درد پشت چشم نشانه چیست؟

درد چشم به شکل های مختلف و در قسمت های مختلف چشم بروز می کند و هر کدام علت خاص خود را دارد که در ادامه به بررسی همه آنها پرداخته می شود.

سردرد معمولا در قسمت های مختلف سر، از جمله شقیقه ها، سینوس ها، پیشانی و پشت چشم ها احساس می شود. چند نوع سردرد و همچنین برخی شرایط دیگر منجر به درد چشم می شوند. اما بدون در نظر گرفتن علت درد پشت چشم، این نوع درد ممکن است خفیف، متوسط و شدید باشد.

درد چشم و اطراف چشم علت های زیادی می تواند داشته باشد، از جمله آسیب دیدن چشم که در این شرایط علت درد واضح است، اما گاهی تشخیص علت درد چشم کار آسانی نیست.

در موارد پیچیده شدت درد نمی تواند جدیت علت زمینه ای را مشخص کند؛ به عبارت دیگر یک مشکل نسبتا جزئی، مانند ساییدگی سطحی قرنیه بسیار دردناک است. اما شرایط بسیار جدی چشم، مانند آب مروارید، دژنراسیون ماکولا macular degeneration، رایج ترین انواع گلوکوم و چشم دیابتی هیچ دردی به همراه ندارند.

قرنیه چشم از حساس ترین بافت های بدن است. در حقیقت تراکم حسگرهای عصبی در قرنیه بیش از ۵۰۰ برابر پوست است. حساسیت بالای قرنیه مفید است، زیرا اولین خط دفاعی چشم در مقابل آسیب های خارجی است.بنابراین اگر چیزی سطح بیرونی چشم را تحریک کند، به سرعت متوجه آن خواهید شد.

چشم درد احساسات و علائم مختلفی به همراه دارد که به چشم پزشک کمک می کند علت بروز ناراحتی را مشخص کند. این علائم عبارتند از احساس درد شدید، سوزن سوزن شدن، احساس سوزش، یک درد مبهم و احساس کردن چیزی در داخل چشم. به علاوه درد چشم معمولا با تاری دید، قرمزی و حساسیت به نور همراه است.

در ادامه به علت های رایج درد چشم بر اساس محل بروز درد و ناراحتی اشاره می شود.

درد داخل چشم

اغلب درد چشم که با احساس وجود جسم خارجی در چشم همراه است، بر اثر تحریک یا التهاب بر روی سطح چشم، به ویژه قرنیه، بروز می کند. علت های رایج درد ناگهانی سطح بیرونی چشم یا درد داخل چشم عبارتند از:

جسم خارجی روی قرنیه

گاهی واقعا جسم خارجی وارد چشم می شود و باعث بروز ناراحتی و درد چشم می شود. اجسامی که ممکن است وارد چشم شوند و به قرنیه آسیب برسانند عبارتند از: ذرات فلزات، ذراتی مانند شن و ماسه و ذرات سنگ، خاک اره و سایر مواد آلی.

ناراحتی ناشی از وجود جسم خارجی ممکن است خفیف یا شدید باشد و معمولا زمانی که پلک می زنید بیشترین ناراحتی را ایجاد می کند، چرا که در زمان پلک زدن سطح پلک به سطح قرنیه کشیده می شود و جسم خارجی روی قرنیه حرکت می کند. تاری دید و حساسیت به نور نیز از پیامدهای دیگر این مشکل است.

در این شرایط لازم است به چشم پزشک مراجعه کنید، چرا که وجود جسم خارجی در چشم می تواند به سرعت منجر به عفونت جدی و شدید شود.

در اکثر مواقع جسم خارجی در مطب پزشک به راحتی از چشم خارج می شود. گاهی برای پیشگیری از عفونت در دوره بهبود قطره های آنتی باکتریال تجویز می شوند.

ساییدگی قرنیه

این مشکل نوعی خراش روی قرنیه ایجاد می کند. گرچه در اکثر مواقع ساییدگی قرنیه مسئله جدی و نگران کننده ای نیست، اما باعث ناراحتی و درد زیاد می شود و با حساسیت به نور و آبریزش چشم همراه است.

در اکثر مواقع خراش قرنیه طی ۲۴ ساعت به خودی خود بهبود پیدا می کند، اما خراش های عمیق تر منجر به عفونت های جدی در چشم می شوند و اگر درمان نشوند حتی ممکن است باعث بروز زخم قرنیه شوند.

از آنجایی که معمولا تعیین علت درد چشم (اینکه ناشی از ساییدگی جزئی یا یک خراشیدگی عمیق است یا یک جسم خارجی در چشم وجود دارد) کار ساده ای نیست، بهتر است در صورت بروز هر گونه ناراحتی در چشم خود به سرعت به چشم پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی مشکل به وجود آمده مشخص شود.

خشکی چشم

یکی دیگر از مهم ترین علل احساس ناراحتی در چشم خشکی چشم است. معمولا ناراحتی مربوط به خشکی چشم به تدریج و در مقایسه با ناراحتی ناشی از جسم خارجی یا ساییدگی قرنیه با سرعت کمتری بروز می کند. گاهی خشکی چشم منجر به بروز ساییدگی قرنیه می شود چرا که اشک کافی روی سطح قرنیه وجود ندارد تا رطوبت و لغزندگی سطح قرنیه را حفظ کند.

اگر استفاده از قطره های نرم کننده چشمی بتواند به بهبود شرایط کمک کند، خشکی چشم نیاز به توجه فوری پزشک ندارد، اما چشم پزشک می تواند با انجام آزمایشات مختلف شدت خشکی چشم را مشخص کرده و موثرترین روش های درمانی را ارائه دهد.

دیگر علل درد قسمت قدامی یا داخل چشم که رواج کمتری دارند، عبارتند از:

التهاب ملتحمه یا قرمزی چشم یا کنژنکتیویت Conjunctivitis

عفونت های چشمی از جمله عفونت های قارچی چشم و کراتیت آکانتاموبایی Acanthamoeba keratitis

ناراحتی ناشی از استفاده از لنز

یک مسئله خیلی جدی که باعث بروز درد در چشم می شود، اندوفتالمیت endophthalmitis نامیده می شود که نوعی التهاب داخلی چشم است و بیشتر به علت عفونت باکتریایی بروز می کند، به علاوه یکی از پیامدهای جراحی آب مروارید است که به ندرت رخ می دهد.

اندوفتالمیت علاوه بر اینکه باعث درد چشم می شود، منجر به بروز قرمزی و التهاب پلک ها و کاهش بینایی نیز می شود. اگر پس از جراحی آب مروارید یا سایر جراحی های چشمی این علائم را در خود مشاهده کردید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

درد پشت چشم

از رایج ترین علل درد پشت چشم عبارتند از سردردهای میگرنی و عفونت های سینوسی. در مورد سردرد میگرنی، درد تقریبا همیشه پشت یک چشم بروز می کند و اغلب با درد در جایی دیگر در همان طرف سر همراه است.

درد پشت چشم ناشی از عفونت سینوسی معمولا شدت کمتری نسبت به درد ناشی از میگرن دارد و هر دو چشم تحت تاثیر قرار می گیرند.

گرچه درد پشت چشم ناشی از موارد بیان شده معمولا اورژانسی نیستند، اما اگر دچار درد مزمن یا عود کننده از این نوع می شوید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

درد اطراف چشم

احتمالا یکی از رایج ترین علل درد اطراف چشم التهاب داخلی پلک چشم است که علت آن معمولا گل مژهاست. مهم ترین نشانه اولیه گل مژه عبارت است از حساسیت به لمس در یک نقطه از پلک.

گل مژه نیاز به مراقبت های فوری پزشکی ندارد و معمولا در خانه با استفاده از کمپرس گرم روی پلک درمان می شود.

بلفاریت Blepharitis مشکل رایج دیگری است که منجر به التهاب پلک ها و ناراحتی اطراف چشم ها می شود.

یکی دیگر از علل بروز درد در اطراف چشم و درد عضلات چشم استفاده بیش از حد از چشم ها و کار زیاد با کامپیوتر است. این مشکل یک مسئله اورژانسی نیست و گام های ساده ای برای رفع درد چشم ناشی از کار با کامپیوتر وجود دارد.

یک مشکل جدی تر که البته به ندرت هم رخ می دهد و منجر به بروز درد اطراف چشم می شود، نوروپاتی عصب بینایی optic neuropathy نامیده می شود که منجر به نابینایی کامل می شود. علائم بروز کرده معمولا بینایی و بینایی رنگی چشم را کاهش داده و درد با حرکت چشم بدتر می شود.

درد چشم ناشی از نوروپاتی بینایی نیاز به معاینات فوری چشم پزشک دارد. بین افراد زیر ۴۰ سال، بیماری ام اس و سایر بیماری های عصبی شایعترین علل نوروپاتی بینایی هستند.

چشم هایم درد می کنند، چه کار کنم؟

احتمالا تا الان منوجه شده اید که اگر دچار درد چشم شده اید، باید آن را یک مسئله جدی در نظر بگیرید. بهترین اقدامی که می توانید انجام دهید این است که بلافاصله به چشم پزشک مراجعه کنید تا اگر دچار مشکل جدی شده اید سریعتر کشف کرده و اقدامات درمانی لازم انجام شوند.

اگر همراه با درد چشم علائم زیر را نیز در خود مشاهده می کنید یا بعد از موقعیت های زیر دچار چشم درد شده اید، ، بلافاصله به چشم پزشک مراجعه کنید :

بروز چشم درد بلافاصله بعد از تراشیدن فلز، اره کردن چوب یا هر فعالیت دیگری که احتمال ورود جسم خارجی به چشم را افزایش می دهد (به ویژه اگر عینک محافظ نپوشیده اید)

درد ناشی از آسیب وارد شده به چشم است

درد چشم شدید است و با تاری دید یا حساسیت به نور همراه است

اخیرا لیزیک یا جراحی آب مروارید انجام داده اید

چشم قرمز است و ترشحاتی از چشم خارج می شود

درد شدید است، به طور ناگهانی بروز می کند و سابقه ابتلا به گلوکوم دارید. این نشانه ها ممکن است مربوط به یک نوع کمیاب گلوکومبه نام گلوکوم با زاویه بسته angle-closure glaucoma باشد که منجر به از دست دادن سریع بینایی شده و یک شرایط اورژانسی است.