌سازی نشده‌اند، هرچند در تهران در ایستگاه‌های BRT و برخی ایستگاه‌های مترو و … اقداماتی درزمینهٔ مناسب‌سازی صورت گرفته است.
معاون امور توان‌بخشی سازمان بهزیستی کشور تأکید کرد: شهرداری‌ها مکلف شدند که از صدور مجوز برای ساختمان‌هایی که فاقد مناسب‌سازی هستند خودداری کنند. همچنان که در ماده سه این لایحه نیز وزارتخانه‌های راه و شهرسازی، کشور و شهرداری‌ها موظف هستند نسبت به دسترسی و مناسب‌سازی پایانه‌ها، ایستگاه‌ها و ناوگان‌های درون‌شهری و برون‌شهری اقدام کنند.
به گزارش ایسنا، پیگیری انجام وظایف دستگاه‌ها در قبال موضوع مناسب‌سازی و تسهیل دسترسی معلولان، سالمندان و … و نظارت بر حسن اجرای مفاد ماده دو قانون جامع حمایت از معلولین و آیین‌نامه اجرایی آن با رویکرد ملی و فراگیر و منطبق بر ضوابط و استانداردها امری ضروری است، موضوعی که مقام ارشد استان دکتر سید موسی خادمی نیز در جلسه ستاد مناسب‌سازی استان روی آن تأکید داشته است.
